Part-Time Çalışmada Yapılacak SGK İşlemlerindeki Püf Noktaları / İsa Karakaş
(24.04.2019)
Gittikçe yaygınlaşan bir çalışma türü olan part-time (kısmi süreli) çalışma hâlinde yapılacak olan SGK işlemleri tam...

Gittikçe yaygınlaşan bir çalışma türü olan part-time (kısmi süreli) çalışma hâlinde yapılacak olan SGK işlemleri tam süreli çalışmaya göre önemli farklılık arz etmektedir.

Çalışanın normal haftalık çalışma süresinin, tam süreli iş sözleşmesiyle çalışan emsal işçiye göre üçte ikisi oranından daha az belirlendiği çalışmalar Part-Time (kısmi süreli) çalışma olarak kabul edilmektedir.

Kısmi süreli çalışma, işveren ile sigortalının yazılı olarak yapılan iş sözleşmesinin niteliğine bağlı, aylık ücret karşılığı çalışma biçiminde imzalanmışsa, sigortalı haftalık çalışma süresine bakılmaksızın tam ay olarak bildirilmesi gerekecektir.

KISMİ SÜRELİ SÖZLEŞMELERDE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR

İş yerlerinde kısmi zamanlı (Part-Time) olarak çalışan sigortalılar için düzenlenmiş olan yazılı sözleşmenin noterden tasdikli olması zorunlu değildir. Ancak kısmi süreli çalışmalara ait iş sözleşmesi noterden onaysız ve yasal süresi dışında SGK’ya verilmiş ise, verildiği ay ve sonrası için hüküm ifade edecektir.

SGK’ya ibraz edilen kısmi süreli iş sözleşmelerinde hem sigortalının hem işveren veya alt işveren veya işveren vekilinin imzalarının yer alması gerekmektedir. Sadece bir tarafın imzası bulunan sözleşmeler SGK tarafından kabul edilmeyecektir.

Süresi bir yılı aşsın veya aşmasın sigortalıların eksik gün bildirimlerine kanıt oluşturan ve SGK’ya ibraz edilen kısmi süreli iş sözleşmelerinin yazılı olarak düzenlenmiş olması gerekmekte olup yazılı olarak ibraz edilen sözleşmelere itibar edilmektedir.

SGK ünitelerine ibraz yazılı kısmi süreli iş sözleşmelerinde imza şartına uyulup uyulmadığı, sözleşmenin süresi, çalışma saatlerinin kısmi süreli iş sözleşmesine uygunluğu öncelikli olarak kontrol edilmektedir. Bu hususlardan en az birisinin sözleşmede bulunmaması veya eksik olması hâlinde, ibraz edilen sözleşme geçerli sayılmamaktadır.

PART-TİME ÇALIŞANLARIN SİGORTASININ HESAPLANMASI

SGK uygulamasında iş sözleşmesi saat ücreti karşılığı yapılmış ise kısmi süreli çalışan sigortalıların ay içinde çalıştığı toplam sürenin, İş Kanununa göre günlük olağan çalışma süresi olan 7,5 saate bölünmesiyle, sigortalı için bildirilmesi gereken prim ödeme gün sayısının hesaplanacağı, bu şekilde yapılacak hesaplamalarda 7,5 saatin altındaki çalışmaların 1 güne tamamlanacağı, öngörülmektedir.

Haftalık çalışma süresi 45 saat, günlük çalışma süresi 7,5 saat olduğundan bir sözleşmenin kısmi süreli iş sözleşmesi olarak kabul edilebilmesi için haftalık çalışma süresinin 45 saatlik çalışma süresinin üçte ikisi veya bunun altı olan 30 saat ve altında olması gerekmektedir.

Bu doğrultuda SGK’ya ibraz edilen kısmi süreli iş sözleşmelerinde çalışma sürelerinin (saat ve gün sayısı olarak) belirtilmesi gerekmekte olup çalışma süresi belirtilmeyen veya eksik belirtilen sözleşmeler ile haftalık 30 saatin üzerinde çalışma süreleri belirlenmiş sözleşmeler geçerli kabul edilmeyecektir.

Kısmi süreli sözleşmelerde, çalışma süresi açısından uygunluğun ölçüsü haftalık çalışma süresidir.

Bu hesaplama yapılırken o ay içindeki her haftanın pazar hariç her iş gününde çalışılacak gün sayısı günlük çalışma saati olan 7,5 ile çarpılarak haftalık çalışma saati bulunacaktır. Ayın her haftası bu şekilde hesap edilerek aylık toplam çalışma saati bulunacaktır.

Bulunacak toplam çalışma saatinin 2/3'ü alınarak, sigortalı ile işveren arasındaki sözleşmedeki aylık toplam çalışma saati ile karşılaştırılacaktır. Sözleşmeye göre hesap edilecek toplam çalışma saati, aylık toplam çalışma gün sayısının 2/3'ünden fazla ise bu sözleşme tam süreli sözleşme kabul edilerek, sigortalının aylık 30 gün üzerinden bildirilmesi gerekmektedir.

DENİZ VE BASIN İŞLERİNDE PART-TİME ÇALIŞANLAR İÇİN HESAPLAMA

Deniz İş Kanunu ve Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kapsamında çalışan sigortalıların ay içinde çalıştığı toplam sürenin 8 saate bölünmesiyle, ayda kaç gün sigortalı bildirileceği hesaplanır.

Bu şekilde yapılacak hesaplamalarda 8 saatin altındaki çalışmalar 1 güne tamamlanır.

Yazılı sözleşme ile sigortalının yapmayı üstlendiği işle ilgili olarak kendisine ihtiyaç duyulması hâlinde iş görme ediminin (fiilinin) yerine getirileceğinin kararlaştırıldığı çağrı üzerine çalışmalarda, çalışma süresi gün, hafta ve ay olarak belirlenmiş ise bu süreler üzerinden; taraflar arasında çalışma süresi gün, hafta ve ay olarak belirlenmemiş ise sigortalının aylık çalışma süresi yukarıdaki yapılan açıklamalar çerçevesinde hesaplanan gün sayısı üzerinden SGK’ya bildirim yapılır.

           ***

“Başına ne gelirse gelsin, karamsarlığa kapılma… Bütün kapılar kapansa bile sonunda 'o' kimsenin bilmediği patikalar açar..."  Şems-i Tebrîzî



Kaynak: Türkiye Gazetesi