Kambiyo Vergisi Döviz ve Altın Talebini Engelleyemedi
(10.08.2020)
Bilindiği üzere, 15.04.2008 tarihinde yayımlanan 2008/13459 sayılı BKK ile kambiyo muamelelerinde uygulanan BSMV (kambiyo...

Bilindiği üzere, 15.04.2008 tarihinde yayımlanan 2008/13459 sayılı BKK ile kambiyo muamelelerinde uygulanan BSMV (kambiyo gider vergisi) oranı 1.5.2008 tarihinden 15 Mayıs 2019 tarihine kadar sıfır olarak uygulanmaktaydı.

15 Mayıs 2019 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanan 1106 sayılı Cumhurbaşkanı kararı ile kambiyo muamelelerinde satış tutarı üzerinden hesaplanması gereken BSMV oranı 15.05.2019 tarihinden itibaren binde 1 olarak belirlenmiştir. Buna göre, banka, sigorta şirketleri, döviz bürosu veya banker sayılanların kambiyo muamelelerinde satış tutarı üzerinden binde 1 oranında BSMV hesaplanacaktır.

Ayrıca aynı düzenleme uyarınca;

– Bankalar ile yetkili müesseselerin kendi aralarında veya birbirlerine yaptıkları kambiyo satışlarında,

– Hazine ve Maliye Bakanlığı'na yapılan kambiyo satışlarında,

– Döviz kredisinin ödenmesine yönelik olarak, döviz kredisi kullanılan ya da kullanımına aracılık eden banka tarafından kredi borçlusuna yapılan kambiyo satışlarında, satış tutarı üzerinden hesaplanması gereken BSMV'nin oranı sıfır olarak belirlenmiştir.

VERGİ ORANINI ON KAT ARTIRMA YETKİSİ VERİLDİ

7194 sayılı Kanun'un 8'inci maddesiyle, Gider Vergileri Kanunu'nun 33'üncü maddesinde yapılan değişiklik ile kambiyo işlemlerinde banka ve sigorta muameleleri vergisi (BSMV) oranı binde 1'den binde 2'ye çıkartılmış, ayrıca bu oranı 10 katına kadar artırma konusunda Cumhurbaşkanı'na yetki verilmiştir. Bu düzenleme 07.12.2019'da yürürlüğe girmiştir.

ORAN BEŞ KAT ARTIRILDI

24 Mayıs 2020 tarihli ve 31136 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2568 sayılı karar ile kambiyo işlemlerinde uygulanan BSMV oranı binde 2'den yüzde 1'e çıkarılmıştır. Yani vergi oranı beş kat artırılmıştır. Buna göre, döviz satış ve fiziki olmayan altın satış işlemlerinde (bankalar nezdinde açılan altın mevduat ya da yatırım hesapları) satış bedeli üzerinden yüzde 1 oranında BSMV uygulanacaktır. Bununla birlikte, aşağıda sayılan kambiyo muamelelerinde ise BSMV oranı satış tutarı üzerinden sıfır olarak uygulanacaktır:

– Bankalar ile yetkili müesseselerin kendi aralarında veya birbirlerine yaptıkları kambiyo satışları,

– Hazine ve Maliye Bakanlığı'na yapılan kambiyo satışları,

– Döviz kredisinin ödenmesine yönelik olarak, döviz kredisi kullanılan ya da kullanımına aracılık eden banka tarafından kredi borçlusuna yapılan kambiyo satışları,

– Sanayi sicil belgesini haiz işletmelere yapılan kambiyo satışları,

– İhracatçı birliklerine üye olan ihracatçılara yapılan kambiyo satışları.

Bu defa 8 Ağustos 2020 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 2834 sayılı Cumhurbaşkanı kararının eki karar ile vergiden istisna edilen işlemlere “Bankacılık Kanunu uyarınca finansal kuruluş faaliyeti kabul edilen faaliyetlerden en az birini yapan yurtdışında mukim kuruluşlara yapılan kambiyo satışları” eklenmiştir.

Vergi talebi durduramadı

Yukarıdaki tabloda döviz satışına kambiyo muameleleri vergisi ve daha sonrasında da fiziki olmayan altın satış işlemlerine getirilen verginin, vergi gelirlerine etkisini görebilirsiniz.

Yukarıdaki tabloda kambiyo muameleleri vergisi binde bir olarak belirlenen Mayıs 2019'dan daha sonra ciddi artışlar yaşanan dönemleri de içeren Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi tahsilat tutarları yer almaktadır. Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi'nden 2018 yılında 18 milyar 184 milyon, 2019 yılında 22 milyar 669 milyon liralık tahsilat yapılmıştır bu vergiden 2020 yılı tahsilat hedefi 25 milyar lira olarak belirlenmiştir. 2020 yılının ilk altı ayında yapılan tahsilat tutarı 11 milyar 756 milyon liradır. Kambiyo muameleleri vergisinde yapılan yüksek vergi artışlarına rağmen bu artışların vergi gelirlerine etkisi çok sınırlı olmuştur. Bu vergiyi ödemek istemeyen şirketler 200 liraya ihracatçı birliklerine üye olarak istisna kazanmışlardır. Ülkemizde 750 lisanslı yetkili müessese olmasına rağmen yetkisiz döviz bürosu faaliyetinde bulunan yaklaşık 4 bin işyeri marifetiyle döviz alışverişleri vergisiz yapılabilmiştir. Bu verginin yüzde 1 olan oranının çok yakın zamanda yüzde 2'ye çıkartılacağını duymaktayız, bu artışında bir çözüm olmayacağını söyleyelim. Ülke vatandaşlarının ve şirketlerinin yabancı para talepleri tamamen ekonomiye duyulan güvenle ilgili bir konudur. Döviz tevdiat hesaplarına uygulanan stopaj oranlarının yükseltilmesi, kambiyo muameleleri vergisi oranının beş kat artırılması talebi durduramamış, Cumhuriyet tarihinin rekoru kırılarak döviz tevdiat hesapları tutarı 212 milyar dolara ulaşmıştır.

Enflasyonun yüzde 12, politika faizinin yüzde 8.25, mevduat faiz oranının üç gün öncesine kadar net yüzde 4.5 olduğu bir ülkede vergi artırarak bu talebi durduramaz. Her döviz talebini dış güçlere bağlama saçmalığından da kurtulamazsınız.



Kaynak: Nedim Türkmen / Sözcü Gazetesi