Yeni Yasa Teklifindeki Kasa Ve Ortaktan Alacaklara İlişkin Af
(03.06.2021)
27 Mayıs 2021 tarihli DÜNYA gazetesinde yayımlanan “Yeni Vergi Af Yasası ve Matrah Artırımı” başlıklı yazımızda 21 Mayıs...

27 Mayıs 2021 tarihli DÜNYA gazetesinde yayımlanan “Yeni Vergi Af Yasası ve Matrah Artırımı” başlıklı yazımızda 21 Mayıs 2021 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunulan “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Teklifi”ne ilişkin açıklamalar yapılmış ve büyük bölümü 2018 yılında 7143 sayılı Kanun’la yapılan af ve yapılandırma düzenlemeleriyle hemen hemen aynı olan düzenlemelerin neler olduğu özet olarak belirtilmişti. Anılan yasa teklifi komisyondan geçmiş ve TBMM Genel Kurulu’nun gündemine girmiş olup, yakın zamanda kanunlaşabilecektir.

Anılan yazımızda, teklifin 6. maddesinde “İşletme kayıtlarının düzeltilmesi” başlığı altında yer alan ve işletmelerde mevcut olup kayıtlarda yer almayan veya kayıtlarda yer alıp işletmelerde yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar ile kayıtlarda yer alıp işletmelerde mevcut olmayan kasa mevcudu ile ortaklardan alacaklara ilişkin kayıtların düzeltilmesine imkân sağlanmasını amaçlayan düzenlemeler aşağıdaki gibi özetlenmişti:

A- İşletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan emtia makine teçhizat ve demirbaşların rayiç bedelleriyle ve üzerinden tabi olduğu oranların yarısı esas alınarak hesaplanan katma değer vergisinin 31.08.2021 tarihine kadar beyan edilerek kayda alınması.(Stok Affı) (Emtialar üzerinden hesaplanan katma değer vergisi aynı dönemde indirim katma değer vergisi olarak dikkate alınabilecektir.)

B- Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede mevcut olmayan emtia makine teçhizat ve demirbaşların 31 Ağustos 2021 gününe (bugün dahil) kadar fatura düzenlenmesi ve her türlü vergisel yükümlülükler yerine getirilmek suretiyle kayıt ve beyanlarına intikal ettirilmesi.

C- 31.12.2020 tarihli Bilançolarda yer aldığı halde işletmede mevcut olmayan kasa mevcudu, ortaktan alacaklar ve bunlarla ilgili diğer işlemler için 31.08.2021 tarihine kadar vergi dairelerine beyan edilmek ve üzerinden %5 (Komisyonda kabul edilen oran %3 olmuştur)vergi ödenmek suretiyle kayıtların düzeltilmesi.

Bu yazımızda, “Kasa ve Ortaktan Alacaklara İlişkin Af” düzenlemeleri daha ayrıntılı olarak ele alınacaktır.

Anılan düzenleme Bilanço Esası’na göre defter tutan kurumlar vergisi mükelleflerini kapsamaktadır. Dolayısıyla, gelir vergisi mükellefleri bu aftan yararlanamayacaklardır.

Bu düzenlemeden faydalanacak mükellefler, 31/12/2020 tarihi itibarıyla bilançolarında görülmekle birlikte işletmelerinde bulunmayan

Kasa mevcutlarını ve

- İşletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarları ile

Bunlarla ilgili diğer hesaplarda yer alan işlemlerini (kayıtlarda kasa ya da ortaktan alacaklar hesabında yer almasa ve başka bir hesap içinde yer alsa bile kasa veya ortaktan alacaklara ilişkin diğer işlemlerini)

31 Ağustos 2021 tarihine ( bu tarih dahil) kadar vergi dairelerine beyan etmek suretiyle kayıtlarını düzeltebileceklerdir.

Anılan beyannamenin, kurumlar vergisi beyannamelerini elektronik ortamda göndermek zorunda olan mükellefler tarafından elektronik ortamda gönderilmesi zorunludur. Elektronik ortamda beyanname ve bildirim verme zorunluluğu bulunmayanlarca, söz konusu beyan kurumlar vergisi mükellefiyeti yönünden bağlı olunan vergi dairelerine kağıt ortamında yapılabilecektir.

Yasa maddesinde belirtilmemekle birlikte, kanımızca, özel hesap dönemi kullanan mükellefler ise bu düzenlemeden yararlanırken, 2020 yılı içerisinde sona eren hesap dönemlerine ilişkin olarak vermiş oldukları kurumlar vergisi beyannamesi ekindeki bilançolarında yer alan bu hesaplara ilişkin tutarları esas alarak düzeltme yapabileceklerdir.

Mükelleflerin kanuni süresinden sonra verdikleri düzeltme beyannamelerinin ekinde yer alan bilançoları dikkate alınmayacaktır.

Mükellefler 31/12/2020 tarihi itibarıyla bilançolarında görülmekle birlikte işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutlarını ve/veya ortaktan alacakları tutarlar ile bunlarla ilgili diğer hesaplarda yer alan işlemlerini düzeltmek için beyan etmeleri durumunda, beyan edilen tutarlar üzerinden %3 oranında vergi hesaplayacak ve bu tutarı 31 Ağustos 2021 tarihine (bu tarih dahil) kadar ödeyeceklerdir. Anılan vergi tutarı bu süre içerisinde ödenmezse, 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre gecikme zammıyla birlikte takip edilecektir.

Beyan edilen tutarlar, kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınamayacaktır. Anılan bu tutarlar, beyan edildiği dönemde kanunen kabul edilmeyen gider kaydedilerek işletme kayıtlarından çıkartılabilecektir. Dileyen mükellefler, bu tutarı cari dönemde gider kaydetmek yerine bilançonun aktifinde geçici bir hesapta da izleyebilirler. Söz konusu geçici hesapta izlenen tutarlar daha sonraki hesap dönemlerinde gider kaydedildiği takdirde, anılan dönemde kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınacaktır. Bu kapsamda ödenen vergiler, gelir veya kurumlar vergisinden mahsup edilmeyecektir.

Bu kapsamda beyanda bulunan kurumlar vergisi mükelleflerinin bu beyanları nedeniyle 2021 yılı geçici vergi beyannamelerinde düzeltme gerektiği takdirde, düzeltme işlemleri 31 Ağustos 2021 tarihine kadar yapılacak ve düzeltme işlemleri nedeniyle herhangi bir ceza veya faiz aranmayacaktır.



Kaynak: Akif Akarca / Dr.Mehmet Şafak / Dünya Gazetesi