10 Yıl Calışıp Yaştan Emekli Olmak Mümkün / Okan Güray Bülbül
(21.07.2017)
Yaştan emeklilik şartları ilk sigortalı olunan tarihe göre değişiyor. 9 Eylül 1981 tarihinden önce ilk kez sigortalı olmuş kadınlar, 9 Eylül 1976 tarihinden önce ilk kez sigortalı olmuş erkekler...

 Yaştan emeklilik şartları ilk sigortalı olunan tarihe göre değişiyor. 9 Eylül 1981 tarihinden önce ilk kez sigortalı olmuş kadınlar, 9 Eylül 1976 tarihinden önce ilk kez sigortalı olmuş erkekler 3 bin 600 gün primle emekli olabilirler.

Emekli olabilmek herkesin hayalidir. Çalışanlar işe girdikten birkaç yıl sonra ne zaman emekli olacaklarını hesaplamaya başlarlar. Ancak genellikle normal emeklilik için gerekli şartlar hesaplanır ve buna göre bir plan yapılır. Bunun yanında bir de yaştan emeklilik hakkı söz konusudur. Yaştan emeklilikte daha düşük prim ödeyerek emekli olunur. 10 yıl çalışan bir kişi yaştan emekli olma hakkına sahip olabilir.


İLK TARİHE GÖRE BELİRLENİYOR

Bir kişinin ne zaman emekli olacağı, ilk kez sigortalı olduğu tarihe göre belirlenir. Bu tarih emeklilik için kaç gün prim ödenmesi, ne kadar süre sigortalı olunması ve kaç yaşın doldurulması gerektiğini belirler. Bu üç koşulu birden sağlayan kişiler emekli olma hakkına kavuşurlar ve aylık bağlatabilirler. Normal emeklilik için de, yaştan emeklilik için de ilk kez sigortalı olunan tarih belirleyicidir. Bir kişi ne kadar erken sigortalı olmuşsa, o kadar kolay emekli olur.


ŞARTLARI DEĞİŞİYOR

Yaştan emeklilik, belirli bir yaşa gelmiş ve normal emeklilik için gerekli prim ödeme sayısını dolduramamış yani yeterince çalışamamış kişilere sağlanan bir haktır. Yaştan emeklilik şartları ilk kez sigortalı olunan tarihe göre farklılaşmaktadır. 9 Eylül 1981 tarihinden önce ilk kez sigortalı olmuş kadınlar ve yine 23 Mayıs 2002 itibarıyla 15 yıl sigortalılığı bulunan kadınlar 50 yaşında ve 3 bin 600 prim günüyle emekli olabilirler. Diğer yandan 9 Eylül 1976 tarihinden önce ilk kez sigortalı olmuş erkekler ve yine 23 Mayıs 2002 tarihi itibarıyla 15 yıl sigortalılığı bulunan erkekler 55 yaşında ve 3 bin 600 gün primle emekli olabilirler.


Geç sigortalılık engel olmuyor

Tablodan da görüldüğü üzere daha geç sigortalı olan kişiler de 10 yılla, yani 3 Bin 600 günle emekli olma hakkına sahipler. Ancak bunun için yalnızca 3 Bin 600 prim günü yeterli değil. Aynı zamanda 15 yıllık sigortalılık şartı da söz konusudur. Diğer yandan daha geç sigortalı olan kişilerin yaş haddinde de yükselme olur. Örneğin ilk kez 1 Ocak 1990 tarihinde sigortalı olmuş bir erkek çalışan 3 Bin 600 gün primini 1 Ocak 2018’de dolduracaksa 15 yıllık sigortalılık süresi ve 60 yaşını doldurmak şartıyla yaştan emekli olabilecektir.


4.500 GÜN GEREKİYOR

Diğer yandan ilk kez 9 Eylül 1999 ve 30 Nisan 2008 tarihleri arasında ilk kez sigortalı olan kişiler için yaştan emeklilikte 3 bin 600 gün prim yeterli olmuyor. Bu kişilerin yaştan emekli olabilmeleri için 4 bin 500 gün prim yani 12 buçuk yıl çalışmış olma, 25 yıl sigortalılık ve kadınsa 58, erkekse 60 yaşını doldurmuş olmaları gerekiyor. Dolayısıyla yaştan emeklilik şartları herkes için farklı olabiliyor.


Farklı alternatifler araştırılmalı

Çalışanların önce normal emeklilik için gerekli şartları hesaplamaları, daha sonra yaştan emeklilik konusunda bilgi almaları çok önemli. Belirli bir yaşın üzerindeki kişiler için bazen çalışmaya devam etmek yerine yaşı bekleyerek daha düşük primle emekli olmak mantıklı olabilir. Özellikle yurtdışı borçlanması ile emeklilikte yaştan emekli olmak daha az borçlanma yapılması anlamına gelir.



Kaynak: Aksam Gazetesi