2019'da İkinci İşverenden 40 Bin TL'yi Aşan Ücret Alanlar 2020'de Beyanname Verecek / Ahmet Kıvanç
(15.01.2020)
Son beş yılda aynı yıl içinde birden fazla işverenden ücret alan veya iş değiştirenler geçen yıl vergi dairelerinden gelen...

Son beş yılda aynı yıl içinde birden fazla işverenden ücret alan veya iş değiştirenler geçen yıl vergi dairelerinden gelen tebligatla, beyanname doldurmak zorunda olduklarını öğrendiler. Birden fazla işverenden ücret geliri elde edenler beyanname için ne yapmaları gerektiğini öğrenmeye çalışırken, aralık ayında yürürlüğe giren kanunla sistem yeniden değişti. Beyanname doldurma zorunluluğu bazı kişilere ilave vergi yükü getirirken, bazı kişiler açısından ise vergi iadesi anlamına geliyor. Habertürk’ten Ahmet Kıvanç, yıl içinde iş değiştiren veya birden fazla işverenden ücret alan yüz binlerce vatandaşı ilgilendiren düzenleme ile ilgili ayrıntıları yazdı.

2018 yılında iş değişikliği yapan, birden fazla işverenden ücret alan ya da aynı işverene bağlı çalıştığı halde yıl içinde şirketinin adı değişenler geçen yıl vergi dairelerinden gelen sarı zarflarla irkildiler. Vergi dairelerine davet edilen vatandaşlardan, farklı işverenlerden aldıkları ücretlere ilişkin bordroları soruldu. Vergisi eksik yatanlara ilk uyarı kapsamında kolaylık sağlandı ve herhangi bir cezai işlem yapılmadı.

Hazine ve Maliye Bakanlığı, mükellefleri vergi konusunda bilinçlendirmek amacıyla ilk yıl rehberlik hizmeti kapsamında bilgilendirme yapıyor. Bu bilgilendirmenin ardından sonraki yıllarda yapılan denetimlerde ise kanunun öngördüğü cezai yaptırımları uygulamaya başlıyor. Bu nedenle, aynı anda birden fazla işverenden ücret geliri elde eden veya yıl içinde iş değiştirenlerin bundan sonraki yıllarda daha dikkatli olmaları gerekiyor.

Konuyla ilgili düzenlemede aralık ayında yürürlüğe giren dijital vergiyi de kapsayan torba kanunla değişiklik yapıldı. Bu değişiklik, 2020 yılı ve sonraki yıllarda elde edilecek ücret gelirlerine uygulanacak. 2019 yılı ücret gelirlerine ise değişiklikten önceki kanun hükümleri uygulanacak. Daha anlaşılır olması için 2019 ve 2020 yılında elde edilen kazançlarla ilgili yapılması gerekenleri ayrı ayrı anlatmak gerekiyor.

2019 YILI ÜCRET GELİRLERİNDE UYGULAMA

2019 yılında aynı anda birden fazla işverenden ücret alan veya yıl içinde işyeri değiştirenlerin ikinci ve sonraki işverenden aldıkları ücret toplamı 40 bin lirayı aşanlar, tüm işverenlerden aldıkları ücretler için mart ayında beyanname verecekler. 2019 yılı kazançlarının vergilendirilmesinde, tek işverenin ödediği ücret tutarı ne olursa olsun beyanname verilmesi gerekmiyor. Önemli olan, birden fazla işverenden ücret alıp ikinci ve sonraki işverenlerden alınan ücretlerin toplamının 40 bin lirayı aşıp aşmaması.

Mükellef, ilk işverenin hangisi olduğunu belirleme konusunda serbest. Örneğin, 2019 yılında ocak-mart aylarında bir işverenden 39 bin lira ücret geliri elde eden kişi, nisan –aralık döneminde çalıştığı işverenden 400 bin lira ücret geliri elde ederse, yüksek ücret aldığı işvereni birinci işveren olarak gösterebilecek. Böylece beyanname doldurmak zorunda olmayacak.

Aynı anda birden fazla işverenden ücret alan kişi de yüksek tutarlı ücret aldığı işvereni birinci işveren gösterip beyanname doldurmaktan kurtulabilir.

Örneğin aynı anda A işvereninden 250 bin TL, B işvereninden 25 bin TL, C işvereninden 14 bin TL ücret alan kişi beyanname doldurmayacak.

Buna karşılık aynı anda A işvereninden 50 bin, B işvereninden 25 bin, C işvereninden 16 bin TL ücret alan kişi, beyanname doldurmak zorunda olacak. Beyannameye, üç işverenden elde ettiği kazançların tamamını yazacak.

Burada bir ayrıntının altını çizmek gerekiyor. Bazı iş yerlerinde yıl içinde çeşitli gerekçelerle şirket değişikliği yapılabiliyor. Bu tür durumlarda da beyanname doldurma zorunluluğu ortaya çıkabiliyor. İş yeri değişmediği halde yıl içinde işveren tarafından şirketi değiştirilmiş olanların, ikinci veya sonraki şirketlerden aldıkları ücretler toplamının 40 bin lirayı aşıp aşmadığını kontrol etmeleri gerekir.

VERGİ İADESİ DE ALABİLİRSİNİZ

Beyanname doldurulması, ille de daha yüksek vergi ödeneceği anlamına gelmiyor. Beyanname dolduranlar bazı harcamalarını gider olarak gösterebildikleri için kimi durumlarda vergi iadesi bile söz konusu olabiliyor.

Ücret geliri için beyanname dolduranların indirim konusu yapabileceği harcamalar şöyle:

Sigorta primleri: Beyan edilen gelirin yüzde 15’ini ve 12 aylık asgari ücret tutarını aşmamak şartıyla mükellefin şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait hayat sigortası primlerinin yüzde 50’si ile ölüm, kaza, hastalık, sağlık, doğum, tahsil gibi şahıs sigortası primleri. (Bundan tüm ücretliler yararlanıyor.)

Eğitim-sağlık harcamaları: Beyan edilen gelirin yüzde 10’unu aşmamak şartıyla mükellefin çocukları, kendisi ve eşi için yaptığı eğitim ve sağlık harcamaları.

Borçlanma primleri: Sosyal Güvenlik Kurumu’na ödenen askerlik ve doğum borçlanması primleri.

Bağış ve yardımlar: Beyan edilen gelirin yüzde 5’ini aşmamak üzere, okul ve hastanelere yapılan bağışlar.

Sponsorluk harcamaları: Amatör spor dalları için tamamı, profesyonel spor dalları için yarısı.

 

 

 

Beyanname dolduranların indirim konusu yapılabilen harcamaları düşüldükten sonra kalan tutar üzerinden ödemeleri gereken vergi miktarı bulunacak. Bir yandan da mükellefin geçen yıl ayrı ayrı işverenlerden aldığı ücretler için ödediği vergiler toplanacak. Geçen yıl ödenen vergi tutarı, hesaplanan yeni tutardan fazla ise vergi iadesi yapılacak. Geçen yıl ödenen vergi tutarı beyannamede hesaplanan tutardan az ise bu durumda aradaki fark kadar ilave vergi ödenecek.

2020 YILI KAZANÇLARINDA UYGULAMA NASIL OLACAK?

Aralık ayında Resmi Gazete’de yayımlanan Dijital Vergi Kanunu ile gelir vergisi tarifesine yeni bir dilim eklendi. Ücretler ve diğer tüm kazançlardan daha önce en fazla yüzde 35 oranında vergi alınırken, en yüksek vergi oranı yüzde 40’a çıkartıldı.

Bu yıl elde edilecek ücretler için gelir vergisi tarifesi şöyle belirlendi:

22.000 TL’ye kadar olan kazançlarda yüzde 15

22.001-49.000 TL’ye kadar olan kazançlarda yüzde 20

49.001-180.000 TL’ye kadar olan kazançlarda yüzde 27

180.001-600.000 TL’ye kadar olan kazançlarda yüzde 35

600.001 TL ve üzeri kazançlarda yüzde 40

Ücret geliri elde edenlerin beyanname zorunluluğuyla ilgili madde de değiştirildi. Daha önce tek işverenden alınan ücret tutarı ne olursa olsun beyanname verilmez iken, bundan böyle, gelir vergisi tarifesinin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı aşan ücret geliri elde edenler beyanname dolduracak. Yani, 2020 yılında tek işverenden alınmış ve stopaj kesintisiyle vergilendirilmiş kazancı 600 bin lirayı aşan kişiler, 2021 yılının mart ayında beyanname dolduracaklar.

 

 

 

Birden fazla işverenden ücret alanlarda ise birinciden sonraki işverenden aldıkları ücretlerin toplamının ikinci gelir dilimindeki tutarı aşıp aşmadığına bakılacak. Bu durumda, ikinci ve sonraki işverenden aldıkları ücretler 2020 yılında 49 bin lirayı aşan ücretliler ve birinci işveren dahil tüm işverenlerden aldıkları ücretler 600 bin lirayı aşanlar beyanname dolduracaklar. Bu rakamların altında ücret geliri elde edenler ise beyanname doldurmayacak.

Eski sistemde birinci işvereni belirleme konusunda mükellef serbest bırakılırken, gelecek yıldan itibaren bu serbesti ortadan kalkacak.

Beyanname doldururken eğitim-sağlık başta olmak üzere çeşitli harcamalar için tanınan indirim hakkı, 2020 ve sonraki yıllarda elde edilecek kazançlara da devam edecek. Bu sayede, özellikle tek işverenden 600 bin TL ve üzeri gelir elde edenler, ertesi yıl beyanname doldurup harcamalarını indirince vergi iadesi alabilecekler.



Kaynak: Haber Türk