Özel Sektör Süresi Öğretmenin İkramiye ve Emekli aylığına Nasıl Etki Eder? - İstifa Eden Emniyetçinin Akademi Süresini Borçlanması / Şevket Tezel
(22.05.2017)
Rize’den okurumuz Ahmet Bey soruyor “Emeklilik hakkını yaş ve yıl olarak kazanmış (çok çok fazlasıyla) durumdayım. Öğretmenlik öncesi 12 ay sigortalı çalışma süremi daha önceden hizmet...

 Rize’den okurumuz Ahmet Bey soruyor “Emeklilik hakkını yaş ve yıl olarak kazanmış (çok çok fazlasıyla) durumdayım. Öğretmenlik öncesi 12 ay sigortalı çalışma süremi daha önceden hizmet birleştirmesi yaptırarak "Meb sistemine" işlettim. Benim öğrenmek istediğim bu 12 aylık sigortalılık süresinin emekli ikramiyesine ve emekli aylığına bir katkısı olur mu?”

İntibak memurlar için önemli bir haktır. Memur iken tamamlanılan üst öğrenim intibakı gibi memuriyet öncesindeki diğer sigortalılıkların intibakı da önem taşır.

SSK, Bağ-Kur veya özel banka sigortalılığı şeklinde olabilecek bu dönemlerin memurun iki derecesine iki ayrı etkisi olabilir. Eğer bu okurumuz gibi öğretmenlerin 657 sayılı Yasa kapsamındaki öğretmenliklerinden önceki SSK’lı çalışma süresi yine öğretmenlikte geçti ise bu sürenin 8 ayı memuriyette geçmiş gibi kazanılmış hak aylık derecesine dolayısıyla aldığı maaşı etkileyen dereceye direkt etki yapar. 12 aylık sürenin tamamı ise emekliliğe esas derecesini bir kademe yükseltir. Emekliliğe esas derece artınca memurun aldığı görev aylığı etkilenmez. Ancak eğer memur ¼ derece ve kademeye erişmemişse kademesi artacağından emekli aylığında cüzi bir artışa neden olur.

Bununla birlikte her hal û karda aylık bağlama oranı 12 ay için yüzde 1 artacağından aylıkta yüzde 1’lik (Şu anki rakamlarla yaklaşık 28-29 TL’lik)  bir artışı sağlar.

Sigortalı süre kamuda geçmediği için emekli ikramiyesini etkilemez, bu süre emekli ikramiyesini artırıcı bir etki yapamaz.

İstifa Eden Emniyetçinin Akademi Süresi Borçlanması

Eski bir emniyet müdürü olan M. Bey “2015 yılında Emniyet Teşkilatında 25 hizmet yılımı tamamlayarak, emeklilikte öngörülen yaş şartını dışarıda tamamlamak üzere görevimden istifa ettiğini, Polis Akademisi'nde 1991-1995 yılları arasındaki öğrencilik süremi borçlanmak ve emekliliğime saydırmak istediğini, ancak, SGK Kamu Emeklilik Dairesi'ne telefon açtığımda, şu anda fiilen memuriyet yapmadığım için bu haktan yararlanmamın mümkün olmadığını ifade ettiler.”

Diyerek bu cevabın doğru olup olmadığını soruyor.

Hemen cevaplayalım.

5510 sayılı Kanuna göre 01.10.2008 tarihinde Polis Akademisi ile fakülte ve yüksekokullarda Emniyet Genel Müdürlüğü hesabına okuyan veya kendi hesabına okumakta iken Emniyet Genel Müdürlüğü hesabına okumaya devam eden öğrenciler ile Emniyet Hizmetleri Sınıfında 4/1-c sigortalılığı (Emekli Sandığı iştirakçiliği) kapsamında çalışmakta olanların, bahse konu okullarda geçen başarılı eğitim süreleri, istekleri halinde; borçlanma talep tarihinde ilgisine göre en az aylık alan polis veya komiser yardımcısının emekli keseneğine esas unsurları üzerinden, bu sürelere ait sigortalı ve işveren hissesi priminin tamamı borçlandırılmak suretiyle hizmetten sayılması mümkün bulunuyor.

Bundan doğacak borç tutarının tamamı borcun tebliğ edildiği tarihten itibaren iki yıl içinde kendileri tarafından ödenmesi gerekiyor.

Bahse konu haktan, 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği Ekim 2008 ayı başında Emniyet Hizmetleri Sınıfında görev yapan ve bu görevini yapmakta iken borçlanma talebinde bulunmadan veya borçlanma işlemi sonuçlandırılmadan bu görevlerinden ayrılarak başka bir hizmet sınıfında göreve başlayanlar ile borçlanma talebinde bulunmadan görevde iken ölenlerin hak sahiplerinin de yararlandırılması da mümkün bulunuyor.

Dolayısıyla 25 yılı tamamlayarak 2015 yılında istifa eden emniyet müdürünün 01.10.2008’de görevde olmasından dolayı borçlanma talebinin halen başka bir sınıfta bile olsa iştirakçiliği devam etmiyor olduğu veya vefat etmediği gerekçesiyle kabul edilmiyor. Evet, saçma gibi değerlendirilebilecek bu uygulamanın dayanağı 5510 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesi ve uygulamayı başka sınıfa devam edenler ile ölenler için nispeten genişleten de bir genelge. Haktan yararlanmak istiyorsanız ya yeniden kısa bir süreliğine bile olsa aynı veya başka sınıfta bir kamu hizmetine geçmenizi veya dava açmanızı tavsiye ederiz.

Ne Zaman Emekli Olurum?

Bir başka okurum Engin Bey de annesinin emeklilik tarihini merak ederek “02.04.1991’den itibaren 2 bin 53 gün Bağ-Kur süresi olan ve 29 aydan beri de SSK sigortalısı olan 1954 doğumlu annem ne zaman emekli olabilir? 1974, 1976 ve 1982 doğumlu üç çocuğundan dolayı doğum borçlanması yapabilir mi?” biçiminde sorusunu yöneltiyor. 

Okurumun annesi doğru ama geç kalmış bir hareket içerisinde. Eğer en az 13 ay kadar daha SSK sigortalılığına devam eder ve sonrasında kalan süreyi ister SSK’lı devam ederek isterse de isteğe bağlı Bağ-Kurlu olarak devam ederek 3 bin 600 günü tamamlarsa o tarihte emekli olabilecek. Okurumuzun annesi de ülkemizdeki sigortalıların çoğu gibi “Emeklilik planlamasızlığı” içinde kalmış ne yazık ki. Doğru bilgiye zamanında ulaşıp hamleyi zamanında yapsa 3 bin 600 günle bile beş yıl önce emekli olabilecek olan okurumuz bu geç kalış nedeniyle yaklaşık yedi yıllık emekli aylığı tutarında zarara uğramış.

Doğum borçlanmalarına gelince, Yasa Koyucu 2008 yılında 5510 sayılı Kanun ile emeklilik yaşlarını yeni sigortalılar için 65 yaşına ötelerken eski-yeni tüm sigortalılar için getirdiği yeni haklarda da bir kısıtlama yoluna gitti. Aynı 5510 sayılı Kanunla doğum borçlanması hakkı tanırken bu hakkın görece olarak erken emekliliğe neden olmaması için önlem olarak sigortalılık öncesi doğumların borçlanılmasının önüne geçecek şekilde düzenleme yaptı. Bu nedenle okurumuz sigortalılık öncesi doğumlarını borçlanamadığından gününü tamamlayıp hemen emekli olamıyor.   



Kaynak: Ali Tezel