Torba Kanunla Sağlık Çalışanlarına Fiili Hizmet Zammında İşin Doğrusu Ne? / Şevket Tezel
(19.07.2018)
TBMM’deki son Torba Kanun ile 5510 sayılı Kanuna emeklilikte kimi çalışanlara ilave gün sayısı ve ilave yaştan indirim hakkı öngören fiilî hizmet zammı hakkını düzenleyen 40 ıncı maddesine...

TBMM’deki son Torba Kanun  ile 5510 sayılı Kanuna emeklilikte kimi çalışanlara ilave gün sayısı ve ilave yaştan indirim hakkı öngören fiilî hizmet zammı hakkını düzenleyen 40 ıncı maddesine “İnsan Sağlığına İlişkin işler” başlığı altında yeni bir fiili hizmet zammı hakkı getiriliyor.

Kimleri Kapsıyor?

Bahse konu haktan 1219 sayılı Kanun Tababet Şuabatı San'atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanuna tabi tabipler, 6283 sayılı Hemşirelik Kanununa tabi hemşireler ve 6197 sayılı Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Kanun kapsamında sağlık meslek mensubu sayılan eczacı sağlık çalışanları yararlanabilecek.

Bir yılda 60 gün fiili hizmet zammı kazanılmış olacak ve bu elde edilen fiili hizmet süresi zammının yarısı kadar yaştan indirim yapılacak.

 

Madalyonun Arkası 10 Yıl Hizmet Şartı

Buraya kadarı bugünün basınında anlatılan kısmı. Gerisi en az bunu kadar önemli ve ona değinilmiyor. Peki, personelin fiili hizmet zammının emeklilik yaşına etkisini somutlaştıran bu nirengi noktaları neler?

Açıklayalım.

Ancak bu yaştan indirimin yapılması için 5510 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesinin;

Yukarıdaki fıkrada belirtilen yaş haddi indiriminden yararlanabilmek için ölüm ve malûliyet halleri ile (18) numaralı sırada bulunanlar hariç tablonun (10) numaralı sırasında yer alan sigortalıların en az 1800 gün, diğer sıralarda yer alan sigortalıların ise en az 3600 gün belirtilen işyeri ve işlerde çalışmış olmaları şarttır

Hükmünü haiz dördüncü fıkrası gereği yaş haddi indiriminin söz konusu olması için bu işlerde en az 3600 gün yani 10 yıl çalışılmış olması gerekiyor. 

Fıkradan görüleceği üzere bu 10 yıllık asgari hizmet şartı (18) numaralı sırada bulunan milletvekilleri, cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar için aranmayacak. (10)  numaralı sırada bulunan yeraltı maden işçileri için ise 1800 gün (5 yıl) olarak aranacak.

FHZ’ye tabi diğer tüm çalışanların ise asgari 10 yıl hizmet şartı bulunuyor.

İşte bu 10 yıl hizmet koşulu nedeniyle 2008’den önce yedeksubaylık yapanlar bir yıla karşılık 90 gün FHZ elde ederken, 2008’den sonra yedeksubaylık yapanlar FHZ kazanamıyorlar. Hatta örneğin 2008’den sonra 10 yıllık hizmeti tamamlamadan ayrılan askerler de FHZ’den dolayı yaştan indirim hakkı kazanamıyor.

 

Yılda 60 Gün mü 23 Gün mü?

Yılda 60 gün fiili hizmet zammını da doğru anlamak gerekiyor. Bir yılda 360 gün izin yapmayıp bilfiil çalışan tabip yılda 60 gün kazanamıyor. Zira fiili çalışma gerekiyor. Saatler sayılıyor ve izinli raporlu günler düşülüyor.

Şimdi genel olarak sağlık çalışanları için getirilen bu bir yıl için 60 günlük uygulamada da fiili çalışma esas alınacağından gerçek fiili hizmet zammı yılda 22-23 gün ancak kazanılabilecek. Bu da yaştan indirim bakımından yılda 11-12 gün demek olacak.

Röntgen Çalışanları Örnek Numune

Bu duruma en çarpıcı örneği radyoiyonizan (röntgen) işlerde çalışan hemşire memurlar ve tabipler yaşıyorlar. Zira onlar çıkacak bu kanundan evvel de bu hakka sahipler ve 5510 sayılı Kanunun fiili hizmet zammı mantığını yaşayarak öğreniyorlar.

Kamudaki röntgen çalışanları 2008 öncesinde 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu kapsamında yılda 90 gün FHZ kazanırken 2008 sonrası geçirildikleri 5510 sayılı Kanun kapsamındaki fiili hizmet zammı uygulamasına göre yılda 90 gün FHZ kazandıkları varsayılsa bile fiili süre sayıldığından yılda net olarak ancak 34-35 gün FHZ kazanabiliyorlar.

İtfaiyeciler 2008’den Beri Bir Yılda 60 Gün FHZ Alabiliyor mu?

Bu duruma bir başka örnek de yine 2008 yılından itibaren fiili hizmet zammı kapsamına giren itfaiye ve yangın söndürme işlerinde çalışanlar oluyor. Onların da yılda 60 gün fiili hizmet zammı hakları olmasına karşın fiili çalışma şartı nedeniyle yılda ortalama 20 gün kadar bile fiili hizmet zammı kazanamıyorlar.

O nedenle sağlık çalışanları için getirilen fiili hizmet zammı hakkında yazdıklarımı kavramakta, inanmakta zorluk çekenler, İtfaiyeci veya Röntgen çalışanı (Tabip, Hemşire, Teknisyen) bir tanıdıkları varsa 2008 sonrası yılda ne kadar FHZ kazandıklarını bir sorup öğrensinler.

Son Tahlilde…

Sonuç olarak sağlık çalışanlarına yılda 60 gün FHZ esasına dayalı uygulama bundan sonra yılda 22-24 gün kadar FHz kazandıracak ve bu kapsamdaki çalışma en az 10 yıl sürerse ayrıca yılda 11-12 gün kadar da yaştan indirim kazandıracak. Kısacası en erken 10 yıl sonra sağlık çalışanları mevcut emeklilik yaşlarını doldurmadan dört ay kadar önce emekli oma hakkı kazanmış olacaklar. 



Kaynak: Alitezel