Maaşı-Primi Eksik Yatan İşçi Tazminatını Alıp Çıkabilir / Okan Güray Bülbül
(18.07.2018)
şveren ücreti tam ödemekle yükümlüdür. İşçi ücretini tam alamazsa veya gerçek ücretiyle SGK’ya bildirilen farklıysa istifa ederek tazminatını alabilir. Ayrıca maaşı zamanında ödenmeyen işçinin...

şveren ücreti tam ödemekle yükümlüdür. İşçi ücretini tam alamazsa veya gerçek ücretiyle SGK’ya bildirilen farklıysa istifa ederek tazminatını alabilir. Ayrıca maaşı zamanında ödenmeyen işçinin çalışmama hakkı da var.

Çalışma hayatının iki unsuru olan işçi ve işverenin birbirlerine karşı sorumlulukları vardır. İşçinin en önemli sorumluluğu işveren tarafından kendisine verilen görevleri yapmakken, işverenin en önemli sorumluluğu da ücret ödemektir. İşveren işçinin ücretini tam ödemekle yükümlüdür. İşçi eğer ücretini tam alamazsa veya gerçek ücretiyle SGK’ya bildirilen rakam farklıysa istifa ederek tazminatını alabilir. İş Kanunu’na göre işverenin ücreti, iş sözleşmesinde aksine bir hüküm yoksa ücretin hak edildiği aybaşında ödemesi gerekir. İşçiler ücretlerini çalıştıktan sonra aldıkları için, temmuzun ücretinin ağustos başında ödenmesi şart.

FAİZ İŞLETME HAKKI VAR

İşçinin ücretinin zamanında ödenmemesi halinde işçi çalışmama hakkını kullanabileceği gibi iş sözleşmesini haklı nedenle fesih de edebilir. İşçinin ücretinin zamanında ödenmemesi ve gecikmesi halinde işçi istifa ederse, iş sözleşmesini haklı nedenle feshetmiş sayılacaktır. Bu nedenle işçisinin ücretini geç ödeyen işveren, işçiye tazminat da ödemek durumunda kalabilir. Ayrıca işçi hak ettiği ancak ödenmemiş ücretine faiz işletme hakkına kavuşacağı gibi kullanmadığı yıllık izinlerin ücretleriyle birlikte tüm maddi haklarını da alabilir.

HAKLI FESİH NEDENİ

Ülkemizde halen yaygın olan sorunlardan bir tanesi işçilerin SGK’ya gerçek ücretleri üzerinden bildirilmemesi durumudur. Kayıt içinde kayıtdışılık veya eksik bildirim olarak ifade edilen bu durum da işçiye haklı nedenle fesih hakkı tanımaktadır. Örnek vermek gerekirse, bir çalışan 3.500 lira ücret alıyor ancak SGK'ya bildirimi asgari ücret üzerinden yapılıyorsa bu durumda işçi haklı nedenle fesih hakkını kullanarak tazminatlarını alarak işten ayrılabilir.

Yargıtay işçiden yana

Bu konuda verilmiş Yargıtay kararları işçi lehine. Hatta bazı durumlarda yerel mahkemenin istifa anında ücretin eksik ödendiği gerekçesiyle istifa ettiğini bildirmeyen işçi hakkında verdiği olumsuz kararlar Yargıtay’dan geri dönüyor. Yargıtay işçinin ücretin eksik ödenmiş olması nedeniyle fesih gerçekleştirdiğini ifade ederek tazminat talebinde bulunabileceğine hükmediyor.

20 gün geciktiyse çalışmayabilir

Ücreti zamanında ödenmeyen işçinin iş görmekten kaçınma hakkı vardır. Ücretin ödenme gününden itibaren 20 gün sonra hâlâ işçinin ücreti ödenmemiş ise bu durumda işçi çalışmayabilir. İşçinin bu nedenle çalışmaması halinde işveren işçiyi işten çıkaramayacağı gibi herhangi farklı bir yaptırım da uygulayamaz. İşyerindeki işçilerin toplu olarak bu yönteme başvurması da grev sayılmaz. İşçinin ücretin ödenmemesi nedeniyle fesih hakkını kullanması için ücretinin tamamının ödenmemesi de gerekmez. Ücretin bir kısmının ödenmemiş olması halinde de işçi fesih hakkını kullanabilir.

Önce işverene uyarı yapın

Hem ücretin eksik ödenmesi, hem de SGK’ya eksik bildirim yapılması halinde işçinin öncelikle işverene uyarıda bulunması yerinde olur. İşçinin bu uyarıyı ileride konunun mahkemeye taşınma ihtimaline karşı yazılı yapmasında da fayda vardır. Bu durumda hem işverenin ödeme güçlüğü varsa işçi bu konuyu öğrenmiş olur ve ücretin ne zaman ödeneceğini öğrenerek plan yapabilir, hem de fesih hakkını kullanıp işsiz kalmak yerine işine devam etmesinin mümkün olup olmadığını değerlendirebilir.



Kaynak: Aksam Gazetesi