Memurların Bu Ay Vermeleri Gereken Mal Bildiriminde Önemli Noktalar / Şevket Tezel
(03.02.2020)
Mal bildirimi, mülkiyeti altında bulunan menkul ve gayrimenkul malların beyan ve listelenerek istenen makama sunulması...

Mal bildirimi, mülkiyeti altında bulunan menkul ve gayrimenkul malların beyan ve listelenerek istenen makama sunulması olarak tanımlanıyor.

“Mal Bildirimi” mal edinmelerin denetimi amacıyla yapılıyor.

Genel ve katma bütçeli daireler, il özel idareleri, belediyeler ve bunlara bağlı kuruluş veya alt kuruluşlarda, kamu iktisadi teşebbüsleri (İktisadi devlet teşekkülleri ve kamu iktisadi kuruluşları) ile bunlara bağlı müessese, bağlı ortaklık ve işletmelerde, özel kanunlarla veya özel kanunların verdiği yetkiye dayanılarak kurulan ve kamu hizmeti gören kurum ve kuruluşlar ile bunların alt kuruluşlarında veya komisyonlarında aylık, ücret ve ödenek almak suretiyle kamu hizmeti gören memurları, işçi niteliği taşımayan diğer kamu görevlileri ile yönetim ve denetim kurulu üyeleri de Mal Bildirimi zorunluluğuna tabi bulunuyor.

Devlet memurlarının kendileriyle, eşlerine ve velayetleri altındaki çocuklarına ait taşınır ve taşınmaz malları, alacak ve borçları hakkında, özel kanunda yazılı hükümler uyarınca, mal bildirimi vermeleri gerekiyor.

Öyle ki memuriyet görevlerine atanmada, göreve giriş için gerekli belgelerle birlikte mal bildirimi de verilmezse atama işlemi yapılamıyor.

Mal Bildiriminde Ölçüt

3628 sayılı Kanun kapsamına giren görevlilerin kendilerine, eşlerine ve velayetleri altındaki çocuklarına ait bulunan taşınmaz malları ile görevliye yapılan aylık net ödemenin, ödeme yapılmayan görevlilerin ise, 1 inci derece Devlet Memurlarına yapılan aylık net ödemenin beş katından fazla tutarındaki her biri için ayrı olmak üzere, para, hisse senetleri ve tahviller ile altın, mücevher ve diğer taşınır malları, hakları, alacakları ve gelirleriyle bunların kaynakları, borçları ve sebepleri mal bildiriminin konusunu teşkil eder.

Mal Bildiriminin Konusu

Memurlar ve işçi niteliğinde olmayan sözleşmeli kamu personelinin kendilerine, eşlerine ve velayetleri altındaki çocuklarına ait bulunan;

  1. a) Taşınmaz malları (arsa ve yapı kooperatif hisseleri dâhil),
  2. b) Kendilerine aylık ödenenler, net aylık tutarının beş katından; aylık ödenmeyenler ise Genel İdare Hizmetleri sınıfında birinci derecenin birinci kademesindeki Şube müdürüne ödenen net aylığın (Halen 6330,97 TL) beş katından fazla değer ve tutarındaki;

1) Para ve para hükmündeki kıymetli kâğıtları,

2) Hisse senedi ve tahvilleri,

3) Altın ve mücevheratı,

4) Her türlü kara, deniz ve hava taşıt araçları, traktör, biçer-döver, harman makinesi ve diğer ziraat makineleri, inşaat ve iş makineleri, hayvanlar (Sığır, davar, at, eşek v.b.) koleksiyon ve ev eşyaları (Değerli tablo, antika eşya v.b.) ile diğer taşınır malları,

5) Hakları,

6) Alacakları,

7) Borçları,

8) Gelirleri,

mal bildirimine konu teşkil ediyor.

Mal, hak, alacak, borç ve gelirlerin ayrı ayrı toplam değerlerinin tek kalem halinde gösterilmesi gerekiyor. Örneğin altın ve mücevheratın ya da para ve para hükmündeki kıymetli kâğıtların, hisse senedi ve tahvillerin tamamı değil, net maaş tutarının beş katını geçenlerin bildirilmesi gerekiyor.

Ayrı ayrı altın ve mücevheratı ya da para ve para hükmündeki kıymetli kâğıtları, hisse senedi ve tahvilleri, net aylığının beş katından az, ancak toplam altın ve mücevheratı veya değerli kâğıtları net maaşının beş katından çok olan kişinin mal bildirimi formunda bu altın ve mücevheratı bildirmesi gerekiyor.

Malların, mal bildirimi tarihindeki değerleri esas alınmak suretiyle beyan olunması gerekiyor.

18 yaşından büyük ve velâyet altında olmayan çocuklarına ait bulunan mal ve paralar için ise mal bildirimi vermeye gerek bulunmuyor. Keza anne-baba veya resmi nikâhsız eş için de bildirim yapılması gerekmiyor.

Net maaştan anlaşılması gereken memura veya işçi niteliğinde olmayan kamu çalışanına görevi nedeniyle yapılan maaş, zamlar ve tazminatlar gibi her türlü mutat ödemenin net tutarı oluyor.

 

Rutin Yenileme Zamanı Geldi

Memuriyet görevine devam edenlerin, sonu (0) ve (5) ile biten yılların en geç Şubat ayı sonuna kadar bildirimlerini yenilemeleri gerekiyor. Dolayısıyla içinde bulunduğumuz 2020 yılı Şubat ayı sonuna kadar memurlarca yeni bildirim verilmesi gerekiyor. Yeni bildirimlerin de yetkili merci tarafından daha önceki bildirimler ile karşılaştırılması icap ediyor.

Kamu kurum ve kuruluşlarında görevli memur ve işçi niteliğinde olmayan sözleşmeli personelin yeniledikleri mal bildirimlerini için özlük işleriyle ilgili sicil ve belge raporlarının bulunduğu makama vermeleri gerekiyor.

Ek Mal Bildirimi

Eşleri velayeti altındaki çocukları ve kendilerinin şahsi mal varlıklarında önemli bir değişiklik olduğunda, değişikliği izleyen bir ay içinde yeni edindikleri mal, hak, gelir, alacak ve borçlara münhasır olmak üzere ek mal bildirimi vermek zorundadırlar. Net maaşının beş katından fazla miktardaki malın edinimi ile hak, alacak veya gelir sağlanması veya borçlanılması, mal varlığında önemli değişiklik sayılır.

Örneğin 4.800 TL net maaş alan bir memur 24.000 TL’den daha fazla yani sözgelimi 27.000’lik bir miras kaldığında yahut bu değerde bir banka kredisi aldığında bunu ek mal bildirimi ile bildirmek durumundadır.

Buna karşın net maaşı 7.000 TL olan bir başka kişi ise net maaşının beş katından daha az olduğu için 30.000 TL kredi çekse bile bildirmek zorunda bulunmuyor.

 

Cezai Sorumluluğu Var

Sonu (0) ve (5) ile biten yılların Şubat ayı sonuna kadar mal bildiriminde bulunmayana bildirimlerin verileceği mercilerce ihtarda bulunuluyor. İhtarın kendisine tebliğinden itibaren otuz gün içinde mazeretsiz olarak bildirimde bulunmayana üç aya kadar hapis cezası verilmesi mümkün bulunuyor. Soruşturma ile ilgili olarak verilen süre zarfında mal bildiriminde bulunmayana üç aydan bir yıla kadar hapis cezası verilebiliyor.

Müfettiş ve muhakkikler de, soruşturma ile ilgili olarak verdikleri süre zarfında mal bildiriminde bulunmayan hakkında yetkili Cumhuriyet başsavcısına suç duyurusunda bulunurlar.

Ayrıca gene memurlara özgü olarak belirlenen durum ve sürelerde mal bildiriminde bulunmama hali kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını gerektiriyor.

Gerçeğe Aykırı Bildirimde Bulunma

Yasalarda daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde gerçeğe aykırı bildirimde bulunana altı aydan üç yıla kadar hapis cezası veriliyor.

Aylıksız İzindeki Memurun Mal Bildirimi

Konuya ilişkin olarak DPB’nin verdiği bir görüş yazısında “Gerek kamu personel mevzuatında gerekse mal bildiriminde bulunulmasına ilişkin usul ve esasları düzenleyen mevzuatta ücretli ya da ücretsiz izinde olan personelin ek mal bildiriminde bulunacağı süreye ilişkin ayrı bir düzenleme yapılmamış olması sebebiyle, takdir ve uygulama Genel Müdürlüğünüzde olmak üzere, ek mal bildirimlerinin verilmesine ilişkin sürenin izin bitimini müteakip göreve dönüş tarihinden itibaren başlatılabileceği düşünülmektedir” deniliyor.



Kaynak: Alitezel