14 Ağustos 2012 SALI
Resmî Gazete
Sayı : 28384

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumundan:

BANKALARA DEĞERLEME HİZMETİ VERECEK KURULUŞLARIN
YETKİLENDİRİLMESİ VE FAALİYETLERİ HAKKINDA
YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA
İLİŞKİN YÖNETMELİK

MADDE 1 – 1/11/2006 tarihli ve 26333 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bankalara Değerleme Hizmeti Verecek Kuruluşların Yetkilendirilmesi ve Faaliyetleri Hakkında Yönetmeliğin 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“ı) Değerleme uzmanı: Değerleme kuruluşu tarafından değerleme yapmak üzere istihdam edilen, en az dört yıllık lisans düzeyinde öğrenim görmüş, bankacılık, bağımsız denetim, sigorta eksperliği veya mahkemelerde bilirkişilik de dahil olmak üzere değerleme konularında en az üç yıllık tecrübeye sahip ya da değerleme konusunda yurt içinde veya yurt dışında yetkili kurumlar tarafından verilen mesleki yeterlilik sertifikalarına sahip olan kişileri,”

MADDE 2 – Aynı Yönetmeliğin 5 inci maddesinin birinci ve dördüncü fıkraları aşağıdaki şekilde, ikinci fıkrasında yer alan “değerleme faaliyeti ile iştigal eden personeli” ifadesi “değerleme uzmanları” şeklinde değiştirilmiş, maddeye üçüncü fıkra olarak ikinci fıkradan sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiş ve diğer fıkralar buna göre teselsül ettirilmiştir.

“(1) Bağımsızlık, değerleme kuruluşlarının, ortaklarının, yönetim kurulu başkanı ve üyeleri ile yöneticilerinin, denetçilerinin ve değerleme uzmanlarının bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetlerini doğruluk ve tarafsızlık içinde yürütmelerini sağlayacak bir davranış ve anlayışlar bütünüdür.”

“(4) Kurulca bağımsız denetimin yanı sıra 4 üncü maddenin birinci fıkrasında belirtilen konu ya da konuların bir kaçı ya da tümü için değerleme hizmeti vermeye yetkilendirilmiş bir kuruluşun değerleme uzmanları, aynı bankada bağımsız denetim faaliyetinde görevlendirilemez.”

“(3) İkinci fıkranın (ç) bendi değerleme uzmanları açısından sadece kendilerinin değerleme hizmeti verdikleri bankalar ile bu bankaların nitelikli paya sahip olduğu ortaklıklar ile sınırlı olmak üzere uygulanır.”

MADDE 3 – Aynı Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“a) Ortakları, yönetim kurulu başkanı ve üyeleri, yöneticileri ile denetçileri veya değerleme uzmanları ile bunların üçüncü derece dahil kan ve ikinci derece dahil kayın hısımlarının ya da eşlerinin değerleme sözleşmesinde öngörülenler dışında bankadan veya Kanunun 49 uncu maddesinde belirtilen bankanın dahil olduğu risk grubundan, doğrudan veya dolaylı olarak bir menfaat sağlaması veya menfaat sağlayacakları teklif veya vaadinde bulunması ve bu durumun ilgili kişilerce ivedi olarak Kuruma bildirilmesini teminen 8 inci maddenin ikinci fıkrası uyarınca değerleme kuruluşunun yönetim kurulu üyeleri arasından seçilecek bir üyeye bildirmemiş olması,”

“c) Değerleme hizmeti ücretinin, değerleme sonuçları ile ilgili şartlara, değerleme faaliyetinin süresine veya önceden kararlaştırılmış bir değerleme tahminine bağlanmış olması ya da değerleme hizmetinin tamamlanmasından sonra belirlenmesi”

MADDE 4 – Aynı Yönetmeliğin 7 nci maddesinin birinci fıkrası ile ikinci fıkrasının birinci cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(1) Değerleme kuruluşları, kalite güvence sisteminden sorumlu yönetim kurulu üyesi ve değerleme uzmanlarının bilgi ve yeteneklerinin yeterli olmadığı değerleme faaliyetlerini kabul edemezler.”

“Değerleme uzmanı, değerleme hizmetinin planlanması, yürütülüp sonuçlandırılması ve raporun hazırlanması safhalarında gerekli mesleki özen ve titizliği göstermek zorundadır.”

MADDE 5 – Aynı Yönetmeliğin 8 inci maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesi ile ikinci fıkrası ve beşinci fıkrasının (a) ve (b) alt bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Değerleme kuruluşları, kendisinin, ortakları, yönetim kurulu başkanı ve üyeleri, yöneticileri ve denetçileri ile değerleme uzmanlarının bu Yönetmelikte belirtilen usûl ve esaslara uyumluluğunu, ilgili düzenlemelere uygunluğunu ve yapılan değerlemelerin güvenilirliğini teyit edecek bir kalite güvence sistemini kurmakla yükümlüdür.”

“(2) Değerleme kuruluşunun icrai görevi olmayan yönetim kurulu üyeleri arasından seçilecek bir üye kalite güvence sisteminin işleyişinden sorumlu olarak görevlendirilir. Kalite güvence sisteminin işleyişinden sorumlu yönetim kurulu üyesinin 9 uncu maddenin birinci fıkrasının (f) bendinde belirtilen koşulları ve 3 üncü maddede tanımlanan değerleme uzmanının sahip olması gereken nitelikleri haiz olması şarttır. Değerleme kuruluşunun ortakları, yöneticileri, denetçileri veya değerleme uzmanlarının bu Yönetmelik hükümlerine aykırı davranıldığından bilgi sahibi olmaları halinde, bu durum Kuruma bildirilmesini teminen ivedi olarak kalite güvence sisteminden sorumlu yönetim kurulu üyesine bildirilir.”

“a) Mesleki Gereklilikler: Değerleme kuruluşunun değerleme uzmanlarının 5, 6, 7, 9, 10 ve 20 nci madde hükümlerine uygun davranması.”

“b) Mesleki Yeterlilik: Değerleme kuruluşunun değerleme uzmanlarının, sorumluluklarını doğru bir şekilde yerine getirebilmesi için gerekli bilgi ve yeterliliğe sahip olması.”

MADDE 6 – Aynı Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde yer alan “kalite güvence sisteminin işleyişinden sorumlu yönetim kurulu üyeleri ile değerleme faaliyeti ile iştigal eden personelinin;” ibaresi “kalite güvence sisteminin işleyişinden sorumlu yönetim kurulu üyesi ile değerleme uzmanının;” şeklinde, aynı bendin (1) numaralı alt bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, fıkraya (g) bendi olarak aşağıdaki bent eklenmiş ve maddenin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“1) Başka bir değerleme, bağımsız denetim veya derecelendirme kuruluşunda ortaklığının bulunmaması, yönetim kurulu başkanı veya üyesi, yönetici, denetçi, derecelendirme uzmanı, bağımsız denetçi ya da değerleme uzmanı sıfatı ile görev yapmaması,”

“g) Kalite güvence sisteminden sorumlu yönetim kurulu üyesinin değerleme kuruluşunda icrai bir görevinin bulunmaması”

“(3) Yetkilendirilen değerleme kuruluşunun; değerleme uzmanlarının bağımsızlığa ilişkin 5 inci ve 6 ncı maddede belirtilen hususlar kapsamında taahhütte bulunmaları şarttır.”

MADDE 7 – Aynı Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde yer alan “kalite güvence sisteminin işleyişinden sorumlu yönetim kurulu üyeleri ile değerleme görevi ile iştigal edecek personelin;” ibaresi “kalite güvence sisteminin işleyişinden sorumlu yönetim kurulu üyesi ile değerleme uzmanının;” şeklinde, aynı bendin (2) numaralı alt bendi aşağıdaki şekilde, (f) bendinde yer alan “Değerleme faaliyeti ile iştigal eden personelin” ibaresi “Değerleme uzmanının” şeklinde, aynı bendin (2) ve (3) numaralı alt bentleri aşağıdaki şekilde, aynı fıkranın (ğ) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, fıkraya aşağıdaki (i) ve (j) bentleri eklenmiş ve maddenin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“2) Başka bir değerleme, bağımsız denetim veya derecelendirme kuruluşunda ortaklığının bulunmadığına ve bulunmayacağına, yönetim kurulu başkanı ve üyesi, yönetici, denetçi, derecelendirme uzmanı, bağımsız denetçi ya da değerleme uzmanı olarak görev yapılmadığına ve yapılmayacağına, yurt içinde veya yurt dışında bağımsız denetim, değerleme veya derecelendirme yapma yetkisi iptal edilmiş kuruluşlarda yetki iptaline neden olan faaliyetlerde sorumluluklarının tespit edilmemiş olduğuna dair ek - 6’da yer alan örneğe uygun olarak düzenlenecek yazılı beyanları,”

“2) Lisans diplomalarının Kurumca onaylı örneği”,

“3) Varsa değerleme konularına ilişkin olarak yurt içinde veya yurt dışında yetkili kurumlardan aldıkları lisans veya sertifikanın Kurumca onaylı örneği,”

“ğ) 8 inci maddede yer alan hususlara uygun olarak oluşturulan ya da oluşturulacak olan kalite güvence sisteminden sorumlu yönetim kurulu üyesinin seçilmesine dair yönetim kurulu karar örneği ile bu üye hakkında, (e) bendinde belirtilen belgelere ilave olarak, birinci fıkranın (f) bendinin (2) ve (3) numaralı alt bentlerindeki belgeler ve oluşturulan ya da oluşturulması öngörülen kalite güvence sisteminin yapısına ve işleyişine ilişkin bilgiler,”

“i) Değerleme kuruluşunun yurt içinde ya da yurt dışında değerleme yapma yetkisinin iptal edilmemiş olduğuna dair EK-10’da yer alan örneğe göre düzenlenecek yazılı beyanı,”

“j) Kalite güvence sisteminden sorumlu yönetim kurulu üyesinin değerleme kuruluşunda icrai bir görevinin bulunmadığına dair EK-11’de yer alan örneğe göre düzenlenecek yazılı beyanı”

“(3) Kurulca yetkilendirilmiş bir bağımsız denetim kuruluşunca 4 üncü maddenin birinci fıkrasında belirtilen konu ya da konuların birkaçı ya da tümü için değerleme hizmeti vermek üzere yetkilendirilme talebinde bulunulması halinde, birinci fıkranın (a), (ç) ve (d) bendinde yer alan bilgi ve belgeler ile kalite güvence sisteminin isleyişinden sorumlu yönetim kurulu üyesine ilişkin birinci fıkranın (e) bendi ile (f) bendinin (2) ve (3) numaralı alt bentlerinde yer alan bilgi ve belgeler ve değerleme uzmanlarına ilişkin ise birinci fıkranın (e) ve (f) bendinde yer alan bilgi ve belgeler Kuruma gönderilir.”

MADDE 8 – Aynı Yönetmeliğin 11 inci maddesinin ikinci fıkrasının ikinci ve üçüncü cümleleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Kalkınma ve yatırım bankasında kalite güvence sisteminin işleyişinden denetim komitesi sorumludur. Bir bağımsız denetim kuruluşunun 4 üncü maddenin birinci fıkrasında belirtilen konu ya da konuların birkaçı ya da tümü için değerleme hizmeti vermeye de Kurulca yetkilendirilmesi halinde, bu nitelikteki kuruluşlar için ayrıca bir hüküm bulunmaması durumunda, bu Yönetmelikte geçen değerleme kuruluşu ile değerleme kuruluşunun ortakları, yönetim kurulu başkanı ve üyeleri ile denetçileri ve yöneticileri ile değerleme uzmanına ilişkin hükümler söz konusu bağımsız denetim kuruluşu ve bu kuruluşun ortakları, yönetim kurulu başkanı ve üyeleri ile denetçileri ve yöneticileri ile değerleme faaliyetinde bulunan personeli için de uygulanır.”

MADDE 9 – Aynı Yönetmeliğin 12 nci maddesinin üçüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmış, maddeye beşinci fıkra olarak aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“(5) Kurum bankaların bilanço içi veya dışı hesaplarda izledikleri varlık veya yükümlülükler için, belirlenecek bilanço dönemleri itibarıyla Kurulca yetkilendirilmiş bir değerleme kuruluşuna değerleme yaptırılmasını isteyebilir.”

MADDE 10 – Aynı Yönetmeliğin 14 üncü maddesinin ikinci fıkrası ile üçüncü fıkrasının (a) bendinin (5) numaralı alt bendi aşağıdaki şekilde, aynı fıkranın (f) bendinin (1) numaralı alt bendinde yer alan “Değerlemeyi yapan personel” ifadesi “Değerlemeyi yapan uzman” şeklinde değiştirilmiştir.

“(2) Düzenlenen değerleme raporunun bir örneği, değerleme kuruluşunun yönetim kurulu veya yönetim kurulunun bu konuda yetkilendireceği kişilerce onaylanmasını müteakip bankanın ilgili birim yöneticisi veya bağlı olduğu genel müdür yardımcısına verilir. Değerleme kuruluşu, değerleme raporlarının bir örneğini en az on yıl süreyle kendi bünyesinde saklamak zorundadır. Değerleme raporlarının arşivlenen nüshalarının sıhhatlerinden şüpheye mahal verilmeyecek şekilde istenildiğinde yetkili kişilere teslim edilmesine yönelik gerekli tedbirlerin alınması ve buna ilişkin sorumluluğun değerleme kuruluşlarında olması kaydıyla, değerleme kuruluşlarının evrak, belge, doküman, dosya ve kayıtlarının her türlü önlemin alındığı arşiv deposunda bu iş için geliştirilmiş özel bir yazılım ile her türlü olumsuzluğa karşı koruma ve arşiv hizmeti verme amacıyla imzalanmış sözleşme kapsamında arşiv kuruluşları bünyesinde muhafaza edilmesi mümkündür.”

“5) Değerlemeyi yapan değerleme uzmanı veya uzmanlarının ad ve soyadları ile imzaları,”

MADDE 11 – Aynı Yönetmeliğin 17 nci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(2) Değerleme kuruluşu ile imzalanan sözleşme hükümlerinde daha sonra değişiklik yapılması istenildiğinde, 11 inci madde uyarınca yetkilendirilmiş değerleme kuruluşu ile bankanın yeni şartlar üzerinde mutabakat sağlaması gerekir.”

MADDE 12 – Aynı Yönetmeliğin 19 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi ile dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“a) 5 inci ve 6 ncı maddelerde belirlenen usûl ve esaslar çerçevesinde değerleme kuruluşunun, ortaklarının, yönetim kurulu başkanı ve üyelerinin, yöneticilerinin ve denetçilerinin bağımsızlıklarının ortadan kalkmasına karşın, değerleme kuruluşunun bankaya değerleme hizmeti vermeye devam etmesi veya değerleme uzmanının bağımsızlığının ortadan kalkmasına karşın bankaya verilen değerleme faaliyetinden çekilmediğinin tespit edilmesi,”

“(4) Değerleme kuruluşunun yönetim kurulu başkanı ve üyelerinin, yöneticilerinin, denetçilerinin ve değerleme uzmanının verdikleri beyanların gerçeğe aykırı olması ya da yetki iptaline yol açan işlemlerde sorumluluklarının tespit edilmesi halinde bu Yönetmelik kapsamında yetkilendirilen değerleme kuruluşlarında çalışmalarını yasaklamaya Kurul yetkilidir.”

MADDE 13 – Aynı Yönetmeliğin 20 nci maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesi ile ikinci ve üçüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Yetkili değerleme kuruluşunun ortakları, yönetim kurulu başkanı ve üyeleri ile denetçileri ve yöneticileri ile değerleme uzmanı, 4 üncü maddede belirtilen değerleme faaliyetleri sırasında öğrendikleri, bu Yönetmelik uyarınca kamuoyuna açıklanması zorunlu olan bilgiler hariç olmak üzere, bankalara ait sırları ve yapacakları değerleme sözleşmelerinde kararlaştırılacak sır kapsamındaki bilgileri açıklayamaz, kendilerinin veya üçüncü kişilerin menfaatlerine kullanamazlar.”

“(2) Yetkilendirilen değerleme kuruluşunun değerleme uzmanı, birinci fıkra kapsamındaki bilgileri sadece bu Yönetmelik kapsamındaki değerleme faaliyetlerinde kullanabilir.”

“(3) Yetkilendirilen değerleme kuruluşunun ortakları, yönetim kurulu başkanı ve üyeleri ile denetçileri, yöneticileri ya da değerleme uzmanı bankaya verilen 4 üncü madde kapsamındaki değerleme hizmetine ilişkin ya da gelecekteki muhtemel uygulamaları hakkında, değerleme sözleşmesi imzaladıkları bankalar hariç, kamuoyuna açıklamada bulunamazlar.”

MADDE 14 – Aynı Yönetmeliğin 21 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 21 – (1) 12 nci maddenin birinci fıkrası uyarınca, 4 üncü madde kapsamında değerleme hizmeti alınan konuya ilişkin yapılan değer takdirinin banka tarafından kabul edilmemesi durumunda Yönetmelikteki usul ve esaslar çerçevesinde başka bir değerleme kuruluşuna değerleme yaptırılabilir. Aynı konuya ilişkin yeni değerin ilk değerin asgari yüzde yirmisi oranında farklı olması durumunda üçüncü bir değerleme yaptırılır. Değerleme raporlarından birbirine en yakın olanlar arasından düşük olan değer esas alınır.”

MADDE 15 – Aynı Yönetmeliğin 22 nci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(1) Yetkilendirilen değerleme kuruluşlarının, esas sözleşmelerinde ve adreslerindeki değişikliklerin iki hafta içerisinde; ortakları, kalite güvence sisteminin işleyişinden sorumlu yönetim kurulu üyesi ve değerleme uzmanının atanmalarını veya seçilmelerini müteakip bir ay içerisinde Yönetmelikte aranan şartları taşıdıklarını gösteren belgeler ve atanmalarına veya seçilmelerine ilişkin karar örneği ile birlikte Kuruma bildirilmesi şarttır. Kurumca yapılan değerlendirme neticesinde, otuz gün içerisinde olumsuz görüş bildirilmeyen değişiklikler geçerli sayılır. Bu kişilerin görevden ayrılmaları durumunda, ayrılış tarihinden itibaren bir ay içerisinde Kuruma bilgi verilir.”

MADDE 16 – Aynı Yönetmeliğin EK-1’inde yer alan “PERSONELİN” ifadesi “UZMANIN” olarak, “Halen çalıştığı işyerinin unvanı ve adresi” satırı “Halen çalıştığı işyerinin unvanı ve işe giriş tarihi” olarak değiştirilmiştir.

MADDE 17 – Aynı Yönetmeliğin ekinde yer alan EK-6, EK-A’daki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 18 – Aynı Yönetmeliğe EK-B’deki EK-10 ve EK-C’deki EK-11 eklenmiştir.

MADDE 19 – Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 20 – Bu Yönetmelik hükümlerini Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Başkanı yürütür.