Ülkemizde 3 yılda bir af niteliği taşıyan vergi düzenlemeleri sonrasında vergilerini zamanında ödeyen mükelleflerin çoğu "Borcunu zamanında ödemeyenlere neden her 3 yılda bir af getiriliyor da, vergisini zamanında ödeyen mükelleflere bir indirim yapılmıyor" şeklinde yakınmalarda bulunuyordu.

Hazine ve Maliye Bakanlığı vergiye uyumlu mükelleflerin serzenişlerini dikkate alarak 2017 yılında "Vergiye Uyumlu Mükelleflere Vergi İndirimi" uygulamasını getirdi.

Vergisini zamanında ödeyen gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine sağlanan yüzde 5'lik vergi indirimi ilk kez 2017 yılı gelir ve kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde yararlanılarak başladı. 2018 yılı kazançları için de aşağıda yer alan şartları sağlayan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri bu indirimden yararlanabilecek.

 "Uyumlu Mükelleflere Vergi İndirimi" uygulamasını tekrar hatırlayalım ve 15 Mart 2019 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 307 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği'nde, 7162 sayılı Kanun'la Gelir Vergisi Kanunu'nun mükerrer 121. maddesinde yapılan son değişikliklere bir göz atalım.

Yüzde 5 Oranındaki Vergi İndiriminden Kimler Yararlanabilir?

Belirtilen şartları taşımaları kaydıyla vergi indiriminden;

• Ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle gelir vergisi mükellefleri,
• Kurumlar vergisi mükellefleri (Finans ve bankacılık sektörlerinde faaliyet gösterenler, sigorta ve reasürans şirketleri, emeklilik şirketleri ve emeklilik yatırım fonları hariç),

yararlanabilir.

Vergi İndirimi Nasıl Uygulanıyor?

Uyumlu mükelleflere vergi indirimi, kapsama giren ve gerekli şartları taşıyan mükelleflerin yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan vergilerinin % 5'inin, ödenmesi gereken gelir veya kurumlar vergisinden indirilmesi (düşülmesi) şeklinde uygulanıyor.

Yüzde 5 Vergi İndiriminden Yararlanma Şartları Neler?

• 2016, 2017 ve 2018 yıllarına ait vergi beyannamelerinin kanuni süresi içerisinde verilmiş ve bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin de kanuni süreleri içerisinde ödenmiş olması, (Her bir beyanname itibarıyla 250 TL'ye kadar olan eksik ödemeler bu şartın ihlali sayılmamaktadır.)
   
• 2016, 2017 ve 2018 yılları içerisinde haklarında beyana tabi vergi türleri itibarıyla ikmalen, re'sen veya idarece yapılmış bir tarhiyat bulunmaması,
   
• 2018 Yılı/Hesap Dönemi Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi/Kurumlar Vergisi Beyannamesinin verildiği tarih itibarıyla vergi aslı (vergi cezaları dâhil) 1.000 Türk lirasının üzerinde vadesi geçmiş borcunun bulunmaması,
   
• 2014, 2015, 2016, 2017 ve 2018 yıllarında Vergi Usul Kanununun 359. maddesinde sayılan fiillerinin işlenmemiş olması.

307 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde, 7162 sayılı Kanunla Gelir Vergisi Kanunu'nun mükerrer 121. maddesinde yapılan son değişiklikler neler?

• Vergiye uyumlu mükellefler için geçerli olan vergi indiriminin şartlarından biri beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin kanuni süresinde ödenmiş olmasıdır. 2018 yılında uygulamaya konulan ilk düzenlemede, her bir beyanname itibarıyla 10 TL'ye kadar olan eksik ödemelerin bu şartın ihlali sayılmayacağı belirtiliyordu. Ancak vergisini zamanında ödeyen ve %5'lik vergi indirimine hak kazanan mükellefler 10 TL'lik beyanname başına eksik ödeme sınırının düşük olmasından dolayı, bu tutarı az da olsa aşan eksik bir ödeme söz konusu olduğunda, bu önemli indirimden faydalanamıyordu.

15 Mart 2019 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 307 seri numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 7162 sayılı Kanunu'un mükerrer 121.maddesinde yapılan değişiklik ile 10 TL ibaresi 250 TL olarak değiştirilmiş ve mükelleflerin yaşadığı mağduriyet kısmen de giderilmiştir. Bu değişiklik, 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren verilmesi gereken yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinde indirim şartlarının varlığı açısından dikkate alınıyor.

• Bir başka düzenleme de Katma Değer Vergisi için getirilmiş olup, ilgili vergi kanunu gereğince tecil edilerek belirlenen şartların gerçekleşmesi halinde terkin edilecek vergilerin, söz konusu şartların sağlanamaması durumunda, kanunlarında öngörülen tecil süresinin bitiminden itibaren 15 gün içerisinde ödenmesi halinde, tahakkuk eden vergilerin kanuni süresi içerisinde ödenmiş olması şartı ihlal edilmiş sayılmayacak.

Vergiye Uyumlu Mükellef Olup Olmadığımı Nasıl Kontrol Edebilirim?

Mükellefler; yüzde 5'lik vergi indirimi düzenlemesinin başladığı 2017 yılı beyannamelerinde bu indirimden faydalanıp faydalanamadığını sistem üzerinden kontrol edemiyordu. Sadece İnteraktif Vergi Dairesi adresindeki "Beyanname ve Tahakkuklarım" bölümünden beyannamelerin kanuni süresinden sonra verilip verilmediğini görebiliyordu; diğer şartların sağlanıp sağlanmadığı ise Mali İdare verilerinden teyit edilemiyordu.

Uygulamanın ikinci yılı olan 2018 yılı beyannamelerinde Gelir İdaresi Başkanlığı önemli bir uygulamaya imza attı. Mükellefler artık "Vergiye Uyumlu Mükellef" olup olmadıklarını, beyannamelerini vermeden önce https://ivd.gib.gov.tr adresindeki İnteraktif Vergi Dairesinde yer alan "Sorgulamalar-Vergiye Uyumlu Mükelleflere Vergi İndirim Sorgusu" bölümünden kolaylıkla öğrenebilecekler. ​

Sorumlu Vergicilik Bakışıyla…

Vergilerini zamanında ve düzenli ödeyen mükelleflere yönelik düzenlenen bu vergi indirimini olumlu bulmakla birlikte, Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın mükelleflere sağladığı yüzde 5'lik vergi indirim oranını ya da üst limit tutarını bütçe imkanları dahilinde yükseltmesi gerektiğini düşünüyoruz. Ayrıca bu indirimin, vergiye uyumlu olmayan ve vergi affı beklentisinde olan mükellefleri de vergilerini zamanında ödemeye teşvik edeceği bir uygulama haline getirilmesi gerektiği kanaatindeyiz.