FHZ Süresi Cezaevi Çalışanlarına Erken Emeklilik Sağlar Mı? / Sezgin Özcan
(02.09.2019)
21 Ağustos 2019 tarihli SÖZCÜ'deki köşemde “Sağlık personeli için yaş indirimi kısa vadede hayal” başlıklı yazımda...

21 Ağustos 2019 tarihli SÖZCÜ'deki köşemde “Sağlık personeli için yaş indirimi kısa vadede hayal” başlıklı yazımda, sağlık personeline geçen yıl ağustos ayında verilen yıpranma hakkının, erken emeklilik açısından kısa vadede sonuç doğurmayacağını açıklamıştım.

Yazımı okuyan infaz ve koruma memuru okurum, sağlık personelinden bir yıl önce kendilerine de verilen yıpranma/fiili hizmet süresi zammı (FHZ) sürelerine ilişkin uygulamanın cezaevi çalışanları açısından erken emeklilik sağlayıp sağlamadığı konusunu on binlerce cezaevi çalışanı adına irdelememi istemiş…

★★★

5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu'nun 32. maddesinde, ceza infaz kurumu çalışanları için yıpranma hakkı öngörülmemişti. Yıpranma hakkı, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 40. maddesinde 25 Ağustos 2017'de yapılan değişiklikle verildi. Dolayısıyla sağlık personeli ile ilgili yazım, ceza infaz kurumlarında çalışanlar için de geçerli. Ancak sağlık personeli için FHZ süresi her 360 gün için 60 gün öngörülmüşken, cezaevi çalışanları için 90 gün.

★★★

Yasal düzenlemeye göre, ceza infaz kurumlarında çalışan ceza infaz kurumu müdürü, idare memuru, infaz ve koruma başmemuru, infaz ve koruma memuru unvanlı kadrolarda bulunanlar ile Adalet Bakanlığı taşra teşkilatına tahsisli kadro veya pozisyonlarda bulunup ceza infaz kurumlarında görev yapan ve ceza infaz kurumlarında hükümlü ve tutuklularla bilfiil irtibat içinde olan diğer görevlilerin, bu işyerlerinde ve işlerde 25 Ağustos 2017'den itibaren geçen çalışma sürelerinin her 360 günü için 90 gün FHZ süresi veriliyor. Hesaplanan FHZ süresi, 5 yılı geçmemek üzere prim ödeme gün sayısına/fiili hizmet süresine ekleniyor. Bu sürelerin, 3 yılı geçmemek üzere yarısı emeklilik yaş hadlerinden indiriliyor. Ancak ceza infaz kurumlarında çalışanların hizmet süresinin tamamı için FHZ hesaplanmıyor ve yaş indirimi için 3600 gün şartı aranıyor. Bu nedenle de erken emeklilik açısından hemen sonuç doğurmuyor.

FİİLİ ÇALIŞMA GEREKİYOR

Yıpranma, fiilen çalışılan ve söz konusu işlerin risklerine maruz kalınan günler için hesaplanıyor. Bu bağlamda, FHZ'den yararlanılacak dönem içinde kalan; yıllık ücretli izin süresi, sıhhi izin (raporlu olunan dönem) hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günleri ile eğitim, kurs, iş öncesi ve sonrası hazırlık süreleri için FHZ hesaplanmıyor. FHZ süreleri, 25 Ağustos 2017 tarihinden itibaren fiilen çalıştıkları ve işin risklerine maruz kaldıkları süreler üzerinden hesaplanıyor.

 

YAŞ İNDİRİMİNDE 3600  GÜN ŞARTI       

Fiili Hizmet Süresi Zammı Uygulamasının Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik'in geçici 1. maddesinin 6. fıkrasına göre; 2008 yılı Ekim ayı başından önce 5434 sayılı Kanun'un mülga 32. maddesi kapsamında fiili hizmet süresi zammı kapsamında sayılan işlerden olmadığı halde, 5510 sayılı Kanun'un 40. maddesinde sayılan işler ve işyerlerine girecek nitelikte çalışması olanların 2008 Ekim ayı öncesi bu kapsamda geçen çalışmaları emeklilik yaş haddi indiriminden yararlanmak için aranan gün sayısı hesabında dikkate alınmıyor.

Buna göre, ceza infaz kurumlarında çalışan personelin 25 Ağustos 2017'den önceki çalışma süreleri, emeklilik yaş haddi indiriminden yararlanabilmeleri için aranan 3600 gün hesabında dikkate alınmıyor.

Diğer yandan, FHZ süresinin hesabında fiilen çalışılan ve söz konusu işlerin risklerine maruz kalınan süreler dikkate alınırken, 3600 gün hesabında tüm çalışma süreleri dikkate alınıyor.

Örneğin, ay içinde 8 gün normal çalışma, 22 gün FHZ kapsamında çalışması olan kişinin FHZ süresi 22 gün üzerinden hesaplanırken, yaş indiriminden yararlanabilmesi için aranan 3600 günün tespitinde ay içerisinde geçen tüm çalışma süresi (22+8= 30 gün) dikkate alınıyor. Buna göre, 3600 günü tamamlamayabilmek ve yaş indiriminden yararlanabilmek için 25 Ağustos 2017 tarihinden itibaren en az 10 yıl çalışmış olmak gerekiyor.

NOT: Yaş indirimi için aranan 3600 gün hesabı, sağlık çalışanları için de aynı olup, 21 Ağustos 2019 tarihli yazının son bölümündeki değerlendirmenin de buradaki açıklamaya göre okunması gerekiyor.



Kaynak: Sözcü Gazetesi