Gurbetçinin Emekliliği Artık Kolaylaştı Mı? / Mustafa İşcan
(04.07.2015)
Yurtdışında yaşayan gurbetçi vatandaşlarımız çalışma koşullarından ve yurtdışındaki zorlaşan geçim şartlarından dolayı Türkiye’ye geldiklerinde emeklilik haklarını sorgularken eşlerinin de nasıl...

 Yurtdışında yaşayan gurbetçi vatandaşlarımız çalışma koşullarından ve yurtdışındaki zorlaşan geçim şartlarından dolayı Türkiye’ye geldiklerinde emeklilik haklarını sorgularken eşlerinin de nasıl emekli olacaklarının planlarını yapmaya başlarlar. Türkiye’de değişen kanunlar neticesinde, her geldiklerinde farklı koşullarla karşılaşmaları sonucu kafaları karışanların imdadına sertifikalı sosyal güvenlik müşavirleri yetişmeye çalışır. Yurtdışındaki gurbetçilerimizin çalışma süreleri ve bayanların oturum haklarını borçlanıp ödeme hakkı ve talep etmeleri halinde yurtdışında çalışmadıkları, ikamete dayalı yardım almadıkları sürece Türkiye’den emekli maaşı bağlanmaktadır. Türkiye’den yüksek emekli aylığı almak için bazı şartlar var. Bunlar yerine getirildiği sürece yaklaşık olarak 1301 lira aylık bağlanmaktadır. Borçlanılacak sürelerin seçimi çok önemlidir. Borçlanma formunu doldururken yapılacak hata size 750 ile 850 lira arası maaş bağlanmasına neden olur. Bu duruma düşmemek için sertifikalı sosyal güvenlik müşavirlerinden yardım almanız sizlere fayda sağlar.

YURTDIŞI BORÇLANMASI HAKKINDA KISA BİLGİLER
* Yurtdışında çalışan vatandaşlarımızın çalışmalarının değerlendirilmesi amacıyla önce 30.05.1978 tarihinde 2147 sayılı kanun çıkarılmış ve yurt dışında geçen çalışmaların tamamına borçlanılarak hizmete sayılması hakkı verilmiştir. Fakat 2147 sayılı kanunda borçlanmak için yurda kesin dönüş şartı aranmakta idi  ve kısmı borçlanmaya da imkan vermiyordu.
2147 sayılı kanun yürürlükten kaldırıldı ve 22.05.1985 yılında 3201 sayılı kanun yürürlüğe girdi.  Bu kanuna göre yurtdışı hizmet borçlanması için yurda kesin dönüş şartı kaldırılmış  ve yurda döndükten sonra  iki yıl içinde borçlanma mecburiyeti kalkmıştır.
* 18 yaşını doldurmuş, yabancı ülkede çalışmış veya ev kadını olarak bulunmuş Türk vatandaşları yurt dışı borçlanması yapabilirler.
* Yurtdışında ev kadını olarak geçen sürelerin tamamının borçlanılacağı gibi,bu sürenin bir kısmını da borçlanılabilir.
* Yurtdışına çıkmadan veya yurda döndükten sonra Türkiye’de herhangi bir çalışmanız var mı? Zira böyle bir çalışmanız varsa borçlanmanın bu statüye göre yapılması gerekiyor.
Yurtdışına gitmeden önce veya yurda döndükten sonra Türkiye’de çalışması bulunmayanların Bağ-Kur (4B) kapsamında değerlendiriliyor. Bunun anlamı ise SSK’lı çalışması olanlara göre daha fazla borçlanma ve daha fazla ödeme yapılmasıdır.  Örneğin  yurda döndükten sonra SSK’lı çalışması  bulunan gurbetçi 5000-5975 arası günle emekli olması gerekirken, Türkiye’de hiç çalışması bulunmayan bir gurbetçi 9000 günden emekli oluyor. Bu yüzden Türkiye’de hiç çalışması olmayan gurbetçilerimizin öncelikle bir işyerinde  SSK’lı olmasını tavsiye ediyorum.
* Hem Türkiye’den hem de yurtdışından ikamete dayalı herhangi bir ücret alınmıyorsa emekli maaşı alınır.
* Yurtdışındaki başlangıç, sigorta başlangıcı sayılır.
* Borçlanma Talep dilekçesi size tebliğ edildiğinden 3 ay içinde ödeme yapılması gerekir.

AYLIK BAĞLANMA ŞARTLARI
Yurtdışı borçlanması yapanlara aylık bağlanabilmesi için
- Borcun tamamen ödenmesi
- Borcun tamamen ödenmesinden sonra aylık talebinde bulunması gerekir.
Yurda kesin dönüş şartı: 
Sosyal güvenlik mevzuatında kesin dönüş, yurtdışında çalışmamak ya da ikamete dayalı gelir aylık almamak anlamına gelir.

Ayşe GÜZELCE  
1965 doğumluyum. 1985 yılında evlenip Almanya’ya gelin gittim ve halen orda yaşamaktayım, pembe kartım var. Almanya’da 3 doğum yaptım. Türkiye’den nasıl emekli olabilirim?

Türkiye’ye izne geldiğinizde muhakkak fiili olarak bir işyerinde bir süre sigortalı olarak çalışmanız gerekmekte. Bu çalışmanız sonrası Almanya’da yapmış olduğunuz doğumları Alman emeklilik kasasına işletip oradan alacağınız belge ile SGK’ya müracaat edip borçlanabilirsiniz. Almanya’daki çocuk bakım süreleri çalışmış gibi değerlendirilip ilk sigorta başlangıcınız olarak Türkiye’de o tarih geçerlidir. O tarihe göre emeklilik şartlarınız belirlenir. Pembe kartlar artık mavi kart olarak değişti. En kısa zamanda nüfus müdürlüğüne müracaat edip değiştirmeniz gerekli. Pembe veya mavi kartlı olanlar için borçlanıp emekli olma konusunda bir sıkıntı yoktur.

Cemil KAYALI
20.11.1957 doğumluyum. 02.01.1976 yılında Almanya’ya gidip işçi olarak çalışmaya başladım, ancak Türkiye’de herhangi bir çalışmışlığım yok. Türkiye’den emekli olmak istiyorum, yardımcı olabilir misiniz?

Eylül ayında değiştirilen yasa ile artık Almanya’daki sigorta başlangıcınız Türkiye’de de ilk başlangıcınız sayılmaktadır. Ancak borçlanma yapmadan önce muhakkak Türkiye’de bulunduğunuz sürede 4-A’lı (SSK) olarak çalışmanız sizin menfaatinize olacaktır. Çalışmadan borçlanırsanız 9000 gün ile Bağ-Kur’dan emekli olabilirsiniz. Ancak Türkiye’de 1-2 hafta 4-A’lı (SSK) olarak çalışırsanız 3600 gün ile emekli olabilirsiniz.



Kaynak: Milligazete.com