Emekli Sandığı’nda Dul/Yetim Aylığı Oranları
(12.07.2021)
Emekli Sandığı'na tabi emekli merhumun eşi dul aylığı, 3 kızı da yetim aylığı almakta iken, kız evlatlardan biri vefat...

Emekli Sandığı'na tabi emekli merhumun eşi dul aylığı, 3 kızı da yetim aylığı almakta iken, kız evlatlardan biri vefat etti. Bu durumda, dul eş ile diğer iki kız evladın maaşlarında ne oranda artış olacaktır? Evli olan söz konusu kız evlatlara, herhangi bir işte çalışmadıkları ve sosyal güvenlik kurumlarından maaş almadıkları için, değişik tarihlerde eşleri vefat edince babalarından yetim aylığı bağlanmış idi. Hatta eşi en son vefat eden kız evlada maaş bağlandığında, dul eşin aylığı azalmıştı. İleri Aydın

Emekli Sandığı emeklisinin vefatı üzerine eş ve yetimlerine aylık bağlanmasında, eş ve 3 kız çocuğunun hak sahibi olması durumunda aylık bağlama oranları eş için yüzde 50, kız çocuklarının her biri için yüzde 25 olur. Ancak bu oranlara göre bağlanacak dul ve yetim aylıkları toplamı, aylık bağlamaya esas alınan babanın emekli aylığının yüzde 100'ünü geçemeyeceğinden, dul ve yetim aylıklarından oransal olarak indirim yapılır.

Eş ve 2 kız çocuğunun hak sahibi olması durumunda aylık bağlama oranları yine eş için yüzde 50, kız çocuklarının her biri için yüzde 25 olur. Ancak bu durumda bağlanacak dul ve yetim aylıklarının toplamı, aylık bağlamaya esas alınan babanın emekli aylığının yüzde 100'ünü aşmayacağından, dul ve yetim aylıklarından indirim yapılmaz.

Şayet kız çocuklarından biri daha aylıktan çıkarsa, bu durumda aylık bağlama oranları dul eş için (Emekli Sandığı iştirakçisi/emeklisi olmaması koşuluyla) yüzde 60, tek kız çocuğu için yüzde 30 olur. Tek kız çocuğu da aylıktan çıkarsa, dul eşin aylık oranı yüzde 75'e yükselir.

Ücretsiz izin ve kısa çalışma emeklilik tarihini uzatır mı?

Ben 2002 Aralık ayında işe girdim. Hep aynı işyerindeyim. Yaşım 67. 2022 Haziran ayında emekli olacağım. Pandemiden dolayı 3 ay ücretsiz izin kullandım, 9 ay kısa çalışma yaptım. Ben yine günümde mi emekli olacağım? Eğer olamazsam kalan bir seneyi kim ödeyecek? Habibe Karadeniz

Ücretsiz izin döneminde ve kısa çalışma ödeneği (KÇÖ) alınan günler için uzun vadeli sigorta kolları olarak adlandırılan ve emeklilik için gerekli olan malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına prim ödenmiyor. Prim ödenmeyen bu süreler için borçlanma da yapılamıyor.

Bu nedenle de emekliliği için prim günü eksik olup, prim gününü tamamladığında emekliliğe hak kazanacak olanların emeklilik tarihleri, ücretsiz izne çıkarıldıkları ve/veya KÇÖ aldıkları gün sayısı kadar uzuyor.  Verdiğiniz bilgilerden, 2022 Haziran ayında 7000 prim gününü tamamlayarak emekli olmayı planladığınız anlaşılıyor. Bu durumda, 7000 prim gününü (3 ay ücretsiz izin + 9 ay kısa çalışma) olmak üzere 12 ay sonra tamamlamanız mümkün olacağından, emekliliğiniz bir yıl uzuyor. Bu süreçte primler yine ücretiniz üzerinden, sigortalı ve işveren payı olarak ödenecek. Ancak ücretsiz izin ve kısa çalışma süreleri için borçlanma hakkı verilirse, borçlanarak mağduriyetinizin telafisi mümkün olabilecek.



Kaynak: Sezgin Özcan / Sözcü Gazetesi