Son Değişikliklerle Yatırım Teşvik Sistemi’nde KDV Uygulaması / Cenk Ulu,Hilal Kacı
(23.03.2018)
Ülkemizdeki Yatırım Teşvik Sistemi son yıllarda yapılan değişikliklerle cazibesini artırmıştır. Yatırım Teşvik Sistemi'nde “Genel teşvikler, Bölgesel teşvikler, Büyük ölçekli yatırımlara yönelik...

Ülkemizdeki Yatırım Teşvik Sistemi son yıllarda yapılan değişikliklerle cazibesini artırmıştır. Yatırım Teşvik Sistemi'nde “Genel teşvikler, Bölgesel teşvikler, Büyük ölçekli yatırımlara yönelik teşvikler, Orta –yüksek teknolojili yatırımlara yönelik teşvikler, Öncelikli yatırım konularına yönelik teşvikler ve Stratejik yatırımlara yönelik teşvikler” olmak üzere 6 yatırım teşvik modeli bulunmaktadır.

Sağlanacak destekler yapılacak olan yatırımın niteliğine, sektörüne, tutarına, bölgesine göre farklılık göstermektedir. Yatırım teşvik mevzuatında devlet desteklerinden faydalanabilecek ve faydalanamayacak olan yatırım konuları belirtilmiş olup, desteklenecek yatırım konuları belirlenirken;

- Yatırımların katma değer yaratan alanlara yönlendirilmesi
- Üretim ve istihdamın artırılması
- Uluslararası rekabet gücünü artıracak ve Ar- Ge içeriği yüksek yatırımların özendirilmesi, 
- Uluslararası doğrudan yatırımların artırılması,
- Bölgesel gelişmişlik farklılıklarının azaltılması, 
- Kümelenme ve çevre korumaya yönelik yatırımların desteklenmesi,
gibi kriterler göz önüne alınmıştır.

Bir yatırımın teşvik mevzuatı kapsamında devletçe desteklenmesine karar verilmesi halinde yatırımcıya sunulan en temel destek unsurlarından birinin KDV olduğunu söyleyebiliriz.

Yatırım Teşvik Belgesi almaya hak kazanan tüm yatırımcıların teşvik modeli ne olursa olsun makine - teçhizat alımlarında KDV istisnasından faydalanma hakkı mevcuttur.

Yıllar içerisinde ticaretteki gelişmelere bağlı olarak makine – teçhizat harcamalarının yatırım harcamaları içindeki payı azalmıştır. Bina-İnşaat ve yazılım-gayri maddi hak satış ve kiralama bedelleri yatırım harcamaları içerisinde önemli yer tutmaya başlamıştır.

Yapılan yeni düzenlemeler ile yazılım - gayri maddi hak satış ve kiralamalarına KDV istisnası ve bazı şartlarda yatırım kapsamında yapılan bina- inşaat harcamalarına KDV iadesi getirilerek yatırım teşvik sistemindeki KDV uygulamasının daha verimli hale gelmesi sağlanmıştır.

KDV istisnası yatırım tutarını oluşturan hangi kalemler için uygulanabilir?

27.01.2017 tarihinde yürürlüğe giren değişiklik ile 3065 sayılı KDV Kanunu’nun 13/d maddesi gereğince Yatırım Teşvik Belgesi sahibi mükelleflere makina ve teçhizat teslimlerindeki KDV istisnasına, yazılım ve gayri maddi hak satış ve kiralamalarında da KDV istisnası eklenmiştir. İlk olarak KDV mevzuatında yapılan bu düzenleme 22.02.2017 tarihinde Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkındaki Karar’da da yer edinmiştir.

Makine ve teçhizat, amortismana tabi iktisadi kıymet niteliği taşıyan ve mal ve hizmet üretiminde kullanılan sabit kıymetler olarak tanımlanmakta olup üretim ya da hizmet konusu ile birebir ilişkili olmalıdır.

Finansal kiralama şirketleri de teşvik kapsamında teslimde bulunduğu makine- teçhizat için KDV istisnasından yararlanabilmektedir. Bu doğrultuda, teşvik belgesi sahibi yatırımcı ile sözleşme yapılmış olması ve teşvik belgesini düzenleyen ilgili merci tarafından finansal kiralamaya konu makine ve teçhizat listesinin onaylanmış olması gerekmektedir.

Peki, belge kapsamındaki yatırımlarda KDV iadesinden faydalanma hakkını hangi yatırımcılar, ne tür koşullarda kazanır?

KDV Kanunu'nda 07.09.2016 tarihinde yapılan düzenleme ile 2023 yılı sonuna kadar uygulanmak üzere, asgari sabit yatırım tutarı 500 milyon TL ve üzerinde olan yatırımlara ilişkin bina - inşaat harcamaları nedeniyle yüklenilen KDV’ye iade hakkı getirilmiştir. Buradaki asgari sabit yatırım tutarını sektörler itibarıyla veya topluca 50 milyon TL'ye kadar indirmek veya iki katına kadar artırmak için Bakanlar Kurulu’na yetki verilmiştir. Ancak bu yetki henüz kullanılmamış olup uygulamadan yararlanabilmek için 500 milyon TL alt limit aranmaya devam etmektedir.

Diğer taraftan, 30.12.2017 tarihinde Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkındaki Karar’da yapılan son değişiklik ile de imalat sanayine yönelik teşvik kapsamındaki bina- inşaat harcamalarına 2017 ve 2018 yıllarında uygulanmak üzere, diğer uygulamadan farklı olarak asgari sabit yatırım tutarı sınırı aranmaksızın KDV iade hakkı getirilmiştir.

Bina - inşaat harcamaları nedeniyle yüklenilen ve indirim yolu ile giderilemeyen KDV tutarının iadesi, KDV Kanunu'nda 05.12.2017 tarihinde yapılan son düzenlemeye göre, asgari 50 milyon TL sabit yatırım tutarının üzerindeki yatırımlarda 6 aylık dönemleri izleyen bir yıl içinde, 50 milyon TL’nin altındaki yatırımlarda ise izleyen bir yıl içerisinde yatırımcı tarafından istenebilmektedir.

KDV iadesi, mal ve hizmet alışları sırasında uygulanan bir istisna olmayıp; yüklenilmiş olan KDV’nin yüklenildiği takvim yılının sonuna kadar indirim yoluyla telafi edilememesi halinde yatırımcıya iade eden bir mekanizmadır.

KDV avantajının makine-teçhizatla sınırlı kalmaması, yazılım ve gayri maddi hak satış & kiralamalarının da KDV istisnasına dahil edilmesi ve belge kapsamında yapılan bina - inşaat harcamalarına iade hakkı tanınması ile teşvik kapsamındaki yatırımlarda KDV’ye yönelik destek unsurları özellikle imalat sektörü için oldukça genişletilmiştir.

Desteklerden devam eden yatırımlar için faydalanmak mümkün olup teşvik belgesi sahiplerinin bu kapsamda tekrar değerlendirme yapmaları sağlanacak finansal avantajlar açısından önemlidir.

Son yıllarda teşvik mevzuatı ve diğer mevzuatlarda yapılan revizyonların, değişen dünya düzeninin getirdiği teknolojik gelişmeler ve beraberinde uygulanan yatırımlara yöneldiğini gözlemliyoruz. Yazılım ve gayri maddi hak satış&kiralamalarının da KDV istisnasına dahil edilmesini söz konusu sürece uyumun gerektirdiği olumlu bir adım olarak yorumlayabiliriz.



Kaynak: Dünya Gazetesi