Küçük İşletmelere Minik Teşvik / Mehmet Bulut
(03.08.2015)
Eğer küçük bir işyeriniz varsa ve yaptığınız iş tehlikeliyse Çalışma Bakanlığı size maddi teşvik veriyor. Ama hemen sevinmeyin, teşvik miktarı biraz komik. Teşvik tutarı aylık 183 TL'ye...

 Eğer küçük bir işyeriniz varsa ve yaptığınız iş tehlikeliyse Çalışma Bakanlığı size maddi teşvik veriyor. Ama hemen sevinmeyin, teşvik miktarı biraz komik.

Teşvik tutarı aylık 183 TL'ye çıkabiliyor
İşyerlerine verilecek teşvik tutarı sigortalı başına, tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için brüt asgari ücretin %1.4'ü, çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için ise %1.6'sı.
Yani 2015 yılının ikinci 6 aylık döneminde bir işçisi olan tehlikeli işyerine aylık 18 TL, çok tehlikeli işyerine ise 20 TL destek verilmekte. 9 işçisi olan bir tehlikeli işyeri için bu tutar 160 TL'ye, çok tehlikeli işyeri için ise 183 TL'ye kadar çıkabilmekte.
Görüldüğü gibi teşvik tutarları abartılacak miktarlarda değil. Belki bazılarınıza komik bile gelebilir.
Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerine sahip işverenler, teşvikten yararlanmak için işyerlerinin tescil edildiği sosyal güvenlik il müdürlüğüne başvurmak zorundalar.
SGK, teşvik bedelini, üçer aylık dönemler halinde hesaplıyor ve dönem sonundaki tutarları takip eden ikinci ayın sonunda işverene ödeniyor.
Ancak işverenin SGK'ya ödenmemiş borcu varsa, teşvik tutarları ödenmiyor ve bu borca mahsup ediliyor.

İş sağlığı ve güvenliği, iş kazalarının ve meslek hastalıklarının önlenmesi noktasında işverenlere bazı görevler ve sorumluluklar yüklüyor. Dolayısıyla işverenler iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yerine getirmek ve iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve sağlıkpersoneli çalıştırma gibi bazı maliyetlere de katlanmak zorundalar.
Bununla birlikte bazı küçük işletmeler için devlet iş sağlığı ve güvenliği teşviki (desteği) uygulanıyor. Ama bazı şartlarla… 
Teşvikten kimler faydalanıyor?
İş sağlığı ve güvenliği teşvikinden tüm işyerleri faydalanamıyor. Sadece Türkiye genelinde 10'dan az çalışanı bulunan tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerine destek söz konusu.

Çırak ve stajerler hariç
Yani 10 ve daha fazla çalışanı olan işyerleri ile 10'dan az çalışanı olan az tehlikeli sınıfta olan işyerleri için teşvik söz konusu değil. Ayrıca işçi sayısı kaç olursa olsun kamu kurumları bu destekten faydalanamıyor.
Çalışan sayısının 10'dan az olup olmadığının tespitinde işverenin Türkiye genelindeki tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde çalıştırılan toplam sigortalı sayısı esas alınıyor. Ayrıca söz konusu sayıya taşeronlarca çalıştırılan sigortalılar da dahil.
Bunların dışında, işyerinde çeşitli nedenlerle ay içinde çalışması bulunmayan ve ücret ödenmeyen sigortalılar ile ay içinde işe giren veya işten çıkan işçiler de sigortalı sayısına dahil ediliyor.
Aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler ise çalışan sayısının tespitinde dikkate alınmıyor.

Sigortasız işçiniz varsa teşvik yok
İş sağlığı ve güvenliği teşvikinden faydalanabilmeniz için öncelikle aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi içinde SGK'ya verilmesi gerekli.
Ayrıca işyerinde sigortasız işçi çalıştığı tespit edilirse işverenler, tespitin yapıldığı ayı takip eden aydan başlanılarak sağlanan teşvikten 3 yıl süreyle faydalanamıyor ve kayıtdışı çalışanın işe başladığı aydan itibaren yapılan ödemeler de yasal faizi ile birlikte geri alınıyor.
Görüldüğü gibi iş sağlığı ve güvenliğine yönelik uygulanan teşvik, kapsam ve tutar olarak oldukça dar. Kapsamın dar olması doğru bir yaklaşım, ancak tutarlar teşvik ya da destek mantığıyla bağdaşmayacak derecede çok düşük seviyede. Bu sebeple teşvik tutarları tekrar gözden geçirilmeli.  



Kaynak: Meydan Gazetesi