4/a (SSK) kapsamında çalışan ya da çalışmayıp emekliliğini bekleyen birçok kişi, SGK resmi internet sitesinden ulaşılabilen “4/a sigortalıları için aylık hesaplama” uygulamasını kullanarak, bugün emekli olsa ne kadar aylık bağlanacağını sürekli takip ediyor.

Başlıktaki soru da bu kişiler tarafından yılbaşından sonra en çok sorulan soru.

Örneğin, emekliliğine az bir süre kalan bir okurum, “Bugün emekli olsam kaç lira emekli maaşı alacağımı takip etmekteyim, emekli aylıklarına 6 ayda bir yapılan zam oranları kadar maaş artışını siteye girip baktığımızda görüyorduk, fakat bu yılın başında işçi emeklilerine yüzde 6.5 oranında zam yapılmasına rağmen bana yansıyan oran yüzde 2.6 oldu. Benim durumumda olan arkadaşlarımda da benzer durum söz konusu. Bunun nedeni ne olabilir” diye sormuş.

Konuyu, CİMER'e yazanlar ancak verilen yanıttan tatmin olmayanlar var. Yılbaşında yapılan yüzde 6.5 oranındaki zammın, 2019 Aralık itibarıyla hesaplanan aylığa yüzde1-2.5 oranında yansıtılmasında bir hata olup olmadığını soruyorlar.

Öncelikle, hesaplamada hata olmadığını belirteyim. 2019 yılı sonu itibarıyla hesaplanmış olan aylık tutarının, 4/a emekli aylıklarına yılbaşında yapılan yüzde 6.5 oranındaki zam kadar artmaması, emekli aylığı hesaplama sisteminden kaynaklanıyor.

Emekli aylığı, emeklilik başvurusunun yapıldığı yılın başı itibarıyla güncellenmiş prime esas kazanç tutarları esas alınarak hesaplanıyor. Hesaplanan aylık, yılın ilk altı aylık döneminde emekli olunması halinde ocak döneminde yapılan zam oranı kadar, yılın ikinci altı aylık döneminde emekli olunması halinde ise ocak ve temmuz dönemlerinde yapılan zam oranları kadar artırılıyor.

YILBAŞINDAN ÖNCEKİ HESAP

2019 yılı sonu itibarıyla yapılan hesaplamada, prime esas kazançlar en son 2018 güncelleme katsayısıyla güncellenmişti. 2018 yılı güncelleme katsayısı esas alınarak 2019 başı itibarıyla hesaplanan aylık, 2019 Ocak ayında yüzde 10.19 ve Temmuz ayında yüzde 5.01 olmak üzere toplam yüzde 15.71 oranında artırılmıştı. 2019 yılında emekli olunsaydı, hesaplanan bu aylık yüzde 6.5 oranındaki 2020 Ocak zammı kadar daha artacaktı.

YILBAŞINDAN SONRAKİ HESAP

Yılbaşından sonra yapılan hesaplamada ise, emekli aylığı 2020 yılı başı itibarıyla hesaplanıyor. Bu hesaplamada, prime esas kazançlar en son 2019 yılı güncelleme katsayısıyla güncelleniyor. Aylık, 2020 başı itibarıyla hesaplandığından, 2019 yılında emekli aylıklarına yapılan zamlar eklenmiyor. 2019 yılı güncelleme katsayısı esas alınarak 2020 başı itibarıyla hesaplanan aylık, yüzde 6.5 oranındaki 2020 Ocak zammı kadar artırılıyor.

Görüldüğü üzere 2019 yılında yapılan hesaplamada esas alınan parametreler ile 2020 yılında yapılan hesaplamada esas alınan parametreler farklı. 2019 Aralık ve 2020 Ocak aylarında aynı prim gün sayısı ve prime esas kazanç tutarlarına göre hesaplanan aylıkların, farklı yılların verileriyle hesaplanması nedeniyle, söz konusu durum ortaya çıkıyor.

“Emeklilik başvurusunu yılbaşından önce mi sonra mı yapmak daha avantajlı?” sorusunun nedeni de zaten bu. İçinde bulunulan yılın güncelleme katsayısının (enflasyon ve büyüme hızının), aynı yılda emekli aylıklarına yapılan zam oranından büyük olması halinde izleyen yılda, küçük olması halinde ise içinde bulunulan yılsonuna kadar emekli olmak avantajlı olabiliyor.

19 Ekim 2019 tarihli yazımda, mevcut verilere göre “2019 yılı için emeklilik başvurusunun yılbaşından önce yapılmasının daha avantajlı olduğuna” ilişkin öngörümü paylaşmıştım. 2019 yılı güncelleme katsayısının, emekli aylıklarına 2019 yılında yapılan zam oranından düşük çıkması nedeniyle, şu an ortaya çıkan sonuçlar da bu öngörüyü doğruluyor.