Çalışanlara Ödenecek Tazminat Miktarlarındaki Artışlar...
(16.01.2021)
Her yıl İş Kanununa göre Asgari Ücret Tespit Komisyonunca alınan karara istinaden asgari ücret tespit edilmektedir...

Her yıl İş Kanununa göre Asgari Ücret Tespit Komisyonunca alınan karara istinaden asgari ücret tespit edilmektedir. Tespit edilen yeni asgari ücretle birlikte aynı zamanda asgari ücret üzerinden çalışan işçilerin kıdem tazminatı miktarı da artmaktadır. Diğer yandan mezkûr kanun gereğince yüksek ücret alan işçiler için kıdem tazminatının tavanı belirlenmektedir. Zira İş Kanunu hükümleri gereğince bu kanuna tabi işçilerin kıdem tazminatlarının yıllık miktarı en yüksek devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenecek azami emeklilik ikramiyesini geçememektedir.

Eski İş Kanunu döneminde tavanın aşılması hâlinde ilgililer hakkında hem para cezası hem de hapis cezası öngörülmekte idi. Ancak 2003 yılında yürürlüğe giren yeni İş Kanununda bu cezalar kaldırılmıştır. Buna karşın Yargıtay kararlarına bakıldığında memur maaş katsayılarının belirlendiği ocak ve temmuz aylarında yapılacak hesaplamaya bağlı olarak öngörülen kıdem tazminatı tavanının aşılmaması gerektiği yönünde hüküm verilmektedir.

İLK 6 AY İÇİN ÖDENECEK AZAMİ TAZMİNAT

İşçinin işe başladığı tarihten itibaren hizmet akdinin devamı süresince her geçen tam yıl için işverence işçiye 30 günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı ödenmesi gerekir. Bir yıldan artan süreler için de aynı oran üzerinden ödeme yapılmaktadır.

Kıdem tazminatı hesaplanırken işçinin ücretleri ne kadar yüksek olursa olsun aşağıda belirtilen tavanı aşmayacak şekilde ödenmektedir. Bu nedenle işçinin işten çıkış tarihi önem arz etmektedir. Örneğin 10 bin TL maaş alan bir işçi bugün itibarıyla işten ayrılmış ise her yıl için en fazla 7.638,96 TL kıdem tazminatına hak kazanacaktır. 2020/Aralık ayında ayrılmış olsa idi bu durumda 7.117,17 TL kıdem tazminatına hak kazanacaktır. Böylece 2021 yılının ilk 6 ayında tazminatı gerektiren şekilde işten ayrılan örneğimizdeki işçiye her yıl için yaklaşık 522 TL daha fazla tazminat ödenmiş olunacaktır.

KAMU ÇALIŞANLARININ YENİ ÜCRET TAVANLARI

Kamuda değişik statü ve pozisyonlarda çalışanları ücret tavanları ve ücret farkları ile ilgili yeni rakamlar belirlenmiştir. Kamu Görevlileri Hakem Kurulu Kararında; Hazine ve Maliye Bakanlığı, öngörülen hallerin gerçekleşmesi durumunda belirlenmiş olan katsayıları, sözleşme ücreti artış oranlarını ve ücret tavanları ile ortalama ücret toplamı üst sınırlarını; anılan kararda belirlenmiş olan artış oranı ile verilecek enflasyon farkını yansıtacak şekilde yeniden belirleneceği belirtilmiştir. Bu konuda anılan bakanlık öngörülen belirlemeleri yaparak duyurmuştur. Buna göre, 1/1/2021-30/6/2021 döneminde geçerli olmak üzere;

  • Devlet Memurları Kanunu uyarınca aylık gösterge tablosunda yer alan rakamlar ile ek gösterge ve kıdem aylığı gösterge rakamlarının aylık tutarlara çevrilmesinde uygulanacak aylık katsayısı (0,165786), memuriyet taban aylığı göstergesine uygulanacak (ş. abacı) taban aylık katsayısı (2,594917), iş güçlüğü, iş riski, temininde güçlük ve mali sorumluluk zamlarının aylık tutarlara çevrilmesinde uygulanacak yan ödeme katsayısı ise (0,052576) olarak belirlenmiştir.
  •  399 s. KHK uyarınca sözleşmeli olarak çalıştırılan personelin ücret tavanı 9.074,05 TL’ye yükseltilmiştir.
  • Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslarda yer alan ücret tavanı 8.089,31 TL’ye yükseltilmiştir.
  • Mevzuatı uyarınca istihdam edilen sözleşmeli personelin hizmet sözleşmesi esaslarında yer alan Bakanlık Genelgesi ile yükseltilmiş bulunan taban ve tavan ücretleri %7,33 oranında artırılmıştır.
  • Mevzuatı uyarınca vize edilmiş sözleşmeli personel pozisyonlarının, anılan Genelgede bulunan taban ve tavan ücretleri %7,33 oranında artırılmıştır.
  • Çeşitli statülerde 2020 yılında sözleşmeli olarak çalıştırılanlardan 2021 yılında da görevlerine devam etmeleri ilgili kamu idarelerince uygun görülenlerin, söz konusu Genelgeyle yükseltilmiş bulunan mevcut brüt sözleşme ücretleri %7,33 oranında artırılmıştır.
  • Cumhurbaşkanı Kararıyla yürürlüğe konulan Kamu İktisadi Teşebbüslerinde Uygulanacak Ücretlerin Tespitine İlişkin Karara ekli listede gösterilen grupların 31/12/2020 tarihi itibarıyla en düşük ve en yüksek temel ücretleri ile bu gruplara göre temel ücreti belirlenen personelin anılan tarih itibarıyla geçerli olan temel ücretleri %7,33 oranında artırılmıştır.
  • Özelleştirme programında bulunan kuruluşlarda 527 sayılı KHK’ye istinaden istihdam edilen sözleşmeli personelin 31/12/2020 tarihi itibarıyla geçerli olan sözleşme ücretleri %7,33 oranında artırılmıştır. Ancak, bunların sözleşme ücreti tutarları, ilgili dönemde 399 sayılı KHK’ye ekli (II) sayılı cetvele dâhil emsali personelin toplam sözleşme ücreti tutarını geçmeyecektir.
  •  8/2/2002 tarihli ve 2002/3729 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 2’nci maddesinde yer alan ortalama ücret toplamı üst sınırı 16.512,58 TL’ye yükseltilmiş ve personelin mali ve sosyal hakları söz konusu maddede yer alan usul ve esaslar dâhilinde %7,33 oranında artırılmıştır.


Kaynak: İsa Karakaş / Türkiye Gazetesi