Emekli Sandığından Bağlanan Aylıklardaki Tereddütler
(19.09.2020)
Sosyal Güvenlik Kurumu, işçi, memur, serbest çalışan, çiftçi, ev hanımı, gurbetçi ve diğer tüm vatandaşlarımıza yönelik...

Hatalı Emeklilik Aylıklarını Önleyen Programatik Çalışmalarında Son Durum

Sosyal Güvenlik Kurumu, işçi, memur, serbest çalışan, çiftçi, ev hanımı, gurbetçi ve diğer tüm vatandaşlarımıza yönelik emeklilik hizmet sunmaktadır. Emeklilik aylıkları statüye göre değişmektedir.

Emeklilerimizin sayısı bağımlı ülkeler dâhil toplam 242 ülkeden 169 ülkenin nüfusunu geçmiştir. Hâl böyle iken az da olsa zaman zaman yersiz ya da hatalı gelir veya aylık bağlanması söz konusu olabilmektedir. Son derece karmaşık olan emeklilik mevzuatı SGK’nın geliştirdiği programatiklerle hatasız yürütülmeye çalışılmaktadır.

Emeklilik hisse payları programatik olarak düzeltilecek

SGK; 4/1-b (Bağ-Kur) kapsamındaki sigortalı ve hak sahiplerine bağlanan gelir ve aylıkların tescil ve emeklilik yönüyle mevzuatsal kontrolünü sağlayan "Kapsam 4b" programı Ekim/2013 dönemi,

-4/1-a (SSK) kapsamındaki sigortalı ve hak sahiplerine bağlanan gelir ve aylıkların mevzuatsal kontrolünü sağlayarak gelir/aylıkları durduran "Kapsam 4a" programı ise tescil yönüyle 05/06/2017, başka bir dosyadan gelir/aylık alma yönüyle ise 05/08/2019, tarihi itibarıyla kullanıma açılmıştır. Ayrıca, 4A Emektar programında 2020/Ocak ödeme dönemi, 4B Emektar programında ise 2020/Temmuz ödeme dönemi için evlenme ödeneği süresi sonunda diğer hak sahiplerinin hisselerinin programatik olarak düzeltilmesine ilişkin çalışma tamamlanmış olup, kullanıcı tarafından işlem yapılmasına gerek bulunmaksızın evlenme süresi bitiminde hisse aktarımı sağlanmaktadır.

Yersiz gelir/aylık ödemelerinin önlenmesine yönelik çalışmalar

SGK tarafından hatalı ve yersiz gelir/aylık ödemelerinin önlenmesine yönelik programatik çalışmalar yapılmakta olup, ayrıca yersiz gelir/aylık ödemeleri Sayıştay ve SGK iç denetim birimleri tarafından da takip edildiğinden Kapsam uygulamaları aracılığıyla tespit edilen ve listelenen kayıtlara ilişkin sigortalı ve hak sahipleri hakkındaki iş ve işlemlerin aşağıdaki hususlara azami dikkat edilerek sonuçlandırılmaktadır;

  • Kapsam programları aracılığıyla listelenen kayıtların öncelikle gelir/aylığa hak kazanma şartlarının tespitinin yapılması, gelir/aylığa hak kazandığı tespit edilenlerin başka bir dosyadan gelir/aylık aldığının anlaşılması hâlinde de ilgili mevzuatta yer alan düzenlemelere göre değerlendirme yapılarak işlemlerinin mevcut mevzuat çerçevesinde ivedilikle ve hatasız şekilde sonuçlandırılmaya çalışılmaktadır.
  • Bürokrasinin azaltılması ve yersiz ödemelerin önüne geçilmesi amacıyla Kapsam programları tarafından tespit edilerek Emektar programlarına iletilen kayıtların, ölüm aylığı/geliri alan hak sahipleri açısından, mezun olan veya yaşlarını dolduran hak sahibi çocukların gelir/aylıklarının kesilmesi sonrasında diğer hak sahiplerinin hisselerinin düzeltilmesine ilişkin işlemler ile hak sahibi eşlerin hisse düzeltme işlemlerinin yazılı talep beklenmeksizin incelenerek gerekli işlemlerin ilgili ödeme dönemi içinde ivedilikle tamamlanmaya çalışılmaktadır.

Emekli Sandığından bağlanan aylıklardaki tereddütler

SGK, uygulama (5510 sayılı) Kanunu ile diğer ilgili mevzuatta yer alan, Emekli Sandığı Kanun kapsamında alınan aylıkların dikkate alınmayacağına ve değerlendirme dışında tutulacağına ilişkin düzenlemenin, Kanunda belirtilen hak sahibi ana ve babaya aylık bağlanması şartları arasında yer alan "gelir ve/veya aylık bağlanmamış olmak" hükmü hakkında da uygulanıp uygulanmayacağı ile ilgili bazı SGK il müdürlükleri tarafından tereddütte düşünüldüğü, ayrıca yapılan sistematik kontrollerde bazı hatalı aylık bağlandığını tespit etmiştir.

Konuyla ilgili SGK’nın açıklamasında hak sahibi ana ve babanın "diğer çocuklarından hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere gelir ve/veya aylık bağlanmamış olmak" şartı tereddüde yer vermeyecek şekilde açık olduğundan, ana ve babanın diğer çocuklarından aldıkları gelir/aylıklar dışında başka hak sahipliği nedeniyle gelir/aylık almaları hâlinde çocuklarından hiçbir şekilde aylığa hak kazanamamakta olduğuna yer verilmiştir. Bu itibarla, ana ve babanın Emekli Sandığı Kanun kapsamında kendisinden ya da eşinden aldığı aylık "gelir ve/veya aylık bağlanmamış olmak" şartı kapsamında değerlendirilmesi gereken bir aylık olduğu, Emekli Sandığı Kanun kapsamında aylık alması hâlinde talebi aylığa hak kazanmadığı gerekçesi ile reddedilmesi ve gelir/aylık birleşmesi kapsamında da bir değerlendirme yapılmaması gerektiği belirtilmiştir.



Kaynak: İsa Karakaş / Türkiye Gazetesi