Toplum Yararına Program Kapsamında Çalışan İşçi Midir? / Didem Okur
(15.03.2019)
Toplum yararına program kapsamında çalışmaya başlayanlar taşeron işçisi midir yoksa mevsimlik işçi statüsünde midir?...

Toplum yararına program kapsamında çalışmaya başlayanlar taşeron işçisi midir yoksa mevsimlik işçi statüsünde midir?

Toplum yararına program, işsizliğin yoğun olduğu dönemlerde veya yerlerde doğrudan veya yüklenici eli ile toplum yararına bir iş ya da hizmetin gerçekleştirilmesi yolu ile özellikle istihdamında zorluk çekilen işsizlerin çalışma alışkanlık ve disiplininden uzaklaşmalarını engelleyerek işgücü piyasasına uyumlarını amaçlayan ve bu kişilere geçici gelir desteği sağlayan bir programdır. (Aktif İşgücü Hizmetleri Yönetmeliği madde 4/1-dd)

Toplum yararına programın çerçevesi ilgili İşkur İl Müdürlüğü ile yüklenici arasında imzalanan bir sözleşme ile çizilir. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi tarafından verilen bir kararda, toplum yararına program kapsamında çalışanın sözleşmeli ve geçici personel olmadığı gibi alt işveren (taşeron) işçisi olarak da değerlendirilemeyeceği; işçi olarak kabul edileceği görüşü dile getirilmiştir

"... Memur ve kamu görevlileri (...) memur, sözleşmeli personel, geçici personel ve işçiler olarak belirlenmiştir. Bu kapsamda işçiler de, belirsiz, belirli süreli sözleşmelerle, geçici veya daimi kadro da, asıl-alt işveren ilişkisi veya ödünç iş ilişkisi kapsamında çalıştırılabilir.

Toplum yararına program kapsamında katılımcı olarak çalıştıranlar sözleşmeli personel, geçici personel değildir. Türkiye İş Kurumu işveren olmadığına göre asıl-alt işveren ilişkisi de 4857 sayılı İş Kanunu’nun 2. Maddesi kapsamında kabul edilemez. Ayrıca aynı kanunun 7. Maddesi uyarınca geçici (ödünç) iş ilişkisinin yasal unsurları da bulunmamaktadır. O halde yaptıkları iş ve yönetmeliğin 72. Maddesi değerlendirildiğinde işçi oldukları açıktır. İşçi program kapsamında katıldığı kurumda veya işyerinde iş görme edimini hizmet sağlayıcısına karşı yerine getirmektedir. İhale ile hizmet sağlayan yüklenici ücretini ödemektedir. Bu nedenle iş ilişkisi yüklenici ile kurulmuştur.

Anılan yönetmelik hükümleri yasal düzenlemeler ile birlikte irdelendiğinde, her ne kadar genelgeye ek katılımcı taahhütnamesinin birinci maddesinde "TYP herhangi bir kamu kurumunda geçici veya daimi surette işçi statüsünü kazandırmaz" yönünde ibare bulunsa da işsizlerin başvurusu sonrası noter kurasıyla veya listeye girmesi üzerine kamu kurum veya kuruluşları, sivil toplum kuruluşları veya özel sektör işyerlerinde çalıştıkları, iş için başvuruda bulunanın bu yönde bir taahhütte bulunmasının statüsünün işçi sayılmasını engellemeyeceği, programa katılanların yaptıkları iş ve yönetmeliğin 72. maddesi değerlendirildiğinde, kişinin TYP uyarınca Belediye’ye ait işyerinde çalışmasıyla Belediye ile işçi arasında işçi işveren ilişkisinin kurulacağı, bu kişilerin de işçi sayısına dahil edilmesi gerektiği şüphesizdir." (Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2017/772 E. 2017/1321 K. 09.02.2017 T.)

Yoğunluğum nedeniyle yazılarıma bir süre ara vereceğim. Çalışanlarımıza haklarını öğrenmek için çaba harcayacağı günler diliyorum.



Kaynak: Aydınlık