Kısa Çalışma Talebi Karşılık Buldu / Sezgin Özcan
(20.03.2020)
Koronavirüsün yayılımını azaltmaya yönelik alınan karantina ve izolasyon önlemlerinin sosyal hayatın yanı sıra ekonomi...

Koronavirüsün yayılımını azaltmaya yönelik alınan karantina ve izolasyon önlemlerinin sosyal hayatın yanı sıra ekonomi ve istihdam üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmak amacıyla hazırlanan “ekonomik istikrar kalkanı paketi” Cumhurbaşkanı tarafından açıklandı.

19 maddeden oluşan pakette, tüm sektörlerin “kısa çalışma ödeneği” uygulamasının hayata geçirilmesi ve kısa çalışma ödeneğine erişimin kolaylaştırılmasına ilişkin ortak talebi de, yararlanacak firmalar için “istihdam kaybına yol açmamaları ön şart” olsa da karşılık buldu.

Kısa çalışma uygulamasıyla, işverenin işçisini, işçinin de işini kaybetmemesi için, içinde bulunulan durumun istihdam üzerindeki olumsuz etkilerinin azaltılması, olası mağduriyetlerin giderilmesi amaçlanıyor. Yapılan açıklamada da kısa çalışma ödeneğine ilişkin olarak, “Kısa çalışma ödeneğinin devreye alınacağı, bundan faydalanmak için gereken süreçlerin kolaylaştırılacağı ve hızlandırılacağı, böylece faaliyetine ara veren işyerlerindeki işçilere geçici bir gelir desteği verilirken, işverenlerinde maliyetinin azaltılmış olacağı” ifade edildi.

KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ NEDİR?

Genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz ile zorlayıcı sebeplerle işyerinde uygulanan haftalık çalışma sürelerinin, işyerinin tamamında veya bir bölümünde geçici olarak en az üçte bir oranında azaltılması veya süreklilik koşulu aranmaksızın en az dört hafta süreyle işyerindeki faaliyetin tamamen veya kısmen durdurulması kısa çalışmayı; kısa çalışma döneminde işyerinde uygulanan haftalık çalışma süresini tamamlayacak şekilde çalışılmayan süreler için işçiye yapılan ödeme ise kısa çalışma ödeneğini ifade ediyor.

Salgın hastalık durumları, zorlayıcı sebep sayılıyor. Bu bağlamda Dünya Sağlık Örgütü tarafından “pandemik/salgın hastalık” olarak nitelendirilen koronavirüs salgınının da kısa çalışma hali için gerekçe kabul edilmesi ve işyerindeki çalışma süreleri düşen, faaliyeti duran ya da tatil edilen işyeri işverenlerinin taleplerinin hemen sonuçlandırılması gerekiyor.

Kısa çalışma ödeneğinin süresi, üç ayı aşmamak kaydıyla kısa çalışma süresi kadar. Ancak üç aylık süre, Cumhurbaşkanı Kararıyla altı aya kadar uzatılabiliyor.

KİMLER YARARLANABİLİYOR?

Kısa çalışma ödeneğinden, işverenin kısa çalışma talebinin uygun bulunmasına bağlı olarak; kısa çalışmanın başladığı tarihten önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olup, son 3 yıl içinde en az 600 gün prim ödemiş olanlar yararlanabiliyor.

Bu bağlamda, daha çok çalışanın kısa çalışma ödeneğinden yararlanabilmesi için son 3 yıl içinde 600 gün prim ödemiş olma şartı ile kısa çalışmanın başladığı tarihten önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olma şartlarının esnetilmesi gerekiyor.

ÖDENEĞİN MİKTARI

Kısa çalışma ödeneğinin günlük miktarı; işçinin son 12 aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının yüzde 60'ıdır. Ancak aylık kısa çalışma ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde 150'sini aşamıyor. Buna göre, 2020 yılı için ödenecek bir günlük kısa çalışma ödeneği en az 58.86 TL oluyor. Aylık ödeme tutarı ise en fazla 4.414,50 TL. Ödeme işverene değil, işçiye yapılıyor. Koronavirüs nedeniyle yapılacak kısa çalışma başvurusu zorlayıcı sebep nedeniyle olacağından, ödemelerin 4857 sayılı İş Kanununun 24. maddesinin (III) numaralı bendinde ve 40. maddesinde öngörülen bir haftalık süreden sonra başlaması söz konusu olacak.



Kaynak: Sözcü Gazetesi