ÖZET

16 Nisan 2020 tarihli ve 7244 SAYILI YENİ KORONAVİRÜS (COVID-19) SALGINININ EKONOMİK VE SOSYAL HAYATA ETKİLERİNİN AZALTILMASI HAKKINDA KANUN İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN’un 12’inci maddesiyle 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’na eklenen Geçici 13’üncü maddede,

"sermaye şirketlerinin 30/9/2020 tarihine kadar; 2019 yılı net dönem kârının yalnızca yüzde yirmi beşine kadarının dağıtımına karar verilebileceği, geçmiş yıl kârlarının ve serbest yedek akçeleri dağıtıma konu edilemeyeceği ve genel kurulca yönetim kuruluna kâr payı avansı dağıtımı yetkisi verilemeyeği” düzenlemesine yer verilmişti.

18 Eylül 2020 tarihli ve 31248 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2948 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile söz konusu sürenin üç ay daha uzatılmasına karar verilmiştir. Buna göre sermaye şirketleri 31 Aralık 2020 tarihine kadar; 2019 yılı net dönem kârının yalnızca yüzde yirmi beşine kadarının dağıtımına karar verilebilecekler geçmiş yıl kârlarının ve serbest yedek akçeleri dağıtıma konu edilemeyecekler ve genel kurulları yönetim kuruluna kâr payı avansı dağıtımı yetkisi veremeyecektir.

Diğer taraftan Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan ve 17.5.2020 tarih ve 31130 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun Geçici 13’üncü Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ ile söz konusu geçici maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar hakkında açıklamalarda bulunulmuştu.

16/04/2020 tarihli ve 7244 SAYILI YENİ KORONAVİRÜS (COVID-19) SALGINININ EKONOMİK VE SOSYAL HAYATA ETKİLERİNİN AZALTILMASI HAKKINDA KANUN İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN ile salgının çalışma hayatı ve ekonomi üzerindeki etkilerini gidermek amacıyla bazı düzenlemeler yapılmış; düzenleme 17/04/2020 tarih ve 31102 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmişti.

Yasanın 12’inci maddesi ile 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’na eklenen geçici madde 13 madde aşağıdaki gibiydi.

MADDE 12 - 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’na aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

"GEÇİCİ MADDE 13 - (1) Sermaye şirketlerinde, 30/9/2020 tarihine kadar 2019 yılı net dönem kârının yalnızca yüzde yirmi beşine kadarının dağıtımına karar verilebilir, geçmiş yıl kârları ve serbest yedek akçeler dağıtıma konu edilemez, genel kurulca yönetim kuruluna kâr payı avansı dağıtımı yetkisi verilemez. Devlet, il özel idaresi, belediye, köy ile diğer kamu tüzel kişilerinin ve sermayesinin yüzde ellisinden fazlası kamuya ait fonların, doğrudan veya dolaylı olarak sermayesinin yüzde ellisinden fazlasına sahip olduğu şirketler hakkında bu fıkra hükmü uygulanmaz. Bu fıkrada belirtilen süreyi üç ay uzatmaya ve kısaltmaya Cumhurbaşkanı yetkilidir.

(2)    Genel kurulca 2019 yılı hesap dönemine ilişkin kâr payı dağıtımı kararı alınmış ancak henüz pay sahiplerine ödeme yapılmamışsa veya kısmi ödeme yapılmışsa, 2019 yılı net dönem kârının yüzde yirmi beşini aşan kısma ilişkin ödemeler birinci fıkrada belirtilen sürenin sonuna kadar ertelenir.

(3)    Bu maddenin kapsamına giren sermaye şirketlerine ilişkin istisnalar ile uygulamaya dair usul ve esasları belirlemeye, Hazine ve Maliye Bakanlığının görüşünü almak suretiyle Ticaret Bakanlığı yetkilidir.”

18 Eylül 2020 tarihli ve 31248 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2948 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile söz konusu sürenin üç ay daha uzatılmasına karar verilmiştir.

Buna göre sermaye şirketleri 31 Aralık /2020 tarihine kadar; 2019 yılı net dönem kârının yalnızca yüzde yirmi beşine kadarının dağıtımına karar verilebilecekler geçmiş yıl kârlarının ve serbest yedek akçeleri dağıtıma konu edilemeyecekler ve genel kurulca yönetim kuruluna kâr payı avansı dağıtımı yetkisi verilemeyecektir.

Diğer taraftan Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan ve 17.5.2020 tarih ve 31130 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun Geçici 13’üncü Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ ile söz konusu geçici maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar hakkında açıklamalarda bulunulmuştu. Tebliğ uyarınca;

a)    120.000 Türk Lirası ve altında kâr payı dağıtımı kararı alınan şirketler (25/8/1999 tarihli ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun ek-2’nci ve geçici 23’üncü maddesi uyarınca yeni koronavirüs (Covid-19) kaynaklı zorlayıcı sebep gerekçesiyle kısa çalışma ödeneğinden ve/veya ücretsiz izne ayrılanlardan 4447 sayılı Kanunun geçici 24’üncü maddesi uyarınca nakdi ücret desteğinden yararlandırılanları istihdam edenler ile 28/3/2002 tarihli ve 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun geçici 20’nci maddesi ve ilgili Kararlar uyarınca Hazine destekli kredi kefaleti kullanan ve halen kapanmamış kredi borç bakiyesi bulunanlar hariç),

b)    Pay sahiplerince, dağıtımına karar verilen kâr payının yarısından fazlasının, Kanun hükümleri çerçevesinde başka bir sermaye şirketine olan sermaye taahhüt borcunun nakden ve defaten ifasında kullanılması şartıyla, kâr payı dağıtımı kararı alınan şirketler,

c)    Pay sahiplerince, dağıtımına karar verilen kâr payının, imzalanan kredi sözleşmeleri veya proje finansman sözleşmeleri kapsamında 30 Eylül 2020 tarihine kadar muaccel hale gelen yükümlülüklerin ifasında nakden kullanılması şartıyla, kâr payı dağıtımı kararı alınan şirketler söz konusu düzenlemenin dışında tutulmuştu.

Bu kapsamda yapılacak kâr payı dağıtımlarının genel kurulda görüşülebilmesi için Bakanlıktan uygun görüş alınması zorunluydu.

Kâr payının hesaplanmasında; finansal tablolarım Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından belirlenen standartlara uygun hazırlamak zorunda olanlar tarafından Kanunun 88 inci maddesine göre hazırlanan, bunlar dışında kalanlar tarafından ise 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre hazırlanan finansal tablolar esas alınacaktır.

Devlet, il özel idaresi, belediye, köy ile diğer kamu tüzel kişilerinin ve sermayesinin yüzde ellisinden fazlası kamuya ait fonların, doğrudan veya dolaylı olarak sermayesinin yüzde ellisinden fazlasına sahip olduğu şirketler söz konusu Tebliğ kapsamı dışındadırlar.

TÜRMOB