Bebeğime Bakmak İçin İstifa Edebilir Miyim? / Mehmet Bulut
(02.09.2015)
Özellikle ülkemizde, çalışan kadınların doğum yaptıktan sonra iş hayatından kopmalarına sıkça tanık oluyoruz. Peki, doğum durumunda işten ayrılan kadınlar kıdem tazminatı alabilir mi?...

Özellikle ülkemizde, çalışan kadınların doğum yaptıktan sonra iş hayatından kopmalarına sıkça tanık oluyoruz. Peki, doğum durumunda işten ayrılan kadınlar kıdem tazminatı alabilir mi?   

Okurlarımızdan Emine Hanım gönderdiği e-postada birkaç ay içinde doğum yapacağını, doğumdan sonra çalışmayı düşünmediğini, bebeğine bakmak istediğini söylüyor ve bu sebeple işten ayrıldığı zaman kıdem tazminatı alıp alamayacağını soruyor.

Emine Hanım, kimlerin hangi halde kıdem tazminatı alabileceği kanunda tek tek sayılmış. Öncelikle belirtelim ki bir işçinin kıdem tazminatı alabilmesi için en az 1 yıllık çalışmasının bulunması ve kanunda belirtilen şekillerde işten çıkmış olması gerekiyor. Peki, hangi hallerde kıdem tazminatı alınması mümkün? İşçinin işveren tarafından işten çıkartılması (işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarını çiğnemesi halleri hariç)

 İşçinin sağlık nedenleri veya işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı hareketleri nedeniyle işten ayrılması

 İşçinin askere gitmesi

 İşçinin emekli olması veya emeklilik için yaş haricinde diğer şartları taşıyıp çalışmamak üzere işten ayrılması

  Evlenen kadın işçinin 1 yıl içinde işten ayrılması

 İşçinin ölümü (hak sahiplerine verilir)

Dolayısıyla bu haller dışında iş sözleşmesi sona ererse kıdem tazminatına hakkazanılamıyor. Bu sebeple de bebeğinize bakmak için işten ayrılmanız halinde kıdem tazminatı almanız ne yazık ki mümkün değil.
Emeklilik için yaşı bekliyorsanız tazminat alırsınız
Belirttiğimiz gibi, normal şartlarda bebeğinize bakmak için işten ayrıldığınızda kıdem tazminatı almanız mümkün değil. Ancak işten ayrıldığınızda emeklilik için yaş haricinde diğer şartları (sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısı) sağlamışsanız kıdem tazminatı alabilirsiniz.
Örneğin; 8 Eylül 1999 tarihinden önce çalışmaya başlayanlar için aylığa hak kazanma koşullarından yaş dışında en az 15 yıllık sigortalılık süresi ve 3600 prim ödeme gün sayısı koşullarını, 8 Eylül 1999 tarihinden sonra çalışmaya başlayanlar için ise yaş koşulu dışında kanunda belirtilen sigortalılık süresi ile prim ödeme gün sayısı koşullarını yerine getirdikleri tarihte, SGK'dan kıdem tazminatı ödenmesine ilişkin bir yazı alınması halinde işverenden tazminat alabilirsiniz.

İhbar tazminatına dikkat
Bebeğinize bakmak için işten ayrılırken dikkat edilmesi gereken bir başka husus daha var. Bu sebeple işten ayrılırken mutlaka ihbar sürelerine dikkat etmelisiniz. Yani işten ayrılacağınızı belli süre öncesinden işverene bildirmeniz gerekiyor. Kaç gün öncesinden işverene bildirimde bulunacağınız ise kıdeminize göre belirleniyor.
Örneğin, işyerinde iki yıllık kıdeminiz varsa işten ayrılmadan 6 hafta önce işverene işi bırakacağınızı ve sebebini bildirmeniz gerekiyor. Aksi halde işvereninize ihbar tazminatı ödemek zorunda kalırsınız.

DOĞUM YARDIMINI ARTTIRABİLİRSİNİZ
Soru: Mehmet Bey, ben bir kamu kurumunda işçi statüsünde çalışıyorum. Kamu kurumuyla yaptığımız iş sözleşmemizde çocuk sahibi olunması halinde 1000 TL doğum yardımı yapılacağı yazıyor. Geçen hafta ilk çocuğumuz dünyaya geldi. Ancak yeni kanuna göre 300 TL doğum yardımı alacağım söylendi. Doğru mudur? İş sözleşmesinin bir önemi yok mu? (Ertuğrul A.)
Cevap: Ertuğrul Bey, bu yılın başında doğum yardımına ilişkin bir kanun yürürlüğe girdi. Buna göre canlı doğan birinci çocuk için 300 TL, ikinci çocuk için 400 TL, üçüncü ve sonraki çocuklar için 600 TL doğum yardımı yapılacak.
Ancak, kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam edilen işçilerden, kapsamında bulundukları bireysel iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesi hükümlerine göre doğum nedeniyle işçiye bir ödeme yapılması kararlaştırılmışsa ve kararlaştırılan tutar Kanundaki tutarlardan az ise aradaki farkın kendilerine ödenmesi gerekiyor.
Dolayısıyla kanunda yer alan 300 TL'lik doğum yardımını iş sözleşmenizde yer alan madde nedeniyle 1000 TL'ye çıkarmanız mümkün. Bu sebeple aradaki farkı yani 700 TL'yi işvereninizden alabileceksiniz. Burada hemen bir hususun altını çizelim. Belirttiğimiz durum sadece kamu kurum ve kuruluşlarında işçi statüsünde çalışanlar için geçerli.



Kaynak: Meydan Gazetesi