SGK’ya Yazılı Başvuru Yapmayana Aylık Bağlanmaz / Okan Güray Bülbül
(08.02.2019)
Emekli olmak için prim günü ve yaş şartını dolduranların atlamaması gereken çok önemli bir husus var; SGK’ya başvuru...

Emekli olmak için prim günü ve yaş şartını dolduranların atlamaması gereken çok önemli bir husus var; SGK’ya başvuru yapmak. Kuruma yazılı başvuru yapmayanlar kazandıkları emekli aylığına kavuşamazlar.

1- SORU: Amcam zihinsel engelli (%50 - mental retardasyon) mahkeme tarafından babam vasi atandı. 17 yıl ve 3.920 prim gününe tabi olduğunu öğrendik. Amcam aslında gerekli prim şartını 4.5 yıl kadar evvel doldurmuş ancak zamanında tahsis talebinde bulunamamışız. Geriye dönük aylıkların toplu halde ödenmesi mümkün müdür? Değilse dava yoluyla bu hakkı alabilir miyiz?

CEVAP: SGK’nın emekli aylığı bağlayabilmesi için kuruma yazılı başvuru yapılması şarttır. Sizin durumunuzda emeklilik koşullarının gerçekleşmediği düşünüldüğü için başvuru yapılmamış ve SGK da aylık bağlamamıştır. Bu nedenle geriye dönük olarak daha önce emeklilik hakkı elde edilmiş olmasına rağmen kuruma başvuru yapılmadığı için aylık alınamamıştır. Bu durum için önce SGK’ya yazılı olarak başvurup, gelecek cevaba göre dava açmanız gerekebilir.

Kendi şirketinde SSK’lı çalışamaz

2- SORU: 1985 sigorta başlangıcım var. 2010 sonuna kadar toplam 5.732 gün sigortalı çalıştım. 2010 yılında çalıştığım küçük ölçekli işyerine ortak oldum. 2015 sonuna kadar ortağı olduğum şirketten sigortamı ödemeye devam ettim. Şubat 2017’de emeklilik müracaatımı yaptım. 1.260’a tabi olarak emekli olamaz cevabı aldım. (Ayhan Fıçıcı)

CEVAP: 1 Ekim 2008’den sonra bir kişinin ortağı olduğu şirketten SSK’lı olarak gösterilmesi mümkün değil. En az 1.261 gün SSK’lı olarak prim öderseniz SSK’dan emekli olma hakkını elde edersiniz.

‘İyi niyete aykırı davranış’la çıkarılana işsizlik maaşı yok

3- SORU: İşveren tarafından işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışla işyerinden çıkarıldım. İşsizlik maaşı için başvurabilir miyim?

CEVAP: İşsizlik sigortasından yararlanmak için prim ödeme şartları dışında bir de işçinin işten çıkış nedeninin işsizlik maaşı almaya uygun olması gerekir. İşçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışları nedeniyle işveren tarafından iş sözleşmesinin feshedilmesi halinde işsizlik maaşı alma hakkı bulunmamaktadır. İşverenin feshinin bu nedenle olmadığını düşünüyorsanız feshe karşı dava açabilirsiniz, dava lehinize sonuçlanırsa bu durumda işsizlik sigortasından dava sonrası yararlanma hakkınız doğacaktır.

Gelir asgari ücretin altında olmalı

4- SORU: Babaannem hem kocasından hem babasından maaş alıyor. Kocası SGK’lı 2004’te, babası Bağ-Kurlu 1979’da vefat etti. Aralıkta aldığı iki maaşından yüzde 25 kesinti yapılmış, 20.392,53 TL tutarında bir borç çıkarılmış, 24 aya taksitlendirilmiş. SGK’nın fazla para iddiasını da bu kesintiyle öğrendik. Bu durumda sizin tavsiyeniz ne olur?

AYLIKLARDAN KESİLEBİLİR

CEVAP: Babaanneniz hem babasından, hem kocasından maaş alabilir. Ancak babasından maaş alabilmesi için o günkü mevzuat uyarınca gelirinin asgari ücretin altında olması gerekiyordu. Yapılan denetmen raporuyla durumun böyle olmadığı tespit edildiği için babaannenizden bu sürelere ilişkin olarak yersiz ödenen aylıklar geri isteniyor. İşlem hukuka uygun olduğu için dava açmanız yerinde olmayacaktır. İncelemeler sonucunda babaannenize çıkarılan borç aldığı aylıklardan kesilerek ödenebilir.



Kaynak: Akşam Gazetesi