Fiili Hizmet Zammı Uygulamasında Yeni Bir Uygulama Yok / Vedat İlki
(16.11.2017)
Geçtiğimiz hafta başında SGK sitesinde yayınlanan duyuru yeni bir uygulama gibi yorumlanmaya kalkışıldı. Fiili Hizmet zammını köşemizden yazısı dizisi yaparak siz okurlarımızla buluşturmuştuk...

Geçtiğimiz hafta başında SGK sitesinde yayınlanan duyuru yeni bir uygulama gibi yorumlanmaya kalkışıldı.

Fiili Hizmet zammını köşemizden yazısı dizisi yaparak siz okurlarımızla buluşturmuştuk.

‘’ 5510 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesi kapsamında fiili hizmet süresi zammına tabi olan işyerlerinde çalışan sigortalıların çalışılan ayın bazı günlerinde kapsam dışı işlerde geçen süreleri ile kapsamda olan işlerde fiilen çalışmayarak risklerine maruz kalmadıkları 2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanunda belirtilen tatil günleri ile yıllık izin, ücretsiz izin, ücretli izin, sıhhi izin ve eğitim kurs süreleri 5510 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesi kapsamında değerlendirilmemektedir.’’ denilmiştir.

Yazılarımızda zaten bunu açıklamasını yapmamıza rağmen ısrarla yeni uygulama diye sigortalılara aktaran köşe yazıları görsel ve sosyal medya da bilgi kirliliği yaratıyor.

5510/40’ıncı maddesinde Fiili Hizmet zammı kanunla açıklanmış,konuyla ilgili yönetmelik ve genelgeler belirlenmiş,SGK çalışanlarına eğitimleri verilmiştir.

SGK tarafından yayınlanan iç yazı da yapılan incelemelerde Fiili Hizmet kazanılması mümkün olmayan dönemlerde eski yıllardan 2008/10 önce alışkanlığı sürdüren kamu /özel sektör kuruluşları ayrıntılara dikkat etmeden fiili hizmette 30 gün beyan esası yaparak haksız yere hem sigortalılık süresi,günü hem de emeklilik yaşında yaştan düşürecek süre ihlali yapıldığı görülmüştür.

9 yıl üzerine uyarı mahiyetinde bir duyuru ele alınmış,bu duyur da  30 gün Fiili Hizmet çalışmayacak işyerlerinden en fazla 26 gün Fiili Hizmetli APHB 4 günde Fiili Hizmet ihtiva etmeyen APHB düzenlemesi yoluna gidileceği hatırlatılmıştır.

Yönetmelikle birlikte  fiili hizmeti okurlarımıza kısaca açıklıyoruz.

Yönetmelik, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa tabi işyeri, işveren, kamu idareleri ve sigortalılar açısından fiili hizmet süresi zammı uygulamasına ilişkin usul ve esasları kapsar.

Fiili hizmet süresi zammı uygulamasından 5510/ 40 ıncı maddesinin ikinci fıkrasında yer alan ve tablonun birinci sütunundaki işler yada işyerlerinde çalışan ve ikinci sütunda belirtilen işleri yaparak söz konusu işlerin risklerine maruz kalan sigortalılar yararlandırılır.

FİİLİ HİZMETLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Sigortalıların fiili hizmet süresi zammından yararlanabilmeleri için, 5510/40’da  yer alan işyeri ve işlerde;

Ø  Fiilen çalışarak söz konusu işlerin risklerine maruz kalmaları ,

Ø  Bu sürelere ait çalışılan prim ödeme gün sayıları ile 5510/ 81 inci maddesinde belirtilen prim  tutarları yayımlanan Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği ekinde yer alan prim belgesi ile SGK’na bildirilir. 

Ø  Fiili hizmet süresi zammı kapsamına tabi işyerlerinde ve işlerde malullük, yaşlılık ve ölüm sigorta kollarına tabi çalışanlar fiili hizmet süresi zammı uygulamasından yararlandırılır.

Ø  Bunların dışında  kısa vadeli sigorta kollarına tabi çalışanlarla sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar fiili hizmet süresi zammı uygulamasından yararlandırılmaz.

Ø  Kontrol, denetim ve idareciliğin gerektirdiği gözlem ve benzeri amaçlarla kısa süreli çalışmalar, bu işlerin fiilen yapılmayıp işin yönetim görevinin yapılması ile birinci fıkrada yer alan tablodaki işleri yapmakla birlikte işin otomasyonla yapılması, ileri teknolojilerin kullanılması gibi sebeplerle riskin ve zararlı faktörlerin etkilerinin ortadan kalktığı durumlarda sigortalılar fiili hizmet süresi zammı uygulamasından yararlandırılmaz.

Ø  Fiili hizmet süresi zammı kapsamına tabi işyerlerinde ve işlerde çalışmadığı halde, söz konusu işyerleri ve işler kapsamında gösterilmek suretiyle fiili hizmet süresi zammından yararlandığı tespit edilenlerin bu süreleri iptal edilir.

 

Yaptıkları iş nedeniyle tabloda belirtilen işyeri ve işlerden aynı anda birden fazlasına tabi olan sigortalılara en yükseğine göre fiili hizmet süresi zammı verilir.

FİİLİ HİZMET SÜRESİ ZAMMI ÖZET TABLOSU

Sektör

Güne İlave

Yaştan İndirim İçin Staj Süresi

Yaştan İndirim

Oranı

Yaştan İndirim Süresi

(1) ila (9), (11), (12) ve (15), (16), (17) , (18) ve (19) sıralarında yer alanlar için

5 Yıl

3600

Yarısı 3 Yılı Geçmemek Üzere

(18) numaralı sırada yer alanlar için de azami süre 3 yıl ancak FHSZ’nin yarısı değil tamamı dikkate alınmaktadır.

2,5

(13) ve (14). sıralarında yer alanlar için

8 Yıl

3

(10). sırada yer alan

Sınırlama Yok

1800

Tamamı Sınırlama Yok

Sınırlama Yok

Tablonun (13) ve (14) numaralı sıralarda çalışan sigortalıların fiili hizmet süresi zammından yararlanabilmeleri için çalışmanın ilgili kamu idaresinde ve belirtilen kadro veya unvanlarda geçmesi, (18) numaralı sırasında yer alanların ise bu görevleri yapması gerekir.

Tablonun (18) numaralı sırasında yer alanlar hariç, fiili hizmet süresi zammı kapsamında olan işyerlerinde çalışan sigortalıların çalışılan ayın bazı günlerinde kapsam dışı işlerde geçen süreleri ile kapsamda olan işlerde fiilen çalışmayarak risklerine maruz kalmadıkları 17/3/1981 tarihli ve 2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanunda belirtilen tatil günleri ile yıllık izin, ücretsiz izin, ücretli izin, sıhhi izin ve eğitim kurs süreleri Kanunun 40 ıncı maddesi kapsamında değerlendirilmez. (13) ve (14) numaralı sıralarda çalışan sigortalıların ise ücretsiz izin süreleri dışındaki diğer süreleri 40 ıncı madde kapsamında değerlendirilir.

Tablonun (10) numaralı sırasında yer alan yeraltı işlerinin maden ocakları (elementer cıva bulunduğu saptanan cıva maden ocakları hariç), kanalizasyon ve tünel yapımı gibi yer altında yapılan işlerde çalışanlar için 11/9/2014 tarihinden itibaren, fiili hizmet süresi zammından yararlandırılacakları dönem içerisinde kalan; yıllık ücretli izin, sıhhi izin, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günleri ile eğitim, kurs, iş öncesi ve sonrası hazırlık sürelerinde fiilen çalışma ve söz konusu işlerin risklerine maruz kalma şartı aranmaz.



Kaynak: Alitezel