Anne ve Babadan Kimlere Maaş Bağlanır / Mustafa İşcan
(22.11.2017)
Değerli okurlar, bugün sizlere dul ve yetimleri ilgilendiren ve biraz karmaşık bir konu olan “anne ve babadan hangi şartlarda maaş bağlanır?” konusundan bahsedip sizlerden gelen sorulara cevaplar...

Değerli okurlar, bugün sizlere dul ve yetimleri ilgilendiren ve biraz karmaşık bir konu olan “anne ve babadan hangi şartlarda maaş bağlanır?” konusundan bahsedip sizlerden gelen sorulara cevaplar vereceğim.

Çeşitli zamanlarda çıkarılan kanunlarla karmaşık hale gelen ve halk arasında dul yetim maaşı dediğimiz ancak kanunlarımızda “ölüm maaşı” diye adlandırılan maaştan kimler nasıl yaralanır konusunu aşağıda detaylı olarak bahsedeceğim.

Ölen sigortalının veya emeklinin vefatı halinde yetim kalan kız çocuklarına belli şartlar sağlanıyorsa yetim aylığı bağlanır.

Sosyal güvenlik kanunlarına göre kız çocukları, ölen anne ve babalarından dolayı iki tam maaş ( SSK -Bağkur ve EmekliSandığı-SSK gibi) alabildikleri gibi tek maaş (Emekli Sandığı-Emekli Sandığı) veya bir tam bir yarım maaş (SSK-SSK) alabilmekte yahut ölüm tarihine bağlı olarak hiç maaş alamamaktadır.

Yetim aylığından kız çocuklarının faydalanabilmesi evli, bekar, dul çalışıp çalışmadığı çok önemlidir. Kız çocukları yaşları ne olursa olsun bekar, eşin vefatından dolayı dul veya boşanmışlarsa, çalışmıyor, kendi sigortalılığı nedeniyle gelir ya da aylık almıyorsa yetim maaşı alabilirler.

Anne ya da babanın ölümü sonrası bağlanacak aylılardan bir tanesinin 5434 (Emekli Sandığı) sayılı kanun kapsamında olması halinde yetim kız çocuklarına her iki aylık tamdan ödenecektir.

5510 Sayılı Kanuna göre kız çocuklarına anne ve babadan bağlanacak aylık ;

A)Anne Babanın ölümünün 30.09.2008 sonrası olması halinde

*ANNE(4A) BABA (4A) yani ikisi de SSK lı ise yetim kız çocuğu çalışmamak ve emekli maaşı almamak kaydıyla yüksek aylığın tamamını düşük aylığında yarısını alır.

*ANNE(4B) BABA (4B) yani ikisi de BAĞ-KUR ise yetim kız çocuğu çalışmamak ve emekli maaşı almamak kaydıyla yüksek aylığın tamamı düşük aylığın yarısını alır.

*ANNE(4C) BABA (4C) yani ikisi de EMEKLİ SANDIĞI ise yetim kız çocuğu çalışmamak ve emekli maaşı almamak kaydıyla yüksek aylığın tamamı düşük aylığın yarısını alır.

ANNE veya BABA (4A veya 4B) BABA veya ANNE (4C) ise iki maaş da tam olarak alınır.

* * Ölümlerden biri 1.10.2008 öncesi ise ;

4/A ( SSK ) ise anne ve baba Yüksek olan aylık tam, düşük aylığın yarısı

4/B ( Bağkur ) ise anne ve baba Yüksek aylık tam,düşük olan aylığın yarısı

4/C ( memur ) ise anne ve baba tercih edilen aylık tam

** Ölümlerden ikisi de 1.10.2008 öncesi ise;

4/A ( SSK ) ise anne ve baba Yüksek olan aylık tam düşük aylığın yarısı

4/B ( Bağkur ) ise anne ve baba Yüksek olan aylık

4/C ( Memur )ise anne ve baba tercih edilen aylık tam

*Ölümlerden biri 1.10.2008 öncesi Emekli Sandığı ve 4A SSK veya 4/B Bağkur ise iki tam aylık

*Ölümlerden biri 1.10.2008 öncesi EMEKLİ SANDIĞI ve EMEKLİ SANDIĞI ise tercih edilen aylık tam

*Ölümlerden biri 1.10.2008 öncesi ise Emekli Sandığı ve 4A veya 4B ise iki tam aylık

*Ölümlerden ikisi de 1.10.2008 öncesi Emekli Sandığı ve 4A veya 4B ise iki tam aylık

*Ölümlerden biri 1.10.2008 öncesi 4A veya 4B ve 4A veya 4B ise iki tam aylık

*Ölümlerden ikisi de 1.10.2008 öncesi ise 4A veya 4B ve 4A veya 4B ise iki tam aylık alırlar.

1479 sayılı Kanun kapsamında yaşlılık aylığı almakta iken ölen sigortalının hak sahibi kızları için ölüm tarihine bağlı olarak değişen ölüm aylığı şartları bulunmaktadır. Vefat eden sigortalının vefat tarihinin 04.10.2000 öncesi veya 08.08.2001 ila 01.08.2003 tarihleri arasında olması halinde kız çocuklarına aylık bağlanabilmesi için kız çocuğunun gelirinin geçimi sağlayacak miktardan az olması diğer bir ifade ile gelirleri toplamının brüt asgari ücretin altında olması gerekmektedir.

 

01.10.2008 tarihinden sonra vefat eden sigortalının yetim kızına sigortalılık statüsüne bakılmaksızın hem anne hem de babadan yetim aylığına hak kazanmaları halinde yüksek olan aylığın tam düşük olan aylığın ise yarısı ödenir.

HATİCE ŞEVVAL

Babam 1996’dan beri SSK’dan emekliydi. 21.09.2017 tarihinde vefat etti. Annem babamdan maaş alıyor, ben de çalıştığım işyerinden 01.11.2017 tarihinde ayrıldım. Babamdan maaş ve sağlık yardımı alabilir miyim, yoksa işten çıktığım için genel sağlık sigortası mı ödemek zorundayım?

Hatice Şevval hanım, babanızdan yetim aylığı bağlanır ve sağlık yardımlarından faydalanabilirsiniz. Genel Sağlık Sigortası ise hiçbir sosyal güvenlik güvencesi olmayan kişilere tahakkuk eder. Siz babanızın yetim aylığından dolayı sağlık yardımı hak ettiğinizden herhangi bir ödeme yapmanıza gerek yoktur.

AHMET EMRE

Annem 14.09.1969 doğumlu. Sigorta girişi 24.07.1993 tarihidir. 1991,1997 ve 2000 doğumlu 3 çocuğu var. Ne zaman emekli olur?

Ahmet Emre bey, anneniz 24.07.1993 işe girişi itibari ile 20 yıl 51 yaş 5750 gün ile emekli olur veya 3600 gün ile 58 yaşında emekli olur. Doğum borçlanmaları ile emeklilik yaşına kadar eksik kalan günlerini tamamlayabilir.



Kaynak: Milli Gazete