Varlık Fonu’nun Bağımsız Denetim Raporu Nerede? / Nedim Türkmen
(16.09.2017)
Türkiye Varlık Fonu 26.08.2016'da Resmi Gazete'de yayımlanan Kanun ile kurulmuş ve 1 yıldan fazla süredir faaliyetine devam etmektedir. Gazetemizde 13.02.2017 tarihinde bu köşede ‘“Varlık Fonu'na...

 

    •  

       

Türkiye Varlık Fonu 26.08.2016'da Resmi Gazete'de yayımlanan Kanun ile kurulmuş ve 1 yıldan fazla süredir faaliyetine devam etmektedir.
Gazetemizde 13.02.2017 tarihinde bu köşede ‘“Varlık Fonu'na Denetim Var mı?'' başlığı ile, fonun denetimsiz bırakılıp bırakılmadığı konusunu okurlarımızın dikkatine sunmuştum.
Varlık Fonu, çok büyük beklentilerle oluşturulmuş olmasına rağmen; 1 yılın sonunda gelinen nokta, hayal kırıklığıdır. Fon Başbakanlık'a bağlı olmasına rağmen; açıklama Başbakan'dan değil, ‘'Varlık fonunda arzulanan bir süreç olmadı. Varlık fonunu bizim yeniden reorganize etmemiz şart. Kazakistan dönüşü o adımları atacağız” ifadeleri ile Cumhurbaşkanı'ndan geldi.
Son 4 aydır, piyasada Varlık Fonu'na yeni başkan arandığı bilgisi, bize kadar bile gelmişti. Bu bilgiler Varlık Fonu Başkanı'nın kulağına da gitmiş olmalı ki; gazetelerde çarşaf çarşaf röportajlara rağmen, görevden alınmaktan kurtulamadı. Bu makam, şu anda vekaleten yürütülmektedir.

FONUN 2016 BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU VAR MI?

Fonun kuruluşunu düzenleyen Kanun'un 6. Maddesi ‘'denetim” konusunu açıklamıştır. Buna göre;

– Fon ve fon tarafından kurulacak diğer şirketler, varlık fonu ve fon bünyesinde kurulacak alt fonlar bağımsız denetime tabidir. Şirket sermaye piyasası kanunu kapsamında kurumsal yönetim düzenlemelerine uyacaktır.

– Şirket, şirket tarafından kurulacak diğer şirketler, Türkiye Varlık Fonu ve Türkiye Varlık Fonu bünyesinde kurulacak alt fonların bağımsız denetimden geçmiş yıllık mali tabloları ile faaliyetleri, Başbakan tarafından görevlendirilecek, sermaye piyasaları, finans, ekonomi, maliye, bankacılık, kalkınma alanlarında uzman en az 3 merkezi denetim elemanı tarafından bağımsız denetim standartları çerçevesinde denetlenir. Denetim sonucunda hazırlanacak rapor her yıl haziran ayı sonuna kadar Bakanlar Kurulu'na sunulur.

– Şirket, şirket tarafından kurulacak diğer şirketler, Türkiye Varlık Fonu ve Türkiye Varlık Fonu bünyesinde kurulacak alt fonların bir önceki yıla ait mali tabloları ile faaliyetleri, her yıl ekim ayında TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu tarafından, 1. ve 2. fıkralar kapsamında hazırlanan ve Başbakan tarafından gönderilen denetim raporları üzerinden görüşülerek denetlenir.
“Daha Güçlü Bir Türkiye İçin Var” denilerek kurulan Türkiye Varlık Fonu'nun, 2016 yılında yapmış olduğu faaliyetlere ilişkin yukarıdaki yasa hükmüne göre; düzenlenmesi ve haziran ayında Başbakanlık'a ve ekim ayında da Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne sunulması gereken bağımsız denetim raporu düzenlenmiş midir? Düzenlenmiş ise, bu rapor neden kurumun web sitesinde yayınlanmamaktadır? Düzenlenmemiş ise, yasa hükmünün kıymeti harbiyesi yok mudur ?
Fon yöneticilerinin; fonun 2016 yılında faaliyeti yoktu, o yüzden rapor düzenlenmedi demeleri yukarıdaki yasa hükmüne göre mümkün değildir. Ama ben şöyle bir açıklama bekliyorum: “Fona devredilen kurumların tamamı, bağımsız denetime ve Sayıştay denetimine tabidir. Devredildikleri fonun bu yüzden bir denetim raporu hazırlatmasına gerek yoktur.”

Fonun amaca ulaşması mümkün değil

Türkiye'nin değeri 200 milyar doları bulan en değerli varlıklarının “Daha Güçlü Bir Türkiye” sloganı ile devredildiği, (Türk Hava Yolları A.O'nun % 49.12 hissesi, Türk Telekom A.Ş'nin % 6.68 hissesi, Ziraat Bankası A.Ş, Halkbankası A.Ş'nin % 51.11 hissesi, TPAO'nun Hazine'ye ait bütün hisseleri, BOTAŞ'ın Hazine'ye ait hisselerinin tamamı, PTT'nin Hazine'ye ait hisselerinin tamamı, TÜRKSAT'ın Hazine'ye ait hisselerinin tamamı, Borsa İstanbul A.Ş'nin Hazine'ye ait hisselerinin tamamı, Milli Piyango 49 yıl süreyle, TCDD İzmir Limanı, T. Denizcilik İşletmesi A.Ş.'nin sermayesindeki % 49'luk hisse, Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü , Kayseri Şeker Fabrikası A.Ş.'nin % 10 hissesi, Çaykur, T. Jokey Kulübü'nün düzenlediği at yarışları, müşterek bahislerle ilgili lisanslar 49 yıl süreyle, Mülkiyeti Hazine'ye ait Antalya, Aydın, İstanbul, Isparta, İzmir, Kayseri ve Muğla'da bulunan bazı taşınmazlar), varlık fonunun yaptığı iş ve işlemlerin ya da yapmayı düşündüğü bütün operasyonlara ait bilgilerin bir istihbarat teşkilatının bilgileri gibi kamudan saklanmasının hiçbir haklı gerekçesi yoktur. Kamuya ait yani bu ülkenin her vatandaşının hakkı olan varlıklar ile ilgili her türlü iş ve işlemin şeffaf bir şekilde kamuoyunun bilgisine sunulması gereklidir.

SUÇ İŞLEDİĞİNİZİN FARKINDA MISINIZ?

Devredilen varlıklar, babanızın malı olsa idi, kimseye hesap vermek zorunda değildiniz. Fona ilişkin çok sınırlı tutulan denetim hükümlerine bile uymaktan imtina etmekle suç işlediğinizin farkında mısınız?
Bu arada Anayasa Mahkemesi'nin; Cumhuriyet Halk Partisi'nin Türkiye Varlık Fonu Yönetimi Anonim Şirketi'‘nin kurulması ile ilgili Kanun'un bazı maddelerinin iptaline ve iptal davası sonuçlanıncaya kadar yürütmenin durdurulmasına dair başvurusunu ne zaman ele alacağı da merak konusu. Büyük ihtimal bu varlıkların elden çıkarılma süreci bittikten sonra, bir iptal kararı gelecek. Ancak iş işten geçmiş olacak. Zaten Anayasa Mahkemesi kararları da geriye yürümemektedir.

 



Kaynak: Sözcü