Sayı     : 24010506-010.06.01-E.5570009                                                                   21/04/2020

Konu : Asgari Ücret Desteği

GENELGE 2020/10

7226 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 29 uncu maddesi ile 5510 sayılı Kanuna geçici 80 inci madde eklenmiştir.

Anılan madde ile;

“4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran işverenlerce;

  1. 2019 yılının aynı ayına ilişkin Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde prime esas günlük kazancı 128 Türk lirası ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısını geçmemek üzere, 2020 yılında cari aya ilişkin verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısının,
  2. 2020 yılı içinde ilk defa bu Kanun kapsamına alınan iş yerlerinden bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısının,

2020 yılı Ocak ila Aralık ayları/dönemi için günlük 2,50 Türk lirası ile çarpımı sonucu bulunacak tutar, bu işverenlerin Kuruma ödeyecekleri sigorta primlerinden mahsup edilir ve bu tutar İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanır. Ancak (a) bendinde belirtilen prime esas günlük kazanç tutarı 6356 sayılı Kanun hükümleri uyarınca toplu iş sözleşmesine tabi özel sektör işverenlerine ait iş yerleri için 256 Türk lirası olarak esas alınır.

Bu madde kapsamında destekten yararlanılacak ayda/dönemde, 2019 yılı Ocak ila Kasım ayları/döneminde aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında uzun vadeli sigorta kollarından en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısının altında bildirimde bulunulması halinde bu madde hükümleri uygulanmaz.

Mevcut bir işletmenin kapatılarak değişik bir ad ve unvan altında ya da bir iş birimi olarak açılması veya yönetim ve kontrolü elinde bulunduracak şekilde doğrudan veya dolaylı ortaklık ilişkisi bulunan şirketler arasında istihdamın kaydırılması, şahıs işletmelerinde işletme sahipliğinin değiştirilmesi gibi İşsizlik Sigortası Fonu katkısından yararlanmak amacıyla muvazaalı işlem tesis ettiği anlaşılan veya sigortalıların prime esas kazançlarını 2020 yılı Ocak ila Aralık ayları/dönemi için eksik bildirdiği tespit edilen iş yerlerinden İşsizlik Sigortası Fonunca karşılanan tutar, gecikme cezası ve gecikme zammıyla birlikte geri alınır ve bu iş yerleri hakkında bu madde hükümleri uygulanmaz.

İşverenlerin çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili 2020 yılı Ocak ila Aralık aylarına/dönemine ait aylık prim ve hizmet belgelerini veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerini yasal süresi içerisinde vermediğinin, sigorta primlerini yasal süresinde ödemediğinin, denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan soruşturma ve incelemelerde çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediğinin veya bildirilen sigortalının fiilen çalışmadığının tespit edilmesi, Kuruma prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunması hâllerinde birinci fıkranın (b) bendine ilişkin hükümler uygulanmaz. Ancak Kuruma olan prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarını 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre tecil ettiren ve taksitlendiren işverenler bu tecil ve taksitlendirme devam ettiği sürece anılan fıkra hükmünden yararlandırılır. Bu maddenin uygulanmasında ek 14 üncü madde hükümleri uygulanmaz.

Birinci fıkranın (a) bendinin uygulanmasında, bir önceki yılın aynı ayına ilişkin olarak aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesi verilmemiş olması halinde bildirim yapılmış takip eden ilk aya ilişkin aylık prim ve hizmet belgesindeki veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki bildirimler esas alınır. 2019 yılından önce bu Kanun kapsamına alınmış ancak 2019 yılında sigortalı çalıştırmamış iş yerleri hakkında birinci fıkranın (b) bendi hükümleri uygulanır.

Sigortalı ve işveren hisselerine ait sigorta primlerinin Devlet tarafından karşılandığı durumlarda işverenin ödeyeceği sigorta priminin İşsizlik Sigortası Fonunca karşılanacak tutardan az olması hâlinde sadece sigorta prim borcu kadar mahsup işlemi yapılır.

3213 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesi uyarınca ücretleri asgari ücretin iki  katından az olamayacağı hükme bağlanan “Linyit” ve “Taşkömürü” çıkarılan iş yerlerinde yer altında çalışan sigortalılar için birinci fıkranın uygulanmasında (a) bendi uyarınca belirlenecek günlük kazanç 341 Türk lirası olarak ve 2019 yılının aynı ayına ilişkin Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde bildirilen prim ödeme gün sayısının yüzde 50’sini geçmemek üzere, 2020 yılında cari aya ilişkin verilen  aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısı dikkate alınır.

Bu madde hükümleri, 5018 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı cetvelde sayılan kamu idarelerine ait kadro ve pozisyonlarda 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalışan sigortalılar için uygulanmaz.

4734 sayılı Kanunun 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (c) ve (d) bentlerinde sayılan idareler tarafından ilgili mevzuatı uyarınca yapılan ve sözleşmesinde fiyat farkı ödeneceği öngörülen hizmet alımlarında, ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği  ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için birinci fıkra uyarınca İşsizlik Sigortası Fonu tarafından karşılanacak tutarlar bu idarelerce işverenlerin hak edişinden kesilir.

2020 yılı Ocak ila Aralık aylarına/dönemine ilişkin yasal süresi dışında Kuruma  verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya Hazine ve Maliye Bakanlığına verilecek muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı sigortalılar için bu madde hükümleri uygulanmaz.

Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ve Türkiye İş Kurumunun görüşleri alınmak suretiyle Kurum tarafından belirlenir.

Hükümleri getirilmiştir.

Söz konusu hükümlere istinaden kurumca yürütülecek olan işlemler aşağıda açıklanmıştır.

1- KAPSAMA GİREN İŞVERENLER

5510 sayılı Kanunun geçici 80 inci maddesine göre söz konusu destekten, anılan Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran özel sektör işyeri işverenleri ile 5018 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı cetvelde sayılan kamu idarelerine ait kadro  ve pozisyonlarda 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran işverenler hariç olmak üzere diğer kamu işyeri işverenleri de destekten yararlanacaktır.

Bu bakımdan, mahiyet kodu (1) ve (3) olarak tescil edilen işyerlerinden 5018 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı cetvelde sayılan kamu idareleri ile 5018 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı cetvelde sayılan kamu idareleri niteliğinde olduğu halde mahiyet kodu (2) olarak tescil edilen işyeri işverenleri söz konusu destekten yararlanamayacaklardır.

Diğer taraftan, işverenler asgari ücret desteğinden başvuru şartı aranmaksızın yararlandıklarından, ilgili idarelerin (işverenlerin), 5018 sayılı Kanunun eki I sayılı cetvelde yer alan bir kuruluş olmasına karşın asgari ücret desteğinden yararlanmaları halinde;

-5018 sayılı Kanunun (I) sayılı Ek listede yer aldıklarına dair ilgili kurumdan alınacak belge ile Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne/Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlüğüne başvurarak asgari ücret desteğinden yararlandırılmalarının sonlandırılmasını talep etmeleri,

-5018 sayılı Kanunun (Ek:I) sayılı cetvelde belirtilen kuruluşlar kapsamında olduklarına dair beyan ettikleri yazı ile yapılan başvuru gereğince asgari ücret desteği uygulamalarının sonlandırılması,

-Anılan Kanun uygulamasının, işveren talebine hacet bırakılmadan Kurumumuz tarafından kendiliğinden (otomatik olarak) başlatılmış olması, bu bağlamda, işverene yüklenecek bir kasıt ve kusurdan bahsedilemeyeceği dikkate alındığında, yersiz yararlanıldığı kabul edilebilecek destek tutarlarının gecikme cezasız ve gecikme zamsız tahsil edilmesi,

gerekmektedir.

2- 01/01/2020 TARİHİNDEN ÖNCE TESCİL EDİLMİŞ OLAN İŞYERLERİNE İLİŞKİN İŞ VE İŞLEMLER

2.1- 01/01/2020 tarihinden önce tescil edilmiş olan işyerlerinde kapsama giren sigortalılar

2.1.1. Uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası) tabi olan sigortalılar için verilen 1, 4, 5, 6, 13, 14, 20, 24, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 47, 51, 52, 53, 54, 55, 90, 91, 92 nolu belge türlerinden dolayı anılan madde hükümlerinden yararlanılacaktır. Dolayısıyla uzun vadeli sigorta kollarına tabi tutulmayan sigortalılar bakımından söz konusu destekten yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.

Buna karşın belge/beyanname verilmemesine rağmen uzun vadeli sigorta kollarına tabi olan 5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesinin birinci fıkrası kapsamındaki sigortalıları çalıştıran işverenler de anılan destekten yararlanacaktır.

Öte yandan uygulama, işsizlik sigortası primleri hariç yapılacağından, işsizlik sigortasına ait sigortalı ve işveren primleri bu destek kapsamında karşılanmayacaktır.

Örnek 1: 2020 yılı Ocak ayında;

  1. nolu belge türünden 5 sigortalı
  2. nolu belge türünden 3 sigortalı

(13) nolu belge türünden 2 sigortalı

(23) nolu belge türünden 2 sigortalı

bildirildiği varsayıldığında, 2020 yılı Ocak ayında (1) ve (13) nolu belge türlerinden bildirilen sigortalılardan dolayı destekten yararlanılacaktır.

2.2- Destekten Yararlanılacak Prim Ödeme Gün Sayısının Hesaplanması

2019 yılının esas alınacak ilgili ayında yasal süresinde veya yasal süresi dışında verilen veya re’sen düzenlenen asıl, ek belgelerin/beyannamelerin toplamından iptal nitelikteki belgelerdeki/beyannamelerdeki gün sayısı düşülerek toplam prim ödeme gün sayısı hesaplanacaktır. Bu nedenle elde işlem yapmayı gerektirecek rapor, mahkeme kararları vs. varsa işlemlerinin bir an önce yapılması gerekmektedir.

Her durumda özel veya kamu sektörü ayrımı yapılmaksızın 2.3.2020 tarihinden sonra işleme alınacak olan 2019 yılının ilgili ayına ilişkin asıl, ek veya iptal nitelikteki aylık prim  ve hizmet belgelerindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerindeki (Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 102 nci maddesinde belirtilen ve yasal süresinde verildiği kabul edilen belgelerden/beyannamelerden kaynaklanan asıl veya ek belgeler dahil) gün sayısı ile prime esas kazanç tutarı dikkate alınmayacaktır.

Örnek 2: 2019 yılı Ocak ayı için tüm sigorta kollarına tabi olan sigortalılardan dolayı  1 numaralı belge ile bildirilen ve günlük prime esas kazanç tutarı 128 TL nin altında olan 6 sigortalının toplam prim ödeme gün sayısının 150 gün olduğu, ancak 5.3.2020 tarihinde 2019 yılı Ocak ayında bildirimi yapılan 2 sigortalının 15 er gün olarak bildirilmiş olan gün sayılarının 30 güne tamamlanması gerektiğinin tespit edilmiş olması nedeniyle, bu iki sigortalı için yapılacak olan 15 er günlük gün ve kazanç ilavesi toplam prim ödeme gün sayısını 180 güne çıkarmakta ise de bu ek bildirim her halükarda 2.3.2020 tarihinden sonra işleme alınacağından bu işverenin sigorta primi desteğine esas azami gün sayısı yine 150 gün olacaktır.

Örnek 3: 2020/Ocak ayında destekten yararlanacak işyerinin, 2019/Ocak ayı için uzun vadeli sigorta kollarını içeren 1 nolu belge türünden;

-15 sigortalının yasal süresinde asıl ile 450 gün,

-5 sigortalının yasal süresinde iptal ile 150 gün,

-3 sigortalının yasal süresinde ek ile 60 gün,

-6 sigortalının yasal süresinde günlük prime esas kazancı 140 TL üzerinden ek ile 180 gün prim ödeme gün sayısı ile bildirildiği varsayıldığında;

450-150+60= 360 gün prim ödeme gün sayısının hesabında dikkate alınacaktır. 6 sigortalı için bildirilen 180 günün prime esas kazancı 128 TL’nin üzerinde olduğu için destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısı hesabında dikkate alınmayacaktır.

Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca yapılan tespitler veya diğer kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatları gereğince yapacakları

soruşturma, denetim ve incelemeler neticesinde ya da bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelere veya mahkeme ilamına istinaden, çalıştırdıkları sigortalıları Kuruma bildirmediği, prim ödeme gün sayısını ya da prime esas kazanç tutarını eksik bildirildiğinin veya Kuruma bildirilen sigortalıların fiilen çalışmadığının;

-Yapılan kontrol ve denetimler sonucunda tespit edilmesi halinde, tutanak tarihinin,

-Bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden anlaşılması halinde söz konusu yazıların Kuruma intikal tarihinin,

- Mahkeme ilamı ile karar verilmesi halinde, mahkemenin kesinleşmiş karar tarihinin, yukarıda belirtilen  2.3.2020 tarihinden  önce  olmasına rağmen  aylık  prim  ve  hizmet

belgesinin/muhtasar   ve  prim   hizmet   beyannamesinin   Kurum   tarafından   işleme alınma

tarihinin 2.3.2020 tarihinden sonra olması halinde prim belgelerindeki gün ve kazançlar dikkate alınmayacaktır.

Örnek 4: 2019 yılı Şubat ayı için bütün sigorta kollarına tabi olan sigortalılardan dolayı 1 numaralı belge ile bildirilen ve günlük prime esas kazanç tutarı 128 TL nin altında olan 5 sigortalının toplam prim ödeme gün sayısının 120 gün olduğu, ancak 21.1.2020 tarihinde Kurum kayıtlarına giren ve 2.3.2020 tarihinden önce işleme alınan belgede/beyannamede 2019 yılı Şubat ayında bildirimi yapılan 2 sigortalının 15 er gün olarak bildirilmiş olan gün sayılarının 30 güne tamamlanması gerektiğinin anlaşılmış olması nedeniyle yapılacak olan 15 er günlük gün ve kazanç ilavesine ilişkin bilgi/belge 2.3.2020 tarihinden önce işleme alındığından, ek prim hizmet belgesindeki gün sayısı, her bir sigortalının günlük prime esas kazanç tutarı 128 TL nin altında olması koşuluyla, asgari ücret desteğine esas gün sayısı 120+30=150 gün olarak hesaplanacaktır. Ek aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile sigortalının sigorta primine esas kazanç tutarı günlük 128 TL’nin üstüne çıkması halinde asgari ücret desteğine esas hesaplamada bu sigortalıların gün sayısı dikkate alınmayacaktır.

2.2.1. 2019 yılının aynı ayında uzun vadeli sigorta kollarını içeren belge türlerinden bildirilen ve günlük sigorta primine esas kazanç tutarı 128 TL nin altında olan sigortalıların toplam prim ödeme gün sayıları esas alınacaktır. 2019 yılından önce Kanun kapsamına alınmış ancak 2019 yılında sigortalı çalıştırmamış veya 2019 yılının en son bildirim yapılan ayını takip eden aydan 2019 yılı sonuna kadar hiç bildirim yapılmayan işyerleri hakkında Kanunun birinci fıkrasının (b) bendi hükümleri uygulanacağından, bu gibi işyerleri bakımından uygulama bu genelgenin “3- 2020 Yılında Tescil Edilmiş/ Edilecek Olan İşyerlerine İlişkin İş ve İşlemler” bölümündeki usullere göre yürütülecektir.

Öte yandan, 2019 yılının aynı ve müteakip aylarında bildirimde bulunulmamış veya bildirimde bulunulmuş olmasına rağmen;

-(0) gün (0) kazanç bildirilmiş olması halinde,

-Yapılan bildirimlerin uzun vadeli sigorta kollarına ilişkin belge türleri  dışında yapılmış olması halinde,

bu ayı takip eden ilk bildirim yapılmış ayın aylık prim ve hizmet  belgesindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki bildirimleri esas alınacaktır. Takip eden ay/aylarda da bildirim yapılmamış olması halinde bildirim yapılmayan dönemler hakkında ilk defa 2020 yılında tescil edilmiş işyeri gibi işlem yapılacaktır.

Örnek 5: 2020 yılı için yararlanılacak olan gün sayısının tespitinde 2019 yılının aynı ayında uzun vadeli sigorta kollarına tabi sigortalılar için Kuruma verilmiş olan aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin esas alınması gerektiğinden, o işyerinden 2019/ Ocak ve Şubat aylarında sigortalı çalıştırılmamış ve 2019/Mart ayında bir sigortalı ve 30 gün olarak bildirim yapılmış olduğu varsayıldığında, değerlendirmeye esas olmak üzere 2019/Mart ayındaki aylık prim ve hizmet belgesindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki gün sayısı olan 30 gün 2020/Ocak ve Şubat ayları hesaplamasında dikkate alınacaktır.

Örnek 6 : İşyerinde 2019/Ocak, Şubat ve Mart aylarında sigortalı çalıştırıldığı ve 31 Mart 2019 tarihinden sonra sigortalı çalıştırılmadığı varsayıldığında, uygulanacak olan asgari ücret desteği için 2020 yılının Ocak, Şubat ve Mart aylarında 2019 yılının aynı ayları baz alınacak, 2020 yılının Nisan ve müteakip aylarında ise 2019 yılında baz alınacak ay/aylar olmadığından, söz konusu aylarda işveren 2020 yılında tescil edilmiş işyerleri yönünden belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde yararlanacaktır.

Örnek 7 : 2019 yılında yapılan bildirimler                2020 yılında yapılan bildirimler                                                           

Ocak                                                                           Ocak

Şubat                                                                          Şubat

Eylül                                                                            Mart

Kasım                                                                         Nisan

Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık

Bu durumda 2020 yılı Ocak ve Şubat ayları için 2019 yılı Ocak ve Şubat ayları, 2020 yılı Mart, Nisan, Mayıs, Haziran, Temmuz, Ağustos ve Eylül ayları için 2019 yılı Eylül ayı, 2020 Ekim ve Kasım ayları için 2019 yılı Kasım ayında bildirilen günlük sigorta primine esas kazanç tutarı 128 TL nin altında olan sigortalıların toplam prim ödeme gün sayıları esas alınacaktır. 2020/Aralık ayı için 2019 Aralık ayında Kuruma bildirim yapılmadığından 2020/Aralık ayı için “3- 2020 Yılında Tescil Edilmiş/ Edilecek Olan İşyerlerine İlişkin İş ve İşlemler” başlığında belirtilen usul ve esaslar dikkate alınarak destekten yararlanılacaktır.

Örnek 8 : Örnek 7’de 2019 yılı Ocak ve Şubat aylarında, işyerinde sadece bir sigortalının çalıştığı ve çalışan bu sigortalının da raporlu olması nedeniyle (0) gün (0) kazanç bildirilmiş olduğu varsayıldığında, 2020 yılı Ocak ve Şubat ayları için verilecek destek hesabında 2019 yılının ilk bildirim yapılan ayı olan 2019/Eylül ayı aylık prim ve hizmet belgesindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki gün sayısı esas alınacaktır.

Örnek 9 : Örnek 7’de yalnızca 2019/Ocak ayında bildirim yapılmış olması halinde, 2020/Ocak ayı için 209 yılı Ocak ayı baz alınacak olup, diğer aylar bakımından 2020 yılının aylık prim ve hizmet belgesinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde bildirilen gün sayıları üzerinden destekten yararlanılacaktır. Ayrıca bu dönemler için “3- 2020 Yılında Tescil Edilmiş/ Edilecek Olan İşyerlerine İlişkin İş ve İşlemler” başlığında belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde destekten yararlanılacaktır.

2.2.2. 2019 yılının aynı ayında uzun vadeli sigorta kollarını içeren belge türlerinden ve günlük prime esas kazancı 128 TL ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayılarını geçmemek üzere cari ayda uzun vadeli sigorta kollarını içeren belge türlerinden bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayıları esas alınacaktır.

Örnek 10: 2019 yılı Mart ayında 1 numaralı belge türü ile 4 sigortalı ve 120 gün, 2 numaralı belge türü ile 2 sigortalı ve 60 gün, 24 nolu belge türü ile 1 sigortalı ve 30 gün bildirim yapılan bir işyerinde;

2019/Mart ayında bildirilen sigortalılar

Sigortalı

2019 yılı belge türü

2019 yılı gün sayıları

Toplam SPEK

tutarı TL

Günlük SPEK

tutarı TL

Baz alınacak günlük SPEK

tutarı TL

Uygulamada baz alınacak olan sigortalıların

gün sayısı

(a)

1

30

2700

90

128

30

(b)

1

30

3000

100

128

30

(c)

1

30

3300

110

128

30

(d)

1

30

4200

140

128

-

(e)

2

30

4800

160

-

-

(f)

2

30

5700

190

-

-

(g)

24

30

3600

120

128

30

TOPLAM

 

 

 

 

 

120 gün

2020/Mart ayında bildirilen sigortalılar

Sigortalı

2020 yılı belge türü

2020 yılı gün sayıları

Toplam SPEK tutarı TL

Uygulamada baz alınacak olan sigortalıların

gün sayısı

(a)

1

30

3000

30

(b)

1

30

3600

30

(c)

1

30

3900

30

(d)

1

30

4500

30

(e)

2

30

5400

-

(f)

2

30

6300

-

(g)

24

30

4200

30

TOPLAM

 

 

 

150 gün

2020/Mart ayında destekten yararlanabilecek sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısı 150 olmasına karşın; 2019/Mart ayında uzun vadeli sigorta kollarına  tabi sigortalılardan 1 numaralı belge türü ile bildirilen a, b, c, sigortalıları ile 24 nolu belge türü ile bildirilen g sigortalısına ilişkin yapılan bildirimler 120 gün olduğundan (sigortalı (d)’nin 2019/Mart ayındaki günlük prime esas kazanç tutarı 128 TL’nin üstünde olduğundan, (e) ve

(f) sigortalıları ise 2 numaralı belge türüne tabi olduğundan hesaplamaya dâhil edilmemiştir.) işverenin yararlanabileceği toplam gün sayısı 120 gün olacaktır.

Örnek 11: 2019 ve 2020 yılı Ocak aylarında bildirimi yapılan sigortalıların prim ödeme gün sayıları ve prime esas kazanç tutarları aşağıdaki şekilde olduğu varsayıldığında;

2019 YILI

 

2020 YILI

BELGE TÜRÜ 1

KANUN TÜRÜ 05510

128 TL’nin Altında Bildirilen

 

 

160 GÜN

BELGE TÜRÜ 1

KANUN TÜRÜ 05510

Prime Esas Kazanç Alt ve Üst

Sigortalıların Prim Ödeme                           Sınırı Arasında Bildirilen Sigortalıların     200 GÜN Gün Sayıları                                                                                         Prim Ödeme Gün Sayıları

BELGE TÜRÜ 1

KANUN TÜRÜ 14857

 

BELGE TÜRÜ 1

KANUN TÜRÜ 14857

128 TL’nin Altında Bildirilen

150 GÜN

Prime Esas Kazanç Alt ve Üst

Sigortalıların Prim Ödeme                           Sınırı Arasında Bildirilen Sigortalıların     160 GÜN Gün Sayıları                                                                                         Prim Ödeme Gün Sayıları

BELGE TÜRÜ 13                                                         BELGE TÜRÜ 13

128 TL’nin Altında Bildirilen        150 GÜN                 Prime Esas Kazanç Alt ve Üst Sigortalıların Prim Ödeme                                                          Sınırı Arasında Bildirilen Sigortalıların     150 GÜN Gün Sayıları                                                                                         Prim Ödeme Gün Sayıları

2019 yılında uzun vadeli sigorta kollarına tabi olup, prime esas günlük kazanç alt sınırı 128 TL altında olan sigortalılar için bildirilen toplam prim ödeme gün sayısı 460 gün, 2020 yılında uzun vadeli sigorta kollarına tabi olan sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısının 510 gün olması dolayısıyla Cari ay=510>İlgili ay=460 olduğundan destekten yararlanılacak toplam prim ödeme gün sayısı 460 gün olacaktır.

Örnek 12: 11 no’lu örnekteki 2020 yılında uzun vadeli sigorta kollarına tabi olan sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısının 400 gün olması halinde, destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısı 2019/Ocak ayında bildirilen prim ödeme  gün sayısından az olması nedeniyle, Cari ay=400<İlgili ay=460, destekten yararlanılacak toplam prim ödeme gün sayısı 400 gün olacaktır.

2.2.3. 2020 yılının destekten yararlanılacak ilgili ayında yasal süresi içinde daha önce Kuruma verilmiş olan aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi için iptal nitelikte belge/beyanname verilmesi halinde destekten yararlanılacak tutar yeniden hesaplanacaktır.

Örnek 13: Destekten yararlanılacak toplam prim ödeme gün sayısının 400 gün olduğu ve örnek 11’de belge türü 13 seçilerek verilen aylık prim ve hizmet belgesinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde prim ödeme gün sayısı 20 gün olması gerekirken, verilen aylık prim ve hizmet belgesinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde 30 gün olarak bildirilen bir sigortalının olduğu ve bunun için 10 günlük iptal nitelikte aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi verildiği varsayıldığında; destekten yararlanılacak gün sayısının hesabında 400-10=390 gün esas alınacaktır.

2.2.4. 3213 sayılı Maden Kanununun Ek 9 uncu maddesi uyarınca ücretleri asgari ücretin iki katından az olamayacağı hükme bağlanan “Linyit” ve “Taşkömürü” çıkarılan işyerlerinde yer altında çalışan sigortalılar bakımından destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısı hesaplanırken 2019 yılının aynı ayında 0510, 0520 işkolu kodlarından ve 4, 5, 35, 36 ve 55 nolu belge türlerinden bildirilen sigortalılardan prime esas günlük kazancı  341 TL ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayıları ile bu sayıya % 50 ilave edilmek suretiyle bulunan prim ödeme gün sayısının toplamını geçmemek üzere cari ayda bildirilen prim ödeme gün sayısı esas alınacaktır.

Diğer taraftan, prim ödeme gün sayılarına yapılacak % 50 ilave hesaplamasında prim ödeme gün sayısının küsuratlı çıkması halinde, küsuratlı kısım dikkate alınmayacaktır.

Örnek 14: 2019 yılı Mayıs ayında taşkömürü üretimi yapan bir işyerinden çalıştırılan sigortalılar için 1 numaralı belge türü ile 2 sigortalı ve 60 gün, 35 numaralı belge türü ile 24 sigortalı ve 719 gün, 2 numaralı belge türü ile 1 sigortalı 30 gün bildirim yapılan bir  işyerinde, 35 numaralı belge türü ile bildirilen sigortalıların günlük prime esas kazanç tutarlarının 341 TL'yi geçmediği diğer belge türleri ile bildirilen sigortalıların ise günlük kazançlarının 128 TL'nin altında olduğu varsayıldığında, 2020 Mayıs ayı aylık prim  ve hizmet belgesinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde uzun vadeli  sigorta kollarına tabi olan ;

35 nolu belge türü ile bildirilen ve günlük kazancı 341 TL ve altında olan 24 sigortalı için 719 gün,

35 nolu belge türü ile bildirilen ve günlük kazancı 341 TL ve altında olan 24 sigortalının prim ödeme gün sayısının %50’sini geçmemek üzere = 719/2=359,50=359 gün,

35 nolu belge türü ile bildirilen sigortalılar bakımından dikkate alınabilecek azami prim ödeme gün sayısı= 719+359=1.078 gün olacaktır.

1 numaralı belge türü ile bildirilen ve günlük kazancı 128 TL ve altında olan 2 sigortalı için(2 x 30 gün )= 60 gün olmak üzere,

2019 yılı Mayıs ayı için baz alınacak toplam 1.138 (1078+60=1.138) gün, 2020/Mayıs ayında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısı ile karşılaştırılmak suretiyle destekten yararlanılacak azami gün sayısı bulunacaktır.

Öte yandan, 2 numaralı belge türü ile bildirilen ve günlük kazancı 128 TL ve altında olan sosyal güvenlik destek primine tabi olan sigortalı için söz konusu destekten yararlanılamayacaktır.

2.2.5. 18/10/2012 tarihli ve 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu hükümleri uyarınca toplu iş sözleşmesi uygulanan özel sektör işverenlerine ait işyerlerinde çalışan sigortalılar bakımından destekten yararlanılacak prim ödeme gün  sayısı hesaplanırken, 2019 yılının aynı ayında bildirilen sigortalılardan prime esas günlük kazancı 256 TL ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayılarını geçmemek üzere

cari ayda bildirilen prim ödeme gün sayısı esas alınacaktır.

Buna göre, 18/10/2012 tarihli ve 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş  Sözleşmesi Kanunu kapsamında toplu iş sözleşmesi uygulanan özel sektör işverenlerine ait işyerlerinden, 1/1/2020 ila 31/12/2020 tarihi arasındaki dönemlere ilişkin toplu iş sözleşmesi bulunan işyerlerinin 2019 yılı için sağlanacak olan destek tutarına esas günlük kazanç tutarının 256  TL olarak dikkate alınabilmesi amacıyla bu durumdaki işyerlerine ilişkin listeler sisteme tanımlanmıştır.

Diğer taraftan, 1/1/2020 ila 31/12/2020 tarihi arasındaki dönemlere ilişkin toplu iş sözleşmesi imzalamasına rağmen söz konusu uygulamadan faydalanamadığını beyan eden işverenlerimizin Bakanlıktan alınan listelerde gerekli güncelleme/ekleme işlemlerinin yapılabilmesi amacıyla Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Çalışma Genel Müdürlüğüne müracaat etmeleri gerekmektedir.

2.2.6. Asgari ücret desteğiyle sağlanacak indirim tutarı, ilgili ayda verilecek aylık prim ve hizmet belgesindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki prim ödeme  gün sayısının 2,50 TL rakamı ile çarpımı suretiyle hesaplanacak ve takip eden ay/aylardan doğan sigorta prim borçlarına mahsup edilecektir.

Örnek  15:  11  nolu  örnekteki  işverenin  yararlanabileceği   toplam   prim  ödeme gün sayısı 460 olduğundan, işverene verilecek asgari ücret destek tutarı 460 x 2,50= 1.150,00 TL olacaktır. Ayrıca ilgili ay için verilecek aylık prim ve hizmet belgesindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki prim ödeme gün sayısının 2,50 TL rakamı ile çarpımı suretiyle hesaplanan destek tutarı, takip eden ay/aylardan doğan sigorta prim borçlarına mahsup edilecektir.

2.3. Destekten Yararlanmaya İlişkin Usul ve Esaslar

2.3.1-Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinin veya Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamelerinin Yasal Süresinde Verilmesi

Destekten yararlanılabilmesi için, işverenler 2020 yılına ait aylık prim ve hizmet belgesini/muhtasar ve prim hizmet beyannamesini yasal süresi içinde vereceklerdir. Buna göre yasal süresi içinde verilen asıl ve ek belgelerdeki/beyannamelerdeki toplam gün sayısından yine yasal süresinde verilen iptal belgelerdeki/beyannamelerdeki gün sayısı düşülerek yararlanılabilecek prim ödeme gün sayısı hesaplanacaktır.

Örnek 16: 2020/Ocak ayında destekten yararlanacak işyerinin, 2020/Ocak ayı için uzun vadeli sigorta kollarını içeren 1 nolu belge türünden

15 sigortalı için yasal süresinde asıl ile 300 gün 5 sigortalı için yasal süresinde iptal ile 100 gün 3 sigortalı için yasal süresinde ek ile 90 gün

Prim ödeme gün sayısı ile bildirildiği varsayıldığında; 300-100+90= 290 gün asgari ücret desteğinin hesabında dikkate alınacaktır.

2.3.1.1. 2020 yılına ilişkin olmak üzere yasal süresi dışında verilen ve gün sayısını arttıracak mahiyetteki ek aylık prim ve hizmet belgelerindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerindeki kayıtlı sigortalılar için bildirilen prim ödeme gün sayıları destekten yararlanılacak günün hesaplanmasında dikkate alınmayacaktır. Buna karşılık yasal süresi dışında verilen ve gün sayısını azaltacak mahiyetteki (iptal niteliğindeki) aylık prim ve  hizmet belgelerindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerindeki kayıtlı sigortalılar için

bildirilen prim ödeme gün sayıları destekten yararlanılacak günün hesaplamasında dikkate alınacaktır.

Örnek 17: 16 nolu örnekte 2 sigortalı için yasal süresi dışında ek aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile 60 gün prim ödeme gün sayısı bildirildiği varsayıldığında 300-100+90=290 gün prim ödeme gün sayısının hesaplanmasında dikkate alınacaktır. Ek belgedeki/beyannamedeki 60 gün, belgenin/beyannamenin süresi dışında verilmesi nedeniyle dikkate alınmayacaktır.

Örnek 18: 16 nolu örnekte 2 sigortalı için yasal süresi dışında 26.6.2020 tarihinde iptal aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile 40 günlük iptal bildirildiği varsayıldığında; yasal süresi dışında verilen iptal aylık prim hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile sigortalıların prim ödeme gün sayılarında azalış meydana geldiğinden ve dolayısıyla destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısı azalacağından 290-40= 250 gün prim ödeme gün sayısının hesaplanmasında dikkate alınacaktır.

Bundan dolayı, 2020 yılı Ocak ayı için yararlanılmış olan destek tutarının 40 x  2,5= 100 TL tutarındaki kısmının 2020/Ocak ayına ilişkin verilen destek tutarından düşülerek Türkiye İş Kurumuna iade edilmesi gerekecektir.

Ancak, her halükarda 2020 yılına ilişkin yasal süresi dışında verilen aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin (Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 102 nci maddesinde belirtilen ve yasal süresinde verildiği kabul edilen belgelerden kaynaklanan asıl veya ek belgeler dahil) Kurum tarafından işleme alınma tarihinin 1.3.2021 tarihinden sonra olması halinde söz konusu belgelerdeki/beyannamelerdeki sigortalılar destekten yararlanılacak tutarın hesaplanmasında dikkate alınmayacaktır.

2.3.1.2. Aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin yasal süresi içinde verilmemesi halinde belgelerin/beyannamelerin yasal süresinde verilmediği aylar için destekten yararlanılamayacaktır.

Örnek 19: 2020/Ocak ayı için uzun vadeli sigorta kollarını içeren aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin yasal süresinde verilmediği ancak diğer aylara ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinin yasal süresinde verildiği varsayıldığında, yalnızca yasal süresinde verilmeyen 2020/Ocak ayından dolayı destekten yararlanılamayacaktır.

2.3.2. İşverenin, Kuruma prim, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunması hali

2020 yılı öncesi tescil edilmiş olan işyerleri için uygulanacak olan asgari ücret desteğinde işverenler Kuruma vadesi geçmiş borcu olsa dahi destekten yararlanılabileceği gibi, aylık prim ve hizmet belgesinden/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden kaynaklanan prim borçlarının ödenmiş olma şartı da bulunmamaktadır.

Örnek 20: 1.2.2012 tarihinde tescil edilen ve 2020/Ocak ayında  destekten yararlanacak işyerinin, 2020/Ocak ayı için uzun vadeli sigorta kollarını içeren 13 belge türünden

15 sigortalı için yasal süresinde asıl ile 300 gün 5 sigortalı için yasal süresinde iptal ile 100 gün 3 sigortalı için yasal süresinde ek ile 90 gün

Prim ödeme gün sayısı ile bildirildiği ve söz konusu aylık prim ve hizmet belgesinden/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden doğan prim borcunun 2.3.2020 (29.2.2020 tarihinin hafta sonuna denk gelmesi nedeniyle) tarihine kadar ödenmediği varsayıldığında, 2020/Ocak ve takip eden aylarda da destekten yararlanılabilecektir.

Örnek 21: Örnek 20’deki işverenin 2020/Nisan aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin verildiği tarihte 2020 yılı Ocak ve Şubat aylarına/dönemlerine ilişkin yasal süresi geçmiş prim borcu bulunsa dahi destekten yararlanması mümkün olacaktır.

2.3.3. 2020 Yılı Ocak ila Aralık Ayları/Dönemleri İçin Sigorta Primine Esas Kazancın Eksik Bildirilmiş veya Hiç Bildirilmemiş Olması

2020 yılı Ocak ila Aralık ayları/dönemleri için sigorta primine esas kazancın eksik bildirildiğinin veya hiç bildirilmediğinin denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan soruşturma ve incelemelerde veya mahkeme kararları neticesinde ya da kamu kurum ve kuruluşlardan alınan yazılardan anlaşılması halinde, 2020 Ocak ila 2020 Aralık ayları/dönemleri için destekten yararlanamayacağı gibi yararlanılmış olması halinde, yararlandırılan tutarlar gecikme zammı ve gecikme cezası ile birlikte geri alınacaktır.

Örnek 22: (A) işverenin 2020 yılı Mart ayında (B) sigortalısının prime esas kazanç tutarını eksik bildirdiğinin 26.8.2020 tarihinde tespit edildiği varsayıldığında, işveren 2020/Ocak ila 2020/Aralık ayı için aylık prim ve hizmet belgesinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde bildirilen tüm sigortalılarından dolayı destekten yararlanamayacak olup; 2020/Ocak ila 2020/Temmuz ayında yararlanılan destek tutarları gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenden geri alınacaktır.

2.3.4. 2020/Ocak ila 2020/Aralık Aylarında/Dönemlerinde Bildirilen Sigortalı Sayısının 2019 yılı Ocak ila Kasım Ayında/Döneminde En Az Bildirim Yapılan Aydaki/Dönemdeki Sigortalı Sayısından Az Olmaması

Destekten yararlanılacak ayda/dönemde aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında uzun vadeli sigorta kollarından bildirilen sigortalıların sayısının, 2019 yılı Ocak ila Kasım ayı/döneminde aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında uzun vadeli sigorta kollarından en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısının altında olması halinde, en az sigortalı sayısının altında bildirim yapılan ayda/aylarda destekten yararlanılamayacaktır.

Buna göre; destekten yararlanılacak aydaki/dönemdeki sigortalı sayısı ile en az  sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısının tespitinde;

-Gün bildirimi yapılmayan (0 gün bildirilmiş) sigortalılar (destekten yararlanılacak ayda/dönemde eksik gün nedeni 18-Kısa Çalışma Ödeneği, 21-Diğer Ücretsiz İzin, 27-Kısa Çalışma Ödeneği ve Diğer Nedenler, 28-Pandemi Ücretsiz İzin, 29- Pandemi Ücretsiz İzin ve Diğer olarak seçilen sigortalılar hariç) ile uzun vadeli sigorta kollarından bildirimi yapılmayanlar dikkate alınmayacaktır. Dolayısıyla, 2, 7, 12, 19, 21, 22, 23, 25, 39, 41, 42, 43,

44, 45, 46, 48, 49 ve 50 nolu belge türleri ile yapılan bildirimler dikkate alınmayacaktır.

Örnek 23: (C) işvereni tarafından 2019 yılı Ocak ila Kasım ayı/döneminde aylık prim ve hizmet belgeleri veya muhtasar ve prim hizmet beyannameleri ile bildirimi yapılan sigortalıların durumu aşağıdaki gibidir.

Ay/Dönem

Uzun Vadeli Sigorta Kollarına Tabi Sigortalı Sayısı

Sosyal Güvenlik Destek Primine Tabi Sigortalı

Sayısı

0 (Sıfır) Gün Bildirim Yapılan Sigortalı Sayısı

Toplam Sigortalı Sayısı

2019/Ocak

30

1

1

32

2019/Şubat

29

1

2

32

2019/Mart

29

3

2

34

2019/Nisan

28

5

3

36

2019/Mayıs

29

4

0

33

2019/Haziran

30

4

1

35

2019/Temmuz

32

1

2

35

2019/Ağustos

30

5

3

38

2019/Eylül

32

4

1

37

2019/Ekim

33

3

2

38

2019/Kasım

33

3

2

38

Buna göre; sosyal güvenlik destek primine tabi çalışan sigortalılar ile 0 (Sıfır) gün bildirim yapılan sigortalılar en az sigortalı bildirimi yapılan ayın/dönemin tespitinde dikkate alınmadığından, işyerinin uzun vadeli sigorta kollarından en az sigortalı bildirimi yapılan 2019/Nisan ayındaki/dönemindeki sigortalı sayısı (28) baz alınacaktır.

(C) işvereni tarafından 2020 yılı Ocak ila Aralık aylarında/dönemlerinde aylık prim ve hizmet belgeleri veya muhtasar ve prim hizmet beyannameleri ile bildirimi yapılan sigortalıların durumu aşağıdaki gibidir.

Ay/Dönem

Uzun Vadeli Sigorta Kollarına Tabi Sigortalı

Sayısı

Sosyal Güvenlik Destek Primine Tabi Sigortalı Sayısı

0 (Sıfır) Gün Bildirim Yapılan Sigortalı Sayısı

Toplam Sigortalı Sayısı

Destekten Yararlanma Durumu

2020/Ocak

26

3

0

29

Hayır

 

2020/Şubat

28

2

0

30

Evet

2020/Mart

27

2

0

29

Hayır

2020/Nisan

23

1

5

29

Evet

2020/Mayıs

23

1

5

29

Evet

2020/Haziran

23

1

5

29

Evet

2020/Temmuz

28

1

0

29

Evet

2020/Ağustos

28

1

0

29

Evet

2020/Eylül

27

2

0

29

Hayır

2020/Ekim

29

0

0

29

Evet

2020/Kasım

28

1

0

29

Evet

2020/Aralık

27

2

0

29

Hayır

Bu durumda, sosyal güvenlik destek primine tabi çalışan sigortalılar destekten yararlanılacak aydaki/dönemdeki bildirim yapılan sigortalı sayısının tespitinde dikkate alınmamakla birlikte 0 (sıfır) gün bildirim yapılan sigortalılar için eksik gün kodu 18-Kısa Çalışma Ödeneği seçildiği için destekten yararlanılacak aydaki/dönemdeki bildirim yapılan sigortalı sayısının tespitinde dikkate alındığından en az bildirim yapılan 2019/Nisan ayındaki/dönemindeki sigortalı sayısının (28) altında bildirim yapılan 2020/Ocak, Mart, Eylül ve Aralık aylarında destekten yararlanılamayacaktır.

2019/Ocak ila 2019/Kasım aylarına/dönemlerine ve 2020 yılı Ocak ila Aralık aylarına/dönemlerine ilişkin sigortalı sayısında değişikliğe neden olacak şekilde gerek kendiliğinden, gerekse mahkeme ilamına ya da kamu kurum ve kuruluşlarınca düzenlenen belgelere veya Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca yapılan tespitlere istinaden düzenlenen aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin (Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 102 nci maddesinde belirtilen ve yasal süresinde verildiği kabul edilen belgelerden kaynaklanan asıl veya ek belgeler dahil) Kurum tarafından işleme alınma tarihinin 2019/Ocak ila 2019/Kasım ayları/dönemleri için 2.3.2020, 2020 yılı Ocak ila Aralık ayları/dönemleri için 1.3.2021 tarihinden sonra olması halinde söz konusu belgelerdeki/beyannamelerdeki sigortalılar en az sigortalı  bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısının hesaplanmasında/en az sigortalı  bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısı ile karşılaştırmada dikkate alınmayacaktır.

Örnek 24: (A) işverenine ait 2019/Ocak ila 2019/Kasım aylarına/dönemleri için en az bildirim yapılan aya ilişkin sigortalı sayısı ile 2020/Ocak ayında/döneminde uzun vadeli sigorta kollarından bildirilen sigortalı sayısının aşağıdaki gibi olduğu durumda;

En Az Sigortalı Bildirimi

Yapılan Ay

Sigortalı Sayısı

2020/Ocak Sigortalı Sayısı

2019/Ağustos

10

10

2020/Ocak ayı için asgari ücret desteğinden yararlanılmakta iken 2019/Ağustos ayına ilişkin 1 sigortalı için yasal süresi dışında verilen ve 2.3.2020 tarihinden önce işleme alınan ek aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde kayıtlı sigortalının en az sigortalı sayısının hesaplanmasında dikkate  alınması  sonucu 2019/Ağustos ayındaki sigortalı sayısının 11'e yükseldiği varsayıldığında; 2020/Ocak ayı sigortalı sayısı en az bildirim yapılan 2019/Ağustos ayındaki sigortalı sayısının altında kalacağından 2020/Ocak ayı için destekten yararlanılamayacaktır.

Örnek 25: 24 nolu örnekte 2020/Ocak ayına ilişkin 1 sigortalı için  27.2.2020 tarihinde iptal aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi verildiği varsayıldığında; sigortalı sayısını azaltacak mahiyette olan ve yasal süresi dışında verilen söz konusu belgedeki/beyannamedeki 1 sigortalının dikkate alınması nedeniyle 2020/Ocak ayı için destekten yararlanılamayacaktır.

Örnek 26: (B) işverenine ait 2019/Ocak ila 2019/Kasım aylarına/dönemleri için en az bildirim yapılan aya ilişkin sigortalı sayısı ile 2020/Ocak ayında/döneminde uzun vadeli sigorta kollarından bildirilen sigortalı sayısının aşağıdaki gibi olduğu durumda;

En Az Sigortalı Bildirimi

Yapılan Ay

Sigortalı Sayısı

2020/Ocak Sigortalı Sayısı

2019/Temmuz

10

9

2019/Temmuz ayına ilişkin 1 sigortalı için yasal süresi dışında verilen ve 2.3.2020 tarihinden önce işleme alınan iptal aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde kayıtlı sigortalının en az sigortalı sayısının hesaplanmasında dikkate alınması sonucu 2019/Temmuz ayındaki sigortalı sayısının 9'a düştüğü varsayıldığında; 2020/Ocak ayı sigortalı sayısı en az bildirim yapılan 2019/Temmuz ayındaki sigortalı sayısıyla aynı olacağından 2020/Ocak ayı için destekten yararlanılacaktır.

Örnek 27: 26 nolu örnekte 2020/Ocak ayına ilişkin 1 sigortalı için 27.2.2020 tarihinde ek aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi verildiği varsayıldığında; sigortalı sayısını arttıracak mahiyette olan ve yasal süresi dışında verilen söz konusu belgedeki/beyannamedeki 1 sigortalının dikkate  alınmaması nedeniyle  2020/Ocak ayı için destekten yararlanılamayacaktır.

Örnek 28: 26 nolu örnekteki 2020/Ocak ayına ilişkin iptal aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin Kurum tarafından işleme alınma tarihinin 1.3.2021 tarihinden sonra olması halinde söz konusu belgelerdeki/beyannamelerdeki sigortalılar en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısı ile karşılaştırma yapılmasında dikkate alınmayacaktır.

Örnek 29: 26 nolu örnekteki 2019/Temmuz ayına ilişkin iptal aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin Kurum tarafından işleme alınma tarihinin 2.3.2020 tarihinden sonra olması halinde söz konusu belgelerdeki/beyannamelerdeki sigortalılar en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısının hesaplanmasında dikkate alınmayacaktır

3- 2020 YILINDA TESCİL EDİLMİŞ/ EDİLECEK OLAN İŞYERLERİNE İLİŞKİN İŞ VE İŞLEMLER

3.1. Kapsama Giren Sigortalılar

Uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası) tabi olan sigortalılar için verilen 1, 4, 5, 6, 13, 14, 20, 24, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 47, 51,52,53,54,

55, 90, 91, 92 nolu belge türlerinden dolayı anılan madde hükümlerinden yararlanılacaktır. Dolayısıyla uzun vadeli sigorta kollarına tabi tutulmayan sigortalılar bakımından söz konusu destekten yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.

Örnek 30: 2020 yılı Ocak ayında;

  1. nolu belge türünden 5 sigortalı
  2. nolu belge türünden 3 sigortalı

(13) nolu belge türünden 2 sigortalı

(23) nolu belge türünden 2 sigortalı

bildirildiği varsayıldığında, 2020 yılı Ocak ayında (1) ve (13) nolu belge türlerinden bildirilen sigortalılardan dolayı destekten yararlanılacaktır.

3.2. Destekten Yararlanılacak Prim Ödeme Gün Sayısının Hesaplanması

2020 yılının esas alınacak ilgili ayında, yasal süresinde verilen veya re’sen düzenlenen asıl, ek belgelerin/beyannamelerin toplamından iptal nitelikteki belgelerdeki gün sayısı düşülerek toplam prim ödeme gün sayısı hesaplanacaktır. Bu nedenle elde işlem yapmayı gerektirecek rapor, mahkeme kararları vs. varsa işlemlerinin bir an önce yapılması gerekmektedir.

Her durumda özel veya kamu sektörü ayrımı yapılmaksızın 1.3.2021 tarihinden sonra işleme alınacak olan 2020 yılının ilgili ayına ilişkin asıl, ek veya iptal nitelikteki aylık prim  ve hizmet belgelerindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerindeki (Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 102 nci maddesinde belirtilen ve yasal süresinde verildiği kabul edilen belgelerden kaynaklanan asıl veya ek belgeler dahil) gün sayısı ile prime esas kazanç tutarı dikkate alınmayacaktır.

2020 yılında tescil edilmiş veya edilecek olan işyerleri bakımından bir önceki yılın baz alınacak aynı ayında işyeri kanun kapsamında olmadığından veya 2019 yılı öncesi tescil edilmiş olup 2019 yılında hiç bildirim yapılmayan işyerleri için uzun vadeli sigorta kollarını içeren belge türlerinden bildirilen tüm sigortalıların prim ödeme gün sayıları esas alınacaktır. Dolayısıyla, 2020 yılında tescil edilen işyerlerinde 128 TL (0510 ve 0520 işkolu kodlu ve 4,

5, 35, 36 ve 55 nolu belge türleri işyerlerinde yer altında çalıştırılan sigortalılar için 341 TL), 18/10/2012 tarihli ve 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu hükümleri uyarınca toplu iş sözleşmesi uygulanan özel sektör işverenlerine ait işyerleri için 256 TL ve altında günlük sigorta primine esas kazanç bildirilmiş olunması şartı aranmadan prime esas kazanç alt sınırı ve üst sınırları arasında bildirilen tüm sigortalıların prim ödeme gün sayıları hesaplamada esas alınacaktır.

Örnek 31: 2020/Ocak ayında bildirilen sigortalılar:

Sigortalı

2020 yılı belge türü

2020 yılı gün sayıları

Toplam SPEK

tutarı TL

Günlük SPEK

tutarı TL

Baz alınacak günlük SPEK

tutarı TL

Uygulamada baz

alınacak olan

sigortalıların gün sayısı

(a)

1

30

3000

100

Yok

30

(b)

1

30

3300

110

Yok

30

(c)

1

30

3600

120

Yok

30

(d)

1

30

3900

130

Yok

30

(e)

2

30

4200

140

Yok

-

(f)

2

30

4500

150

Yok

-

(g)

24

30

4800

160

Yok

30

(h)

35

30

5100

170

Yok

30

 

 

 

 

 

 

180 gün

2020/Ocak ayı için baz alınacak günlük prime esas kazanç tutarı olmadığından, uzun

vadeli sigorta kollarına tabi sigortalılardan 1 numaralı belge türü ile bildirilen a, b, c, d sigortalıları ile 24 ve 35 nolu belge türü ile bildirilen g ve h sigortalılarına ilişkin yapılan bildirimlerden dolayı işverenin yararlanabileceği toplam gün sayısı 180 gün olarak tespit edilecektir.

3.2.1. Destekle sağlanacak indirim tutarı ise ilgili ayda verilecek aylık prim ve hizmet belgesindeki veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki prim ödeme  gün sayısının 2,50 TL rakamı ile çarpımı suretiyle hesaplanacaktır.

3.2.2. İlgili ay için verilecek aylık prim ve hizmet belgesindeki veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki prim ödeme gün sayısının 2,50 TL rakamı ile çarpımı suretiyle hesaplanan destek tutarı, takip eden ay/aylardan doğan sigorta prim borçlarına mahsup edilecektir.

3.3. Destekten Yararlanmaya İlişkin Usul ve Esaslar

3.3.1. Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinin veya Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamelerinin Yasal Süresinde Verilmesi

Destekten yararlanılabilmesi için 2020 yılına ait aylık prim ve hizmet belgelerinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinin yasal süresinde verilmesi gerekmektedir. Buna göre yasal süresi içinde verilen asıl ve ek belgelerdeki/beyannamelerdeki toplam gün sayısından yine yasal süresinde verilen iptal belgelerindeki/beyannamelerindeki gün sayısı düşülerek yararlanılabilecek prim ödeme gün sayısı hesaplanacaktır.

Örnek 32: 2020/Ocak ayında destekten yararlanacak işyerinin, 2020/Ocak ayı için uzun vadeli sigorta kollarını içeren 1 nolu belge türünden

15 sigortalı için yasal süresinde asıl ile 300 gün 5 sigortalı için yasal süresinde iptal ile 100 gün 3 sigortalı için yasal süresinde ek ile 90 gün

Prim ödeme gün sayısı ile bildirildiği varsayıldığında; 300-100+90= 290 gün prim ödeme gün sayısının hesaplanmasında dikkate alınacaktır.

3.3.1.1. Yasal süresi dışında verilen ve gün sayısını arttıracak mahiyetteki ek  aylık prim ve hizmet belgelerindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerindeki kayıtlı sigortalılar için bildirilen prim ödeme gün sayıları destekten yararlanılacak günün hesaplanmasında dikkate alınmayacaktır. Buna karşılık yasal süresi dışında verilen ve gün sayısını azaltacak mahiyetteki aylık prim ve hizmet belgelerindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerindeki kayıtlı sigortalılar için bildirilen prim ödeme gün sayıları destekten yararlanılacak günün hesaplamasında dikkate alınacaktır.

Örnek 33: 32 nolu örnekte 2 sigortalı için yasal süresi dışında ek aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile 60 gün prim ödeme gün sayısı bildirildiği varsayıldığında; yasal süresi dışında verilen aylık prim ve hizmet belgesindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki sigortalılardan dolayı destekten yararlanamayacağından,

300-100+90=290 gün prim ödeme gün sayısının hesaplanmasında dikkate alınacaktır. (Yasal süresi dışında verilen 60 günlük ek aylık prim ve hizmet belgesindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki gün sayısı hesaplamada dikkate alınmayacaktır.)

Örnek 34: 2020 yılı Şubat ayında 4 sigortalı için 120 gün bildirim yapılmıştır. 27.4.2020 tarihinde ilave 2 sigortalı için 60 gün ek prim hizmet belgesi verilmiştir. 26.6.2020 tarihinde 2 sigortalı için 40 gün iptal aylık prim hizmet belgesi verilmiştir.

Bu bilgilere göre 27.4.2020 tarihindeki yasal süre dışında verilen ek aylık prim ve hizmet belgesindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki gün sayıları destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının hesabında dikkate alınmayacaktır. Buna karşılık 26.6.2020 tarihinde yasal süresi dışında verilen iptal aylık prim ve  hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile sigortalıların prim ödeme gün sayılarında azalış meydana geldiğinden ve dolayısıyla destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısı azalacağından, işyerinin 2020 yılı Şubat ayı için fazladan yararlandığı 40x2,5=100 TL tutarındaki asgari  ücret desteği iptalden kaynaklanan ve işverene iade edilecek olan sigorta primi tutarından az olacağından destekten yararlanmaya devam edilecek olup 100 TL ise Türkiye İş Kurumuna iade edilecektir.

3.3.1.2. Aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin yasal süresi içinde verilmemesi halinde belgelerin/beyannamelerin yasal süresinde verilmediği aylar/dönemler için destekten yararlanılamayacaktır.

Örnek 35: 2020/Ocak ayı için uzun vadeli sigorta kollarını içeren aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin yasal süresi içinde verilmediği ancak diğer aylara ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinin yasal süresinde verildiği varsayıldığında, yalnızca yasal süresinde verilmeyen 2020/Ocak ayından dolayı destekten yararlanılamayacaktır.

3.4.2. Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinden veya Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamelerinden Kaynaklanan Sigorta Primlerinin Yasal Süresinde Ödenmesi

2020 yılında tescil edilmiş/edilecek olan işyerleri ile 2019 yılından önce Kanun kapsamına alınmış ancak 2019 yılında sigortalı çalıştırmamış veya 2019 yılının en son bildirim yapılan ayından 2019 yılı sonuna kadar hiç bildirim yapılmayan işyerleri (2019 yılının en son bildirim yapılan ayından sonraki döneme karşılık gelen 2020 yılındaki dönemler) için söz konusu destekten yararlanılması bakımından aylık prim ve hizmet belgelerinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinin yasal süresi içinde verilmesinin yanı sıra tahakkuk edecek olan sigorta primlerinin de yasal süresi içinde ödenmesi gerekmektedir. Dolayısıyla 2020 yılına ilişkin olduğu ayı/dönemi takip eden ayda ödenmesi gereken son tarihe kadar sigorta primlerinin ödenmemiş olması halinde destekten yararlanılması mümkün olmayacaktır.

Örnek 36: 2020/Ocak ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinden/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden kaynaklanan sigorta priminin süresi içinde ödenmiş olduğu varsayıldığında destekten yararlanılması mümkün olacaktır.

3.4.3. Destekten Yararlanılabilmesi İçin Kuruma Vadesi Geçmiş Borcun Bulunmaması veya Söz Konusu Borcun 6183 Sayılı Kanunun 48 İnci Maddesine Göre Taksitlendirmiş Olması

Destekten yararlanılabilmesi için 2020 yılında Kuruma vadesi geçmiş borcun bulunmaması veya söz konusu borcun 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre taksitlendirilmiş olması gerekmektedir.

Bu bakımdan, Kuruma vadesi geçmiş borcu bulunan işverenler, borç ödenmediği sürece veya 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre taksitlendirilmediği  sürece destekten faydalanamayacaktır.

Diğer taraftan, Kuruma vadesi geçmiş borcu bulunan işverenin söz konusu borcu ödemesi veya 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre taksitlendirmesi halinde, borcun

 

ödendiği veya 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre taksitlendirmenin yapıldığı tarih itibariyle yasal verilme süresi geçmemiş ilk aylık prim ve hizmet belgesinden/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden başlamak üzere diğer koşulların sağlanması  kaydıyla destekten yararlanması mümkün olacaktır.

Örnek 37: 2020/Ocak ayına ait sigorta priminin Şubat ayı sonuna kadar ödenmemiş ve 12.5.2020 tarihinde ödenmiş olması halinde vadesi geçmiş prim borcu olması nedeniyle 2020/Ocak-Şubat-Mart ayları için destekten yararlanılması mümkün olamayacak; buna karşın 2020/Nisan ayı aylık prim ve hizmet belgesinden/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden başlamak üzere öngörülen diğer koşulların da sağlanması kaydıyla destekten yararlanılması mümkün olabilecektir.

Örnek 38: İşverenin Kuruma olan vadesi geçmiş borcunu 9.8.2020 tarihinde ödediği varsayıldığında, 9.8.2020 tarihi itibariyle yasal olarak verilme süresi dolmamış olan 2020/Temmuz ayı aylık prim ve hizmet belgesinden/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden başlamak üzere öngörülen diğer koşullarında sağlanması kaydıyla destekten yararlanabilecektir.

Örnek 39: (A) işverenin (B) sigortalısına ait işe giriş bildirgesini yasal süresinde vermemesi nedeniyle uygulanan idari para cezasının 5.3.2020 tarihinde kendisine tebliğ olunduğu varsayıldığında, söz konusu idari para cezası borcunun 20.3.2020 tarihine kadar ödenmemesi halinde, kesinleşmiş olan idari para cezasının ödeneceği tarihe kadar destekten yararlanılması mümkün değildir.

Örnek 40: 39 nolu örnekteki idari para cezası borcunun 19.8.2020 tarihinde ödendiği varsayıldığında, 19.8.2020 tarihi itibariyle yasal olarak verilme süresi dolmamış olan 2020/Temmuz ayı aylık prim ve hizmet belgesinden/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden başlamak üzere öngörülen diğer koşulların da sağlanması kaydıyla, destekten yararlanılabilecektir.

Destekten yararlanılan ayda Kuruma vadesi geçmiş borcu bulunmayan işyeri işvereni tarafından destekten yararlanılan ay için yasal süresi dışında ek aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi verilmesi veya belge türü/kanun türü değişikliği yapılması gibi nedenlerden dolayı destekten yararlanılan ay için geriye yönelik olarak 1.3.2021 tarihinden önce borç ortaya çıkması durumunda, söz konusu borç tahakkuk ettiği tarihi takip eden ayın sonuna kadar ödenir veya 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre taksitlendirme yapılırsa bu borçtan dolayı borç tahakkuk edilen ay için asgari ücret desteği verilmez ancak diğer aylar için işverenin asgari ücret desteğinden yararlandırılması sağlanır. Borcun belirtilen tarihe kadar ödenmemesi halinde borcun ödendiği tarihe kadar yararlanılmış asgari ücret destekleri gecikme zammı ve gecikme faizi ile birlikte geri alınır.

Örnek 41: A işyeri için 2020/Mart ayında 1 nolu belge türü ile bildirilen 5  sigortalı için destekten yararlanılmıştır. Ancak 5 sigortalıdan (a) sigortalısının prime esas kazancının 300 TL eksik bildirilmesi nedeniyle yasal süresi dışında verilen ek aylık prim ve hizmet belgesinden/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden dolayı 21.5.2020 tarihi  itibariyle borç tahakkuk ettiği varsayıldığında; 30.6.2020 tarihine kadar borcun ödenmesi veya söz konusu borcun 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre taksitlendirilmiş olması halinde, 2020/Mart ayı için asgari ücret desteği verilmez ve verilmiş olan asgari ücret desteği gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte geri alınır ancak 2020/ Nisan, Mayıs ayları için işveren destekten yararlandırılır. Ancak borcun 30.09.2020 tarihinde ödenmesi halinde 2020/Ağustos

 

(Ağustos ayı dahil) ayına kadar yararlanılmış asgari ücret destekleri gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte geri alınır.

Örnek 42: 41 nolu örnekteki işyerinin ek aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden kaynaklanan borcunu 23.9.2020 tarihinde ödediği varsayıldığında, 2020/Mart,Nisan,Mayıs, Haziran ve Temmuz ayları için destekten yararlanılamayacaktır, yararlanılmış destek tutarı olması halinde yararlandırılan tutarlar gecikme zammı ve gecikme cezası ile birlikte geri alınacaktır.

3.4.4. 2020 Yılı Ocak ila Aralık Ayları/Dönemleri İçin Çalıştırdığı Kişileri Sigortalı Olarak Bildirmemesi veya Bildirdiği Sigortalıları Fiilen Çalıştırmaması

Denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan soruşturma ve incelemelerde veya mahkeme kararları neticesinde ya da kamu kurum ve kuruluşlardan alınan yazılardan 2020 yılı Ocak ila Aralık ayları/dönemleri için çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği ya  da prime esas kazancını eksik bildirdiği veya bildirdiği sigortalıları fiilen çalıştırmadığı tespit edilen işverenlerin destekten yararlanması mümkün bulunmamaktadır.

Dolayısıyla, denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan soruşturma ve incelemelerde veya mahkeme kararları neticesinde ya da resmi kurum ve  kuruluşlardan alınan yazılardan çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği yada prime esas kazancını eksik bildirdiği veya bildirdiği sigortalıları fiilen çalıştırmadığı tespit edilen işverenler 2020 Ocak (Daha sonra tescil edilmiş ise tescil ayı) ila 2020 Aralık ayları/dönemleri için destekten yararlanamayacağı gibi 2020 yılı Ocak ila Aralık aylarında/dönemlerinde yararlanılmış  destek tutarı olması halinde ise yararlandırılan tutarlar gecikme zammı ve gecikme cezası ile birlikte geri alınacaktır.

Örnek 43: (A) işverenin 2020 yılı Nisan ayında (B) sigortalısını Kuruma bildirmediğinin 17.9.2020 tarihinde tespit edildiği varsayıldığında, işveren 2020 Ocak (Daha sonra tescil edilmiş ise tescil ayı) ila 2020 Aralık ayları/dönemleri için destekten yararlanamayacağı gibi 2020 yılı Ocak ila Aralık aylarında/dönemlerinde yararlanılmış  destek tutarı olması halinde yararlandırılan tutarlar gecikme zammı ve gecikme cezası ile birlikte geri alınacaktır.

Örnek 44: A işverenine ait işyerinden 2020/Ocak ayında yapılan tüm bildirimlerin sahte olduğunun 21.8.2020 tarihinde tespit olunduğu varsayıldığında, yararlandırılmış olan destek tutarı Türkiye İş Kurumuna iade edilecek ve işverenin ödemiş olduğu sigorta primleri Kuruma irad kaydedilecektir.

Örnek 45: 4.2.2020 tarihinde tescil edilen işyerinde 5 adet sigortalı çalıştıran (A) işverenin 2020 yılı Nisan ayına ilişkin olarak (B) sigortalısını çalıştırmadığı halde Kuruma bildirdiğinin 16.10.2020 tarihinde tespit edildiği varsayıldığında, işveren 2020/Şubat ayı ve takip eden aylar için aylık prim ve hizmet belgesinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde bildirilen tüm sigortalılardan dolayı destekten yararlanamayacak olup; ilgili ay/aylarda destekten yararlanılmış olması halinde, yararlanılan destek tutarları  gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenden geri alınacaktır.

Örnek 46:  2.3.2020 tarihinde  tescil  edilen  (A) işyeri  işverenin 2020 yılı Mart ayında  Sigortalısının prime esas kazanç tutarını eksik bildirdiğinin 28.8.2020 tarihinde tespit edildiği varsayıldığında, işveren 2020/Mart ayı ve takip eden aylar için aylık prim ve hizmet belgesinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde bildirilen tüm sigortalılardan dolayı destekten  yararlanamayacak  olup;  ilgili  ay/aylarda  destekten yararlanılmış  olması halinde,

yararlanılan destek tutarları gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenden geri alınacaktır.

4- SİGORTA PRİMLERİNİN İŞVEREN VE SİGORTALI HİSSELERİNİN TAMAMININ DEVLET TARAFINDAN KARŞILANDIĞI DURUMLARDA VERİLECEK DESTEK TUTARI

Sigorta primlerinin işveren ve sigortalı hisselerinin tamamının devlet tarafından karşılandığı teşvikler kapsamında sigortalı istihdam ediliyor olması halinde, işverenlerin bu kapsamdaki sigortalıları için ödeyeceği sigorta primlerinin tutarının İşsizlik Sigortası  Fonunca karşılanacak tutardan az olduğu durumlarda, sadece işverenin ödeyeceği tutar kadar asgari ücret desteğinden yararlanılabilecektir.

4.1. 1/1/2020 Tarihinden Önce Tescil Edilmiş Olan İşyerlerinde Yapılacak İşlemler

2019 yılının aynı ayında uzun vadeli sigorta kollarını içeren belge türlerinde kayıtlı sigortalılardan günlük prime esas kazancı 128 TL ve altında, 0510, 0520 işkolu kodu ve 4,5,35,36 ve 55 nolu belge türleri verilen işyerleri bakımından günlük prime esas kazancı 341 TL ve altında veya 18/10/2012 tarihli ve 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu hükümleri uyarınca toplu iş sözleşmesi uygulanan özel sektör işverenlerine ait işyerleri için 256 TL ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayılarını geçmemek üzere, cari ayda gönderilen uzun vadeli sigorta kollarını içeren aylık prim ve hizmet belgelerinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı sigortalılar için bildirilen toplam prim ödeme gün sayıları ile karşılaştırılmak suretiyle bulunacak prim ödeme gün sayısının 2,50 rakamı ile çarpılması suretiyle destekten yararlanılacak tutar bulunacaktır.

Örnek 47: 6 ncı bölgede kurulu bulunan işyerinin 2019/Mart ayında bildirilen sigortalıları:

Sigortalı

2019 yılı belge türü

2019 yılı kanun türü

2019 yılı gün sayıları

Toplam SPEK

tutarı TL

Günlük SPEK

tutarı TL

Baz alınacak günlük SPEK

tutarı TL

Uygulamada baz alınacak olan sigortalıların gün sayısı

(a)

1

05510

30

2700

90

128

30

(b)

1

05510

30

3000

100

128

30

(c)

1

26322

30

3300

110

128

30

(d)

1

26322

30

6000

200

128

-

(f)

2

Yok

30

2700

90

128

-

(g)

24

4857

30

3300

110

128

30

Toplam

 

 

 

 

 

 

120 Gün

6 ncı bölgede kurulu bulunan işyerinin 2020/Mart ayında bildirilen sigortalıları:

Sigortalı

2020 yılı belge

türü

2020 yılı kanun

türü

2020 yılı gün

sayıları

Toplam SPEK

tutarı TL

(a)

1

05510

30

3000

 

(b)

1

05510

30

3300

(d)

1

26322

30

7800

(f)

1

26322

30

3000

(ı)

1

26322

30

3600

(g)

24

26322

30

3600

Toplam

 

 

180

 

Bu durumda; 2019/Mart ayında 26322 sayılı kanun türü ile bildirilen ve günlük kazancı 128 TL altında olan sigortalıların prim gün sayıları (30 gün) ile 05510 (60 gün) ve 4857 (30 gün) sayılı kanun türü ile bildirilen ve günlük kazancı 128 TL altında olan sigortalıların gün sayıları toplamı (120 gün) üzerinden destekten yararlanılacak toplam prim ödeme gün sayısı hesaplanacaktır.

Dolayısıyla örneğimizdeki işyeri işverenine 2020 yılı Mart ayında bildirdiği uzun  vadeli sigorta kollarına tabi olan sigortalılarının gün sayısı toplamı 180 gün olmasına rağmen, azami destek verilecek olan gün sayısı bir önceki yıldaki günlük prime esas kazanç tutarı 128 TL ve altında olanların toplam gün sayısını geçemeyeceğinden, 120 gün üzerinden asgari ücret desteği verilecektir.

Örnek 48: 2019/Haziran ayında (A) işyerinde çalıştırılanlara ilişkin belge ve kanun türü ile gün ve kazanç tutarları aşağıdaki tabloda gösterildiği gibidir.

Sigortalı

2019 yılı belge türü

2019 yılı kanun türü

2019 yılı gün sayıları

Toplam SPEK

tutarı TL

Günlük SPEK

tutarı TL

Baz alınacak günlük SPEK

tutarı TL

Uygulama da baz alınacak olan sigortalıla rın gün

sayısı

(a)

1

05510

30

2700

90

128

30

(b)

1

05510

30

3000

100

128

30

(c)

1

05510

30

3300

110

128

30

(d)

1

15921

30

3600

120

128

30

Toplam

 

 

 

 

 

 

120 gün

Bu işyeri için 2020 yılının aynı ayı olan Haziran ayında çalıştırılan sigortalılara ilişkin tablonun aşağıdaki gibi gerçekleştiği varsayıldığında;

Sigortalı

2020 yılı belge

türü

2020 yılı kanun

türü

2020 yılı gün

sayıları

Toplam SPEK

tutarı TL

(a)

1

05510

30

3000

(b)

1

05510

30

3000

(c)

1

05510

30

3600

(e)

1

05510

30

3300

(f)

1

05510

30

3300

Toplam

 

 

150 gün

 

Bu durumda; 2019/Haziran ayında 15921 sayılı kanun türü ile bildirilen ve günlük kazancı 128 TL altında olan sigortalının prim gün sayısı (30 gün) ile 05510  sayılı kanun  türü ile bildirilen ve günlük kazancı 128 TL altında olan sigortalıların gün sayıları (90 gün)

toplamı (120 gün) üzerinden destekten yararlanılacak toplam prim ödeme gün sayısı hesaplanacaktır.

2019 yılının aynı ayında 15921 Kanun türünden yararlanan sigortalının bilahare işten çıkmış olmasına rağmen, 2020/Haziran ayında hesaplanacak prim gün sayısının hesabında çıkan sigortalının gün sayısı da dikkate alınacaktır. Dolayısıyla 2020 yılının aynı ayında destekten yararlanılacak azami gün sayısı yine 120 gün olacaktır.

4.2. 1/1/2020 Tarihi ve Sonrasında Tescil Edilmiş Olan İşyerlerinde Yapılacak İşlemler

2020 yılında tescil edilmiş veya edilecek olan işyerleri bakımından uzun vadeli sigorta kollarını içeren belge türlerinden ve sigorta primlerinin işveren ve sigortalı hisselerinin tamamının devlet tarafından karşılandığı teşvikler kapsamındaki kanun türü seçilerek gönderilen aylık prim ve hizmet belgelerindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamlerindeki kayıtlı sigortalıların toplam prim ödeme gün sayıları birlikte değerlendirilmek suretiyle destekten yararlanılmaya ilişkin bulunacak gün sayısının 2,50 rakamı ile çarpılması suretiyle destekten yararlanılacak tutar bulunacaktır.

Örnek 49: 6 ncı bölgede kurulu bulunan işyerinin 2020/Mart ayında bildirilen sigortalıların;

Sigortalı

2020 yılı belge

türü

2020 yılı kanun

türü

2020 yılı gün

sayıları

Toplam SPEK

tutarı TL

(a)

1

05510

30

3000

(b)

1

05510

30

3300

(d)

1

26322

30

3600

(f)

1

26322

30

3900

(ı)

1

26322

30

4200

(e)

1

Yok

30

3000

(g)

24

4857

30

3300

Toplam

 

 

210

 

2020/Mart ayında işverene verilecek asgari ücret destek tutarı 210 x 2,50= 525 TL olacaktır.

Örnek 50: (A) işvereninin 2020/Eylül ayında destekten yararlandığı tutarın 750 TL  ve 2020/Ekim ayı bildirimlerinin aşağıdaki tablodaki gibi olduğu varsayıldığında;

Sigortalı

2020 yılı belge türü

2020 yılı kanun türü

2020 yılı gün sayıları

Toplam

SPEK tutarı TL

Ödenecek Prim Tutarı

(a)

1

26322

30

2.943,00

Yok

(b)

1

26322

30

2.943,00

Yok

(c)

1

26322

30

2.943,00

Yok

(d)

1

26322

30

2.943,00

Yok

(e)

1

26322

30

3.300,00

105,32

Toplam

 

 

150 gün

 

 

İşveren 26322 kanun türünden yararlandığı için ve asgari ücretin üstünde ücret ödediği 1 sigortalısı olduğu için ödeyeceği prim tutarı örnekte olduğu gibi 105,32 TL dir. Bu işveren 2020/Eylül ayı için toplam 750 TL destek alması gerekirken, işverenin ödeyeceği

sigorta primlerinin tutarının İşsizlik Sigortası Fonunca karşılanacak tutardan az olduğu durumlarda, sadece işverenin ödeyeceği tutar kadar asgari ücret desteğinden yararlanılabileceğinden, 105,32 TL tutarında destek alacaktır.

5- ALT İŞVERENİ BULUNAN İŞYERLERİ VE ALT İŞVERENLERLE İLGİLİ İŞLEMLER

5510 sayılı Kanun uyarınca alt işverenler için müstakil işyeri dosyası tescil edilmediğinden ve alt işverenler sosyal sigorta yükümlülüklerini asıl işverene ait işyeri dosyası üzerinden yerine getirdiklerinden, alt işvereni olan işyeri dosyalarında alt işverenlerin kendi çalıştırmış oldukları sigortalılarının asgari ücret desteğinden yararlanmaları için alt işverenlerin 7226 sayılı Kanunun uygulanacağı 1.1.2020-31.12.2020 döneminde faaliyetine devam ediyor veya faaliyete yeni başlayacak olması gerekmektedir.

Bu bakımdan, alt işverenler için uygulanacak olan asgari ücret desteğinin, alt işverenlerin kendilerine ait alt işverenlik tescillerinin; 1/1/2020 tarihinden önce yapılmış olması ve 2020 yılında da faaliyetine devam ediyor olması halinde bu genelgenin 2 numaralı bölümünde açıklanan usul ve esaslar, 1/1/2020 tarihinden sonra yapılmış/yapılacak olması halinde ise yine bu genelgenin “3- 2020 Yılında Tescil Edilmiş/ Edilecek Olan İşyerlerine İlişkin İş ve İşlemler” başlığında belirtilen usul ve esaslar dikkate alınarak her bir alt  işveren için ayrı ayrı uygulanacaktır.

Bu kapsamda,

- Asgari ücret desteğinin hesaplanmasında, prim ödeme gün sayısının, toplam  sigortalı sayısının, 2019 yılındaki uzun vadeli sigorta kollarından bildirilen en az bildirim yapılan aydaki sigortalı sayısının ve prime esas kazançların hesabı konusundaki  bu genelgede belirtilen hususlar, asıl işveren ve her bir alt işveren yönüyle ayrı ayrı değerlendirilecektir.

Örnek 51: 2019/Mart ayında (A) asıl işvereni tarafından bildirilen sigortalılar;

Sigortalı

2019 yılı belge türü

2019 yılı gün sayıları

Toplam SPEK

tutarı TL

Toplam SPEK

tutarı TL

Baz alınacak günlük SPEK

tutarı TL

Uygulamada baz alınacak olan sigortalıların gün sayısı

(a)

1

30

2700

90

128

30

(b)

1

30

3000

100

128

30

(c)

1

30

3300

110

128

30

(d)

1

30

4200

140

128

-

(e)

2

30

2700

90

128

-

Toplam

 

 

 

 

 

90 gün

2019 Mart ayında (B) alt işvereni tarafından bildirilen sigortalılar;

Sigortalı

2019 yılı belge türü

2019 yılı gün sayıları

Toplam SPEK

tutarı TL

Toplam SPEK

tutarı TL

Baz alınacak günlük SPEK

tutarı TL

Uygulamada baz alınacak olan sigortalıların

gün sayısı

(f)

2

30

2700

90

128

-

(g)

24

30

3600

120

128

30

Toplam

 

 

 

 

 

30 gün

2020 Mart ayında (A) asıl işvereni tarafından bildirilen sigortalılar;

Sigortalı

2020 yılı belge türü

2020 yılı gün sayıları

Toplam SPEK tutarı TL

Uygulamada baz alınacak olan sigortalıların

gün sayısı

(k)

1

30

3000

30

(l)

1

30

3900

30

(m)

1

30

4200

30

(n)

1

30

6000

30

(o)

2

30

5400

-

 

 

 

 

120 gün

2020 Mart ayında (B) alt işvereni tarafından bildirilen sigortalılar;

Sigortalı

2020 yılı belge türü

2020 yılı gün sayıları

Toplam SPEK tutarı TL

Uygulamada baz alınacak olan sigortalıların

gün sayısı

(y)

1

30

3000

30

(g)

1

30

3600

30

 

 

 

 

60 gün

Bu durumda;

  1. işverenin yararlanabileceği toplam gün sayısı 90 gün olacaktır.
  2. alt işverenin yararlanabileceği toplam gün sayısı 30 gün olacaktır.

Örnek 52 : 02.01.2020 tarihinde tescil edilen (A) asıl işverenince 2020/Mart ayında bildirilen sigortalılar:

Sigortalı

2020 yılı belge türü

2020 yılı gün sayıları

Toplam SPEK

tutarı TL

Günlük SPEK

tutarı TL

Baz alınacak günlük SPEK

tutarı TL

Uygulamada baz alınacak olan sigortalıların gün sayısı

(a)

1

30

3000

100

Yok

30

(b)

1

30

3600

120

Yok

30

(c)

1

30

4500

150

Yok

30

(d)

1

30

5100

170

Yok

30

(e)

2

30

3000

100

Yok

-

Toplam

 

 

 

 

 

120 gün

2020 Mart ayında (B) alt işvereni tarafından bildirilen sigortalılar;

Sigortalı

2020 yılı belge türü

2020 yılı gün sayıları

Toplam SPEK

tutarı TL

Günlük SPEK

tutarı TL

Baz alınacak günlük SPEK

tutarı TL

Uygulamada baz alınacak olan sigortalıların

gün sayısı

(f)

2

30

4200

140

Yok

-

(g)

24

30

4800

160

Yok

30

(h)

35

30

6000

200

Yok

30

Toplam

 

 

 

 

 

60 gün

2020 Mart ayında (C) alt işvereni tarafından bildirilen sigortalılar;

Sigortalı

2020 yılı belge türü

2020 yılı gün sayıları

Toplam SPEK

tutarı TL

Günlük SPEK

tutarı TL

Baz alınacak günlük SPEK

tutarı TL

Uygulamada baz alınacak olan sigortalıların

gün sayısı

(ı)

1

30

4500

150

Yok

30

(j)

24

30

5100

170

Yok

30

Toplam

 

 

 

 

 

60 gün

  1. işverenin yararlanabileceği toplam gün sayısı 120 gün,
  2. ve (C) alt işverenlerinin yararlanabileceği toplam gün sayısı 60’ar gün, olacaktır.

Örnek 53 : (A) asıl işvereni ile (B) ve (C) alt işverenlerince 2019 Ocak ila Kasım aylarında/dönemlerinde en az sigortalı bildirimi yapılan ayların/dönemlerin aşağıdaki gibi olduğu varsayıldığında;

 

En Az Sigortalı Bildirimi

Yapılan Ay

Sigortalı Sayısı

A asıl işveren

2019/Ağustos

30

B alt işveren

2019/Mayıs

22

C alt işveren

2019/Şubat

21

(A) asıl işvereni ile (B) ve (D) alt işverenlerince 2020 Ocak ayında yapılan  bildirimlerin aşağıdaki gibi olduğu varsayıldığında;

 

2020/Ocak

Sigortalı Sayısı

Günlük Destek

Tutarı

2020/OcakDesteğe

Esas Gün Sayısı

2020/OcakDestek

Tutarı

A asıl işveren

32

2,50 TL

900

2.250 TL

B alt işveren

20

-

-

 

D alt işveren

10

2,50 TL

300

750 TL

Buna göre;

- (A) asıl işverenince 2020/Ocak ayında bildirilen sigortalı sayısı en az bildirim yapılan sigortalı sayısının (30) üstünde olduğundan 2020/Ocak ayında (A) asıl işvereni destekten yararlanacaktır.

Diğer taraftan, "3-2020 Yılında Tescil Edilmiş/ Edilecek Olan İşyerlerine İlişkin İş Ve İşlemler" başlığında belirtilen usul ve esaslara göre destekten yararlanan alt işverenin Kuruma borcunun bulunması halinde;

Alt işverenler, yalnızca kendi çalıştırmış oldukları sigortalılara ilişkin borçlardan sorumlu tutulabileceğinden, asıl işverenin veya diğer bir alt işverenin Kuruma borcu bulunmasına rağmen kendi alt işverenliğinden kaynaklanan borcu bulunmayan ve "2020 Yılında Tescil Edilmiş/ Edilecek Olan İşyerlerine İlişkin İş Ve İşlemler" başlığında belirtilen usul ve esaslara göre destekten yararlanan alt işveren destekten yararlanmaya devam edecektir.

Asıl işveren ile alt işverenler bakımından destekten yararlanma usul ve esaslarının tespiti nin ayrı ayrı yapılması nedeniyle, alt işverenlerin çalıştırdığı sigortalıların prime esas kazanç tutarlarını eksik bildirdiğinin, sigortalılarını kayıt dışı çalıştırdığının ya da bildirdiği sigortalının fiilen çalışmadığının tespit edilmesi halinde yalnızca ilgili alt işverenlerin destek tutarları geri alınacak, buna karşın asıl işverenin destek tutarı ise geri alınmayacaktır. Ancak asgari ücret desteğinin iptalinden dolayı alt işverene çıkacak borçlardan asıl işveren de

müteselsilen sorumlu olacaktır.

Asıl işverenlerin alt işverenleriyle, alt işverenlerin ise birbirleriyle destekten yararlanmak için istihdamın kaydırılması şeklinde muvazaalı işlem yaptıklarının anlaşılması halinde bu işveren ve alt işverenler hakkında asgari ücret desteğine ilişkin hükümler uygulanmayacaktır.

6- İHALE MAKAMLARINCA DESTEKTEN YARARLANAN İŞVERENLERİN HAKEDİŞLERİNDEN YAPILACAK KESİNTİLERE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR

Bilindiği üzere, 5510 sayılı Kanunun geçici 80 inci maddesinde “4734 sayılı Kanunun 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (c) ve (d) bentlerinde sayılan idareler tarafından ilgili mevzuatı uyarınca yapılan ve sözleşmesinde fiyat farkı ödeneceği öngörülen hizmet alımlarında, ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için birinci fıkra uyarınca İşsizlik Sigortası Fonu tarafından karşılanacak tutarlar bu idarelerce işverenlerin hak edişinden kesilir.” hükmü yer almaktadır.

Bu bakımdan, geçici 80 inci madde kapsamında destekten yararlanan işverenlerin yararlandıkları destek tutarlarının ihale makamlarınca hakedişlerinden kesilebilmesi için, söz konusu destek kapsamında yararlanılan tutar “İdarelerce e-borç sorgulama” ekranından görüntülenerek kesinti yapılacaktır.

7- EV HİZMETLERİNDE 10 GÜN VE DAHA FAZLA ÇALIŞTIRILAN SİGORTALILAR İLE KONUT KAPICILIĞI İŞYERLERİNDE ÇALIŞTIRILAN SİGORTALILAR

1/1/2020 tarihinden önce 5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesinin birinci fıkrasına göre ev hizmetlerinde ay içinde 10 gün ve üzerinde sigortalı çalıştıran işverenler geçici 80  inci maddesi uygulamasından yararlanmasında 2019 yılında beyan edilen prime esas günlük kazanç tutarının 128,00 TL ve altında olması koşuluyla destekten yararlandırılacaklardır.

İlk defa 1/1/2020 ve sonrasında ev hizmetlerinde ay içinde 10 gün ve üzerinde sigortalı çalıştırması nedeniyle ek 9 uncu madde kapsamında müracaat eden işverenler  hakkında vadesi geçmiş borcun bulunmaması ve cari ay prim borçlarının ödenme zorunluluğu bulunduğundan, bu genelgenin “3- 2020 Yılında Tescil Edilmiş/ Edilecek Olan İşyerlerine İlişkin İş ve İşlemler” başlığında belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde destekten yararlanılacaktır.

Diğer taraftan, 5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesinin birinci fıkrasına göre konut kapıcılığı işyerlerinde çalıştırılan sigortalılar için kolay işverenlik uygulamasına 1/3/2019 tarihinden itibaren başlandığından, bu kapsamdaki sigortalıları çalıştıran işverenlerin geçici 80 inci maddesi uygulamasından yararlanmasında;

-1/3/2019 tarihinden itibaren ilk defa ek 9 uncu maddesinin birinci fıkrasına göre konut kapıcılığı işyerlerinde çalıştırılan sigortalılar için kolay işverenlik uygulamasına geçen ve 2020 yılında da bu kapsamda sigortalı çalıştırmaya devam edenler hakkında, 2019 yılında aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi alınmadığından, bir önceki yılın aynı ayında aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi verilmiş   olup   olmadığına   bakılmayacak,   konut   kapıcığında   kolay   işverenlik 1/3/2019

tarihinde yürürlüğe girdiğinden 2019 yılı Mart ve sonraki aylarda yapılan müracaatlarda beyan  edilen  prime  esas  günlük  kazanç  tutarının  128,00  TL  ve  altında  olması koşuluyla

destekten yararlandırılacaklardır.

-1/3/2019 tarihinden önce konut kapıcılığı işyerinde çalıştırdığı sigortalı için aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi veren işverenin, 1/3/2019 tarihinden itibaren kolay işverenlik uygulamasına geçmesi halinde 2020 yılı Ocak, Şubat aylarında destek unsurlarından yararlandırılmasında 2019 yılında aylık prim ve  hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi verilen ilgili aylara bakılarak destekten yararlandırılmasına karar verilecektir.

-İlk defa 1/1/2020 ve sonrasında konut kapıcığında kolay işverenlik uygulamasına geçen işverenler hakkında vadesi geçmiş borcun bulunmaması ve cari ay prim borçlarının ödenme zorunluluğu bulunduğundan bu genelgenin “3- 2020 Yılında Tescil Edilmiş/  Edilecek Olan İşyerlerine İlişkin İş Ve İşlemler” başlığında belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde destekten yararlanılacaktır

8- ORTAK HÜKÜMLER

8.1. Muvazaalı İşlemlerin Önlenmesi

Asgari ücret desteğinden yararlanmak amacıyla, mevcut bir işyerinin kapatılarak değişik bir ad veya unvan ya da iş birimi olarak faaliyete geçirildiğinin anlaşılması halinde, bu nitelikteki işyeri işverenleri asgari ücret desteğinden yararlandırılmayacak, yararlanılmış olması halinde yararlandırılan tutarlar gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte tahsil olunacaktır.

Örnek 54 : 1/1/2020 tarihinden önce tescil edilmiş olan bir işyerinin çalışanlarının tamamının destekten yararlanabilmesi amacıyla tüm sigortalılarını işten çıkartarak, işyerinin ilk defa faaliyete geçen bir işyeri gibi 2020 yılında yeniden tescil edilmiş olduğunun tespit edilmesi üzerine işyeri dosyası iptal edilerek önceki dosya ile birleştirilecek ve bu işyeri söz konusu destekten yararlandırılmayacaktır. Ayrıca, yeni kurulan bir işyeri gibi 2020 yılındaki yararlanmış olduğu tüm aylara ilişkin destek tutarlarının da gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte tahsili gerekecektir.

8.2. Desteğe Esas Gün ve Kazançların Kapsamı

2019 ve 2020 yılının esas alınacak ilgili aylarında/dönemlerinde, prime esas kazanç miktarında ve prim ödeme gün sayısında değişikliğe neden olacak şekilde Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca yapılan tespitler veya diğer kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatları gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemeler neticesinde ya da bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri  ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelere veya mahkeme ilamına istinaden, çalıştırdıkları sigortalıları Kuruma bildirmediği, prim ödeme gün sayısını ya da prime esas kazanç tutarını eksik bildirildiğinin veya Kuruma bildirilen sigortalıların fiilen çalışmadığının;

-Yapılan kontrol ve denetimler sonucunda tespit edilmesi halinde, tutanak tarihinin,

-Bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden anlaşılması halinde, söz konusu yazıların Kuruma intikal tarihinin,

-Mahkeme ilamı ile karar verilmesi halinde, mahkemenin kesinleşmiş karar tarihinin, 2019  yılı  için  özel  ve kamu  sektörü  işyeri  ayrımı yapılmaksızın  2.3.2020 tarihinden,

2020   yılı   için   1.3.2021   tarihlerinden   önce   olmasına   rağmen   aylık   prim   ve  hizmet

belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin (Sosyal Sigorta  İşlemleri Yönetmeliğinin 102 nci maddesinde belirtilen ve yasal süresinde verildiği kabul edilen belgelerden kaynaklanan asıl veya ek belgeler dahil) Kurum tarafından işleme alınma tarihlerinin 2019 yılı için 2.3.2020, 2020 yılı için 1.3.2021 tarihinden sonra olması halinde prim belgelerindeki/beyannamelerindeki gün ve kazançlar dikkate alınmayacaktır.

Örnek 55: Toplu iş sözleşmesine tabi işyerindeki sigortalıların bildirimlerinin aşağıdaki gibi olduğu varsayıldığında;

2019 yılı Nisan Ayı

Sigortalı

2019 yılı belge türü

2019 yılı gün sayıları

Toplam SPEK

tutarı TL

Günlük SPEK

tutarı TL

Baz alınacak günlük SPEK

tutarı TL

Uygulamada baz alınacak olan sigortalıların gün sayısı

(a)

1

30

6600

220

256

30

(b)

1

30

6600

220

256

30

(c)

1

30

6600

220

256

30

(d)

1

30

6000

200

256

30

(e)

1

30

6000

200

256

30

Toplam

 

 

 

 

 

150 gün

 

2020 yılı Nisan Ayı

Sigortalı

2020 yılı belge türü

2020 yılı gün sayıları

Toplam SPEK tutarı TL

Günlük SPEK tutarı TL

Uygulamadab az alınacak olan sigortalılarıng

ün sayısı

(a)

1

30

8400

280

30

(b)

1

30

8400

280

30

(c)

1

30

8400

280

30

(d)

1

30

7200

240

30

(e)

1

30

7200

240

30

Toplam

 

 

 

 

150 gün

21.1.2020 tarihindeki Yüksek Hakem Kuruluna göre, yukarıdaki toplu iş sözleşmesine tabi işyerindeki işçilerin ücretlerine 2019 yılı için % 20 zam üzerinden toplu  iş sözleşmesinin bağıtlanmasına karar verilmiş olması durumunda; yeni toplu sözleşmeye göre 2019 yılı Nisan ayı tablosu aşağıdaki gibi olacaktır.

2019 yılı Nisan Ayı

Sigortalı

2019 yılı belge türü

2019 yılı gün sayıları

Toplam SPEK

tutarı TL

Toplu İş sözleşmesi farkına göre yeni ücret(%20)

Toplu iş sözleşmesi sonrası Günlük SPEK

tutarı TL

Baz alınacak günlük SPEK

tutarı TL

Uygulama da baz alınacak olan sigortalıla rın gün

sayısı

(a)

1

30

6600

7920

264

256

-

(b)

1

30

6600

7920

264

256

-

(c)

1

30

6600

7920

264

256

-

(d)

1

30

6000

7200

240

256

30

(e)

1

30

6000

7200

240

256

30

Toplam

 

 

 

 

 

 

60 gün

Buna göre, toplu iş sözleşmesi gereği oluşan fark ücretler ilişkin oldukları ayın prime esas kazancına dahil olduğundan, yeni duruma göre daha önce destekten yararlanılan (a), (b) ve (c) sigortalılarının, günlük prime esas kazanç tutarı 256 TL’nin üzerine çıktığından, bu sigortalıların gün sayıları 2020 yılı Nisan ayında destekten yararlanılacak tutarın hesabında dikkate alınmayacaktır. Görüldüğü üzere toplu iş sözleşmesi yapılmadan önce 2020 yılı Nisan ayında destekten yararlanılacak gün sayısının hesabında 2019 yılının aynı ayındaki 150 gün esas alınırken toplu iş sözleşmesinden sonra bu sayı 60 güne düşmüştür.

55 numaralı örnekteki karara göre verilen belgelerin işleme alınma tarihinin 2.3.2020 tarihinden sonra olması halinde söz konusu belgelerdeki gün ve kazanç tutarları asgari ücret destek hesabında dikkate alınmayacaktır.

Örnek 56: 2020 yılında tescil edilmiş bir işyerinde, 31.7.2020 tarihinde işten çıkartılan (A) sigortalısının Ankara İş Mahkemesinde açtığı dava sonucunda, 4.1.2021 tarihinde işe iadesine karar verilmiştir. Bu karara göre işe başlatılan (A) sigortalısı için işveren tarafından iş akdinin feshedildiği ayı takip eden 2020 yılı Ağustos, Eylül, Ekim ve Kasım ayları için Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 102 nci maddesine göre verilen ek/asıl belge/beyanname nedeniyle belirtilen aylar için asgari ücret desteğinden yararlanabilmesi için bu karara ilişkin düzenlenecek belgelerin/beyannamelerin 1.3.2021 tarihine kadar işleme alınması gerekmektedir.

8.3. Devir, İntikal ve Adres Değişikliklerinde Asgari Ücret Desteğinden Yararlanılması

Bilindiği gibi işyerlerinin devredilmesi veya intikal etmesi durumunda işyerini devralan veya işyeri intikal eden işverenler adına yeni bir dosya açılmayıp mevcut işyeri dosyası üzerinden işyeri bildirgesi alınmak suretiyle işlemler yürütüldüğünden asgari ücret desteği uygulamasında, devredilen veya intikal eden işyerleri bakımından işveren  değişikliği üzerinde durulmaksızın işyeri bazında işlemlerin yapılması gerekmektedir.

Öte yandan adres değişikliği nedeniyle gerek aynı il içinde başka bir ünitenin görev bölgesine ve gerekse bir ilden başka bir ile nakledilen işyerleri bakımından yeni  işyeri dosyası tescil edildiğinden, adres değişikliği nedeniyle yeni tescil edilen işyerleri için işyerinin asgari ücret desteğinden nakledilen eski işyeri koşullarına göre yararlanması gerektiğinden, işyeri tescili aşamasında sigorta primleri teşvik uygulamasında olduğu gibi “adres değişikliği” seçeneği işaretlenmek suretiyle destekten yararlanılacaktır.

8.4. Asgari Ücret Desteğinin Sigorta Prim Borçlarına Mahsup Edilmesi

Bu genelgede belirlenen usul ve esaslara göre bulunacak asgari ücret desteğiyle sağlanacak indirim tutarı, ilgili ayı takip eden ay/aylardan doğan sigorta prim borçlarına mahsup edilecektir. İşverenin 1.3.2021 tarihine kadar destekten yararlandığı işyerinden kaynaklı mahsup edilecek prim borcunun olmaması dolayısıyla alacaklı olması durumunda alacaklı olduğu tutar, işverenin Kuruma olan diğer borçlarına (idari para cezası dahil) mahsup edilecektir. Mahsup edilecek başka borcunun olmaması durumunda, 5510 sayılı Kanunun 88 inci maddesinin onaltıncı fıkrası hükümleri dikkate alınacaktır.

8.5. Tereddüt Edilen Hususlarla İlgili Başvuru Yapılması Gereken Kurum

Kurum ve kuruluşların (işyerlerinin) 5018 sayılı Kanunun eki I sayılı cetvele (genel bütçe kapsamındaki kuruluşlar içine) girip girmediği Hazine ve Maliye Bakanlığı Muhasebat ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğüne, ihale makamlarının destek tutarına  ilişkin hakedişlerden yaptıkları kesintilerin İşsizlik Sigortası Fonuna aktarılıp aktarılmayacağı, aktarılacaksa her ay mı yoksa yıl sonunda mı İşsizlik Sigortası Fonuna aktarılacağı gibi hususlardaki sorularına ilişkin başvuru mercii Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü; ihaleyi yapan kuruluşların 4734 sayılı Kanunun 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (c) ve (d) bentlerinde sayılan idareler kapsamına girip girmedikleri, yapmış oldukları ihalelerin 6661 sayılı Kanunda belirtilen “sözleşmesinde fiyat farkı ödeneceği öngörülen hizmet alımlarında, ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü hizmet alımı” kapsamına girip girmedikleri gibi hususlardaki sorularına ilişkin başvuru mercii ise Kamu İhale Kurumu olduğundan belirtilen hususlarda ilgili kuruma müracaat edilmesi gerekmektedir.

8.6. 4447 sayılı Kanunun geçici 17, 19 ve 20. Maddesinde Öngörülen Teşviklerden Yararlanılması Durumunda Asgari Ücret Desteğinin Hesaplanması

Bilindiği üzere, 9/2/2017 tarihli, 29974 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan 687 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 3 üncü Maddesi ile 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa geçici 17 nci madde eklenerek işverenlere destek sağlanmış bulunmaktadır.

Söz konusu geçici maddede, “Bu maddeyle düzenlenen destek unsurundan yararlanmakta olan işverenler; aynı sigortalı için aynı dönemde diğer sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanamaz.”

hükmü yer almaktadır.

Yine, 4447 sayılı Kanuna 7103 sayılı Kanunla eklenen geçici 19. Maddede,

“Bu maddeyle düzenlenen destek unsurundan yararlanmakta olan işverenler; aynı sigortalı için aynı dönemde diğer sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanamaz.”

20. Maddede ise; “Bu madde kapsamındaki destekten yararlanılan ayda aynı sigortalı için diğer sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanılamaz”

hükümleri yer almaktadır.

Bu bağlamda, 4447 sayılı Kanunun geçici 17, 19 ve 20. Maddesinde öngörülen teşviklerden yararlanan sigortalılar için söz konusu teşviklerden yararlanılan aylarda asgari ücret desteğinden faydalanılamayacaktır.

Ancak, 1.1.2020 tarihinden önce tescil edilmiş işyerleri bakımından 2019 yılının aynı ayında geçici 17, 19 ve 20. Maddesinde öngörülen teşviklerden bildirilen sigortalılar

bulunması halinde söz konusu sigortalılar asgari ücret desteğine esas gün sayısının hesabında dikkate alınacaktır.

Örnek 57: (C) işvereni tarafından 2019 yılı Ocak ile 2020/Ocak ayı/döneminde aylık prim ve hizmet belgeleri veya muhtasar ve prim hizmet beyannameleri ile uzun vadeli sigorta kollarından bildirimi yapılan sigortalıların durumu aşağıdaki gibidir.

Kanun Türü

2019/Ocak

2020/Ocak

Kişi

Gün

Kişi

Gün

Kanunsuz

-

-

-

-

5510

-

-

10

500

6111

3

90

4

120

17103

10

260

10                     300

İşverenin 2020/Ocak ayında desteğe esas gün sayısı hesaplanırken 2019/Ocak ayında uzun vadeli sigorta kollarından bildirilen sigortalıların prim ödeme gün sayısını geçmemek üzere 2020/Ocak ayında uzun vadeli sigorta kollarından bildirilen sigortalıların prim ödeme gün sayıları esas alınacaktır.

Bu durumda her ne kadar 2019/Ocak ayında 17103 kanun numarası ile bildirilen sigortalılar asgari ücret desteğinde faydalanamasalar da desteğe esas gün sayısının hesaplanmasında söz konusu sigortalılar da dikkate alınacak olup; 2020/Ocak ayındaki asgari ücret desteğine esas gün sayısı 260+90=350 günü geçmeyecektir.

2020/Ocak ayında bildirilen sigortalılardan 17103 kanun numarası ile bildirilen sigortalılar için asgari ücret desteğinden faydalanılamayacağından, 2020/Ocak ayında  5510 ve 6111 sayılı kanun türü ile bildirilen sigortalıların prim ödeme gün  sayısı 500+120=620 gün 2019/Ocak ayında bildirilen 350 günden fazla olduğundan, 2020/Ocak ayında destekten yararlanılacak gün sayısı 350 olacaktır.

Bu durumda, işverene verilecek destek tutarı 350 x 2,50 = 875,00 TL dir. Söz konusu işverenin 2020/Ocak ayında 6111 kanun türlü belge için ödeyeceği prim tutarının 500,00 TL, 17103 kanun türlü belge için ödeyeceği prim tutarının ise 1.000,00 TL olduğu varsayıldığında, işverenin 875,00 TL tutarındaki desteğinin 500,00 TL si işveren borcundan mahsup edilecek, 17103 kanun türlü belge için ödeyeceği 1.000,00 TL prim tutarı için ise herhangi bir mahsup işlemi yapılmayacaktır.

8.7. Asgari Ücret Desteğinden Yararlanmak İçin Başvuru Şartı

7226 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 29 ıncu maddesi ile 5510 sayılı Kanuna eklenen geçici 80 inci maddesinde öngörülen asgari ücret desteğinden yararlanmak için işverenlerin başvuru şartı aranmayacak olup: genelgede belirtilen şartları taşıyan işverenlerimiz Kanun hükümlerinden yararlanacaktır.

9. YARARLANILAN DESTEK TUTARLARININ TÜRKİYE İŞ KURUMUNDAN TAHSİLİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR

İşverenlerin yararlanmış olduğu destek tutarlarının Türkiye İş Kurumundan tahsiline ilişkin usul ve esaslar Strateji Geliştirme Başkanlığınca yerine getirilecektir.

Asgari ücret destek tutarının Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından toplanan işsizlik sigortası prim gelirinden fazla olması durumunda, İşsizlik Sigortası Fonu tarafından

karşılanacak olan tutar mahsuplaşma işleminin yapıldığı tarihten 1 (bir) iş günü sonra Sosyal Güvenlik Kurumu hesaplarına aktarılır ayrıca İşsizlik Sigortası Fonu tarafından karşılanacak olan tutar aktarım yapılacak tarihten en az 5 (beş) iş günü öncesinden Türkiye İş Kurumuna yazı ile bildirilir.

Bilgi edinilmesini ve gereğini rica ederim.

İsmail YILMAZ Kurum Başkanı V.