7226 Sayılı Kanun İle 5253 Sayılı Dernekler Kanununda Yapılan Değişiklikler
(02.04.2020)
26 Mart 2020 tarihli mükerrer Resmî Gazete yayımlanarak yürürlüğe giren 7226 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına...

26 Mart 2020 tarihli mükerrer Resmî Gazete yayımlanarak yürürlüğe giren 7226 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 5253 sayılı Dernekler Kanunu’nun; Genel kurul toplantısı ve organlara seçilenler ile üyelerin idareye bildirilmesi başlıklı 23.maddesinde ve Ceza Hükümleri başlıklı 32.maddesinde değişiklikler yapılmış, Geçici Madde-1 ve Ek Madde-2 eklenmiştir.

Yapılan bu değişiklikler ve eklemeler kanun teklifindeki sırasıyla aşağıda ayrıntılı olarak açıklanmıştır. 

1.      Dernekler Kanunu 23. Madde “Genel kurul toplantısı ve organlara seçilenler ile üyelerin idareye bildirilmesi”

Madde 23- Dernekler, genel kurulu izleyen otuz gün içinde, yönetim kurulu ve denetim kurulu ile derneğin diğer organlarına seçilen asıl ve yedek üyeleri, üyeliğe kabul edilenler ile üyeliği sona erenlerin adını, soyadını, doğum tarihini ve kimlik numarasını kabul edilme ve sona erme tarihinden itibaren kırk beş gün içinde merkezinin bulunduğu dernekler birimine bildirmekle yükümlüdür. Dernek organlarında ve yerleşim yerinde meydana gelen değişiklikler de aynı usule tâbidir. Genel kurul sonuç bildirimi ile üyeliğe ilişkin bildirimlerin şekli, içeriği ve gerekli belgeler yönetmelikte düzenlenir.”

Mevcut durumda kişilerin rızası ve bilgisi dışında derneklere üye olarak kaydedildikleri veya dernek üyeliğinden istifa ettikleri halde üyelikten çıkarılarak kayıtlara işlenmediği gibi durumlarla karşılaşılmaktadır.

Kişilerin bir derneğe bilgisi dışında üye olarak kaydedilip kaydedilmediği veya üyelikten ayrıldığı halde derneğin kayıtlarının düzeltilip düzeltilmediği halihazırda sorgulanamamaktadır. Derneklere üye olan veya üyelikten çıkan ya da çıkarılan veya üyeliği kendiliğinden sona eren kişilerin bilgilerinin bildirimlerinin zamanında, doğru ve düzenli bir şekilde yapılması önem arz etmektedir. 5253 sayılı Dernekler Kanunu’nun 15 inci maddesi gereğince de derneklerin mahkeme tarafından feshedilmesi durumunda, derneğin tüm para, mal ve hakları derneğin amacına en yakın ve kapatıldığı tarihte en fazla üyeye sahip derneğe devredildiğinden, derneklerin güncel üye sayılarının biliniyor olması gerekmektedir.

Madde ile 5253 sayılı Kanunun 23’üncü maddesinde değişiklik yapılarak; dernek üyelik bilgilerinin doğru ve düzenli bir şekilde bildirilmesine ve dolayısıyla vatandaşlarımız tarafından kendilerine ait bilgiler yönüyle e-Devlet üzerinden üyeliklerin sorgulanabilmesine ve kamu yararı açısından, hatalı kayıt nedeniyle oluşabilecek mağduriyetlerin önüne geçilmesine imkân sağlanmaktadır.

2.      Dernekler Kanunu 32.Madde “Ceza Hükümleri”

“s) 23 üncü maddede belirtilen bildirim yükümlülüğünü yerine getirmeyen dernek yöneticilerine beş yüz Türk lirası idarî para cezası verilir.”

5253 sayılı Kanunun 32 nci maddesinin birinci fıkrasının (l) bendinde yer alan “, 23.madde” ibaresi madde metninden çıkarılmış ve fıkraya 23.maddede belirtilen bildirim yükümlülüğüne uyulmamasını düzenleyen yukarıdaki bent eklenmiştir.

Madde ile; 5253 sayılı Dernekler Kanunu’nun 32’nci maddesinde yapılan değişiklikle genel kurul sonuç bildiriminin ve dernek üyeliğine giriş ve çıkışlarda yapılması gereken bildirimlerin yapılmaması durumunda; 2020 yılının yeniden değerleme oranına göre 1.586 TL olarak uygulanan idari para cezasının 500 TL’ye indirilmesi amaçlanmaktadır.

3.      Dernekler Kanunu Ek Madde 2İşlemlerin Elektronik Ortamda Yapılması

EK MADDE 2 – Bu Kanun ve 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’na göre derneklerle ilgili her türlü kayıt ile iş ve işlem elektronik ortamda da yapılabilir.

Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar İçişleri Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikle belirlenir.”

Madde ile 5253 sayılı Kanuna Ek 2’nci madde eklenerek; dernekler tarafından fiziksel ortamda yapılan bildirimler, işlemler, tutulan defter ve alındı belgesi gibi kayıtlar ile yetkili merciler tarafından derneklere ilişkin olarak fiziksel ortamda tutulan her türlü kayıtların hem dernekler hem de yetkili merciler tarafından, etkin ve hızlı bir şekilde elektronik ortamda yapılabilmesi amaçlanmaktadır. Belirtilen yönetmelik henüz yayımlanmamıştır.

4.      Dernekler Kanunu Geçici Madde 1 “Üyeliğe Devam Edenlerin Bildirilmesi”

GEÇİCİ MADDE 1 – Dernekler, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde, üyeliği devam edenlerin adını, soyadını, doğum tarihini ve kimlik numarasını merkezinin bulunduğu dernekler birimine bildirirler. Bu bildirimi yerine getirmeyen dernek yöneticileri hakkında, 32’nci maddenin birinci fıkrasının (s) bendi hükmü uygulanır.”

5253 sayılı Kanunun 23’üncü maddesinde yapılan düzenleme ile dernek üyeliğine kabul edilenler ile üyeliği sona erenlerin bilgilerinin mülki idare amirliğine bildirilmesi zorunlu getirilmektedir. Madde ile 5253 sayılı Kanuna geçici madde eklenerek, söz konusu düzenlemenin yürürlüğe gireceği tarih itibarıyla devam eden üyeliklerin de mülki idare amirliğine bildirilmesine yönelik olarak derneklere altı aylık süre verilmesi amaçlanmaktadır.

Belirtilmiş olan değişiklikler 26/03/2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.



Kaynak: Gülbenk Müşavirlik