SGDP Yerine Sehven Aktif Sigortalı Olarak Bildirilen Emeklilerin Düzeltme İşlemleri İle Kesilen Aylıklar İçin Yapılacak Başvuru

1/10/2008 öncesinde sigortalı olup yaşlılık veya emeklilik aylığı bağlanan vatandaşların yeniden 4/a kapsamında (SSK’lı olarak) çalışmaya başlamaları halinde, emekli aylıkları kesilmeksizin sosyal güvenlik destek primine tabi çalışmaları mümkün olduğu gibi emekli aylığı kesilerek tüm sigorta kollarına tabi çalışmaları da mümkün bulunmaktadır.

Bu sigortalıların emekli aylıkları kesilmeden sosyal güvenlik destek primine tabi olarak mı, yoksa emekli aylıkları kesilerek tüm sigorta kollarına tabi olarak mı çalışacakları hususundaki tercihleri ise sigortalı işe giriş bildirgesinin düzenlenmesi sırasında alınmaktadır.

Bu kişilerin 4/a kapsamında yeniden çalışmaya başlamaları halinde işe giriş bildirgesi düzenlenirken “Sigorta Kolu” seçeneğinde;

-(0) Tüm Sigorta Kolları (Zorunlu) seçeneğinin tercih edilmesi halinde aylıkları kesilmekte,

-(8) Sosyal Güvenlik Destek Primi seçeneğinin tercih edilmesi halinde aylıkları kesilmemektedir.

e-SGK’da işe giriş bildirgesi düzenlenirken 4/a statüsünden (SSK’dan) emekli olanlar için uyarı mesajı veriliyor.

İşe giriş bildirgelerinin elektronik ortamda düzenlenmesi sırasında 4/a (SSK) statünden emekli olanlar için sigorta kolunun (0) Tüm sigorta kollarının seçilmesi halinde bu kişilerin emekli aylığı aldıkları hususunda uyarı mesajı verilmektedir. Dolayısıyla bu vatandaşların neredeyse tamamına yakın kısmının tercihlerini sosyal güvenlik destek primi yönünde (aylıklarının kesilmemesi yönünde) kullandıkları dikkate alındığında,  bu uyarı mesajı vasıtasıyla e-SGK kullanıcılarının hatalı giriş yapmaları da büyük ölçüde engellenmektedir.

Ancak, 4/b (Bağkur) veya 4/c (Emekli Sandığı) statüsünden emekli aylığı almakta iken 4/a kapsamında yeniden çalışmaya başlayanlar için işe giriş bildirgesi düzenlenirken, sigortalının emekli aylığı aldığı yönünde bir uyarı mesajı verilmediğinden, bu kişiler için 4/b veya 4/c statüsünden emekli aylığı alıp almadığı hususu kendilerine de sorulmadığı takdirde, sigorta kolu (0) Tüm Sigorta Kolları seçilebilmekte, haliyle almakta oldukları aylıkları emekli çalışanın tercih de etmemesine rağmen kesilebilmektedir.

Sigorta kolunun hatalı seçilmesi halinde aylığın ödenmediği tarihi izleyen ayın sonuna kadar düzeltme müracaatında bulunulması gerekiyor.

Yeniden çalışmaya başlayan emekli çalışanın sigorta kolu tercihinin hatalı girilmesi nedeniyle emekli aylığının kesildiği durumlarda, 2018/38 sayılı Genelgede, aylığın ödenmediği tarihi izleyen ayın sonuna kadar tüm sigorta kollarına tabi bildirimin sosyal güvenlik destek primine dönüştürülmesi hususunda başvuruda bulunulması gerektiği, aksi halde bu tarihten sonraki dönüştürme taleplerinin dikkate alınmayacağı açıklanmış ve bu hususla ilgili aşağıdaki örnek verilmiştir. 

Örnek- 1/3/2014 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı almakta iken 14/3/2018 tarihinde tüm sigorta kollarına tabi bildirimi yapılan ve tahsis numarasının son rakamı (9) olan sigortalının aylığı 17/3/2018 tarihinde kesilmiş, 2018/Nisan dönemine ait aylığı gönderilmemiştir. Bu sigortalının aylığının kesilmesine esas olan çalışmasının SGDP’ye dönüştürülmesine yönelik 31/5/2018 (dahil) tarihine kadar talepte bulunması halinde, talebi doğrultusunda işlem yapılacak, söz konusu talebin bu tarihten sonra yapılmış olması durumunda ise talebi dikkate alınmayacaktır.

Hatalı yapılan bildirimle ilgili başvuru nasıl yapılacak?

Emekli çalışan adına düzenlenen işe giriş bildirgesinde (8) Sosyal Güvenlik Destek Primi tercih edilmesi gerekirken  (0) Tüm Sigorta Kolları (Zorunlu) tercih edilmiş, ayrıca aylık prim ve hizmet belgesi de (2) nolu Sosyal Güvenlik Destek Primi yerine (1) nolu Tüm Sigorta Kolları/Yabancı Uyruklu Sigortalı belge türü tercih edilerek e-Bildirge veya MUHSGK kanalıyla gönderilmiş ise, öncelikle e-Bildirge V2 uygulamasında tahakkuk nedeni “(D) Belge türü ve/veya kanun numarası değişikliği” seçeneği işaretlenerek,

-1 nolu belge türü ve ilgili kanun numarası için iptal nitelikte

-2 nolu belge türü için asıl veya ek nitelikte

Aylık prim ve hizmet belgelerinin SGK’ya gönderilmesi gerekiyor.

Sonrasında, emekli çalışanın işe giriş bildirgesinde sigorta kolunun (8) Sosyal Güvenlik Destek Primi tercih edilmesi gerekirken sehven (0) Tüm Sigorta Kolları (Zorunlu) tercih edilmesi nedeniyle emekli aylığının kesildiğini, bu nedenle işe giriş bildirgesinde beyan edilen sigorta kolunun (8) Sosyal Güvenlik Destek Primi olarak düzeltilmesi, ayrıca e-Bildirge V2 uygulaması üzerinden gönderilen iptal ve asıl/ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin işleme alınarak emekli çalışanın aylığının yeniden bağlanmasının talep edilmesi gerekiyor.

İşyerinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik merkezine dilekçe ile yapılacak başvurunun ekine de, sigortalı adına daha önce düzenlenmiş işe giriş bildirgesi ile sigortalının sosyal güvenlik destek primine tabi çalışmak istediğini ifade eden yazılı beyanının (SSİY/58. maddede yer alan tercih bildirim formu kaldırılmıştır.) eklenmesi gerekiyor.

Düzeltme işlemleri için idari para cezası uygulanmaz.

Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 103/4. fıkrası uyarınca belge türü veya kanun numarasının düzeltilmesi amacıyla sonradan verilecek aylık prim ve hizmet belgelerine idari para cezası uygulanmadığından, emekli çalışanların kesilen emekli aylığının yeniden bağlanması amacıyla düzeltme amacıyla verilecek aylık prim ve hizmet belgelerine de idari para cezası uygulanmayacaktır.

Düzeltme işlemi sonrasında fark prim ortaya çıkarsa diğer sigortalıların prim teşvikleri etkilenmez.

Emekli çalışan adına daha önce (1) nolu belge türünden verilen aylık prim ve hizmet belgesinde 05510 kanun numarası seçilmiş ve beş puanlık prim indiriminden yararlanılmış ise işsizlik sigortası primi ile birlikte % 37,5 - 5 puan = % 32,5 üzerinden prim ödenmiş olacaktır. Belge türünün (2) nolu belge türüne çevrilmesi durumunda sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar adına iş kazası ve meslek hastalı sigortası primi ile birlikte % 32 oranında prim ödenmesi gerekeceğinden, evvelce ödenen primler belge türünün SGDP’ye dönüştürülmesinin ardından tahakkuk edecek primleri karşılayacağından ayrıca fark prim ödenmesi gibi bir durumla karşılaşılmayacaktır.

Buna karşın daha önce (1) nolu belge türünden yapılan bildirim sırasında beş puanlık prim indirimi dışında 6111 veya 7103 gibi teşvik kanunlarından yararlanılmış ise, belge türünün sosyal güvenlik destek primine dönüştürülmesinin ardından evvelce ödenen primler sonradan yapılan düzeltme işlemleri sonrasında tahakkuk edecek prim borçlarını karşılamayacağından, ortaya çıkacak fark borcun gecikme zammıyla birlikte ödenmesi gerekecektir.

Bu durumda yalnızca bildirimi sosyal güvenlik destek primine dönüştürülen emekli çalışandan dolayı prim teşviklerinden yararlanılması mümkün olamayacağından, diğer çalışanların prim teşviklerinin geri alınması gibi bir durum söz konusu olmayacaktır.

İşe giriş bildirgesi doğru, aylık prim ve hizmet belgesi hatalı düzenlenmiş ise yalnızca aylık prim ve hizmet belgesinin düzeltilmesi gerekir.

Emekli çalışan için düzenlenen işe giriş bildirgesinde sigortalı kolunun (8) Sosyal Güvenlik Destek Priminin seçilmiş olmasına rağmen, prim günü ve kazançlarının (1) nolu belge türü (Tüm Sigorta Kollarına tabi) seçilerek düzenlenen aylık prim ve hizmet belgesi ile bildirilmiş olması halinde, e-Bildirge V2 uygulaması üzerinden (1) nolu belge türünden yapılan bildirimler için iptal nitelikte, (2) nolu belge türünden asıl/ek nitelikte aylık prim ve hizmet belgesi düzenlenmesi gerekecektir.

Aylık prim ve hizmet belgelerinin bu şekilde düzenlenmesinin ardından sigortalının aylığı kesilmiş ise  sigortalının tercihini sosyal güvenlik destek primi yönünde kullandığına dair yazılı beyanı ile birlikte ilgili SGK Müdürlüğüne başvuruda bulunularak aylığın yeniden bağlanmasının talep edilmesi icap etmektedir.

İşe giriş bildirgesi hatalı, aylık prim ve hizmet belgesi doğru düzenlenmiş ise yalnızca işe giriş bildirgesinin düzeltilmesi gerekir.

Emekli çalışan için düzenlenen işe giriş bildirgesinde sigortalı kolunun (0) Tüm Sigorta Kolları (Zorunlu) seçilmiş olmasına rağmen, prim günü ve kazançlarının (2) nolu belge türü (Sosyal Güvenlik Destek Primi) seçilerek düzenlenen aylık prim ve hizmet belgesi ile bildirilmiş olması halinde, yalnızca işe giriş bildirgesinin düzeltilmesi gerekecektir.

Bu durumda yeniden işe giriş bildirgesinde kayıtlı sigortalı kolunun (8) Sosyal Güvenlik Destek primi olarak düzeltilmesi amacıyla sigortalının tercihini sosyal güvenlik destek primi yönünde kullandığına dair yazılı beyanı ile birlikte ilgili SGK Müdürlüğüne başvuruda bulunularak aylığın yeniden bağlanmasının talep edilmesi icap etmektedir.

Düzeltme işlemleri için başvuru süresi geçirilirse yeniden işe giriş bildirgesi düzenlenmesi gerekir.

Emekli çalışan adına sosyal güvenlik destek primine dönüştürme başvurusunun aylığın ödenmediği tarihi izleyen ayın sonu geçirildikten sonra yapılması halinde, 2018/38 sayılı Genelgeye göre emekli çalışan adına işten ayrılış bildirgesi ve bir sonraki gün itibariyle işe giriş bildirgesi düzenlenerek sigorta kolunun 8-Sosyal Güvenlik Destek Primi olarak seçilmesi gerekiyor.

Bu durumda, kesilen emekli aylığının SGDP’ye tabi çalışılacağına dair işe giriş bildirgesinde belirtilen işe giriş tarihi esas alınarak yeniden hesaplanıp tekrar bağlanması amacıyla ilgili SGK Müdürlüğüne başvuruda bulunulması gerekecektir. Ancak emekli aylığının yeniden bağlandığı tarihten önceki kesilmiş olan kısmının geri alınması mümkün olamayacaktır.

Dolayısıyla başvuru süresi geçirildikten sonra düzenlenen işten ayrılış ve işe giriş bildirgesinin ardından evvelce emekli çalışan adına (1) nolu belge türü seçilerek düzenlenen aylık prim ve hizmet belgesi için iptal nitelikte (2) nolu belge türünden asıl/ek nitelikte aylık prim ve hizmet belgesi düzenlenmesi yönünde herhangi bir işlem de yapılmayacaktır.