Yeni yılın başlangıcı ile beraber, geçmiş yıl vergi gerçekleşmeleri ve geleceğe ilişkin hedeflerin tutarlılığı ile ilgili son dönemde sıklıkla yazılar kaleme almaktayım. Geçen hafta “vergi karnemizi” ortaya koymuş ve yine “17 yılda devletin ne kadar faiz ödediğine ilişkin tabloyu” bilgilerinize sunmuştum. Bu gün ise AKP iktidarı döneminde dolar ve TL bazında ne kadar vergi tahsilatı yapıldı? Bunun ne kadarlık bir bölümü yatırıma harcandı? Sorularının yanıtını, tablo halinde sizlerin dikkatine sunuyorum.

Vergi gelirlerinin yüzde 13'ü yatırıma, yüzde 22'si faize gitmiş

Son günlerde deprem vergileri nereye harcandı? Tartışmaları ile başlayan, hesap verecek zamanımız yok söylemi ile sona eren, tartışmaları tekrar alevlendirecek tablo aşağıda yer almaktadır.

Yukarıdaki tablo incelendiğinde; 17 yılda 2 trilyon yüz elli milyar Amerikan Doları vergi tahsil edilmiş, vergilerin yüzde 13'ü yatırıma harcanmıştır. Geçen haftaki yazımda da ifade etmiştim; son 17 yılda faiz giderlerimiz 932 milyar TL yani 475 milyar 5 milyon Amerikan Doları'dır. Buna göre, 17 yılda vergi gelirlerinin yüzde 22'si faiz giderlerine harcanmıştır.

ASLAN PAYI CARİ TRANSFERLER, FAİZ VE PERSONELE…

Bütçe giderlerinin ortalama yüzde 40'ı cari transferlere harcanmaktadır. Cari transferler denilince; sermaye birikimi hedeflemeyen ve cari nitelikteki mal ve hizmet alımını finanse etmek amacıyla yapılan karşılıksız ödemeleri anlamak gerekmektedir. 2019 yılı Ocak-Aralık dönemi bütçe giderlerinin dağılımına baktığımızda cari transferlerin yüzde 40, personel giderlerinin yüzde 25, faiz giderlerinin yüzde 10, sermaye giderlerinin yüzde 8.1, mal ve hizmet alım giderlerinin yüzde 8.4, SGK devlet primi giderlerinin yüzde 4.3, borç vermenin yüzde 2.5 ve sermaye transferlerinin yüzde 1.6 olduğunu görüyoruz.

2019 yılı dahil son 17 yılın sonuçları ortada iken; deprem vergilerini ya da vergileri nereye harcadınız? Sorusunun bir anlamı kalmıyor. Bütçenin yüzde 65'i cari transferler ve personel giderine giden bir ülkede eğitime, sağlığa, adalete ve depreme hazırlık süreçleri ile ilgili ne kadar para harcadınız? Ne yaptınız? demek abesle iştigal olmuyor mu?

Muhalefet, Anayasa'da belirlenmiş bütçe denetim yollarını sonuna kadar kullanmış mı? Sayıştay raporlarını incelemiş mi? Kamuoyunu aydınlatmış mı?

Bütçe hakkı, halkın seçtiği parlamentolar aracılığı ile kamu gelir ve giderlerini belirleme hakkıdır. Muhalefet, bütçe hakkının korunmasının vatandaşın hakkının korunması olduğunu unutmamalıdır.