Çeyiz Hesabının Açılması ve İşletilmesine İlişkin Genel Esaslar
(06.07.2020)
Sağlık bir toplum için aile şarttır. Ailenin ilk adımı ise evliliktir… Ülkemizde devlet evliliği teşvik etmek için...

Yeni Evleneceklere Devlet Çeyiz Parası Katkısını 9000 TL’ye Çıkardı!

Sağlık bir toplum için aile şarttır. Ailenin ilk adımı ise evliliktir… Ülkemizde devlet evliliği teşvik etmek için birtakım desteklemelere ilişkin düzenlemeler yapmıştır. Bu düzenlemelerden biri evlilik öncesinde bankaların yurt içi şubelerinde TL cinsinden mevduat hesabı, katılma hesabı veya özel cari hesap açılarak öngörülen şartların yerine getirilmesi ile devletin 9 bin TL’ye varan çeyiz parası katkısıdır.

Çeyiz hesabının açılması ve işletilmesine ilişkin genel esaslar

Bütün Türk vatandaşları bankalarda çeyiz hesabı açarak bahse konu katkıdan belirli şartlarla faydalanabilmektedir. Bunun için katılımcı, çeyiz hesabının açılış tarihinde, bir defaya mahsus olmak üzere, hesabına öngörülen üst sınırı aşan bir tutar yatırabilir. Bu tutar 15.000 Türk lirasını geçememektedir. Çeyiz hesabı açılışında katılımcı ile banka arasında sözleşme ve gerektiğinde ürün işleyiş detaylarını içeren müşteri talimatı düzenlenir. Katılımcının aynı anda birden fazla aktif çeyiz hesabı bulunamaz. Sadece bir hesap açması gerekmektedir.

Çeyiz hesabı, katılımcıyı hak kaybına uğratmayacak şekilde bankalar arasında taşınabilir. Hesabın taşınmasına ilişkin olarak gerekli olan her türlü bilgi ve belgenin eksiksiz bir şekilde hesabın taşındığı bankaya iletilmesi ile bu işlemlerden doğacak her türlü hak kaybı ve zararın karşılanmasından hesabın hâlihazırda bulunduğu banka sorumludur. Hesap taşıma işlemi dönem sonlarında ve katılımcının en az 1 ay öncesinden taşıma talebini bankaya bildirmesi şartıyla gerçekleştirilir. Bankalarca, hesabın taşınması sebebiyle katılımcıların hesap getirilerinden kesinti yapılamaz ve ücret, komisyon ve benzeri çeşitli adlar altında tahsilat yapılamaz.

18 yaşından küçükler adına veli veya vasisi tarafından çeyiz hesabı açılabilecektir.

Çeyiz hesabına ilişkin ödeme planı

Çeyiz hesabına ilişkin ödemeler düzenli ödeme şeklinde yapılmalıdır. Düzenli aylık ödemelere ilişkin alt sınır 100 Türk lirası, üst sınır 1.000 Türk lirasıdır. Ödemelerin 3 aylık ödeme planına göre yapılması durumunda aylık alt ve üst sınırların 3 katı geçerlidir. Düzenli ödemeler, alt ve üst sınırlar dâhilinde kalınmak kaydıyla, farklı tutarlarda yapılabilir.

Katılımcılar ilgili ay veya 3 aylık dönem içerisinde toplamda üst sınırı geçmeyecek şekilde birden fazla ödeme yapabilir. Sözleşme dâhilinde yapılan ödemeler toplamı alt sınıra ulaştığı veya alt sınırı geçtiği durumda katılımcı ilgili ay veya 3 aylık dönem için düzenli ödemesini tamamlamış sayılır.

Düzenli ödemeler ilgili ayın veya 3 aylık dönemin ilk iş günü ile son iş günü arasında yapılabilir. Katılımcı aylık ödeme planını seçmesi hâlinde bir dönem içerisinde 3 defadan fazla düzenli ödemeyi aksatamaz. Katılımcı 3 aylık ödeme planını seçmesi hâlinde bir dönem içerisinde bir defadan fazla düzenli ödemeyi aksatamaz. 

Hesaptan çekim hakkı bir dönem içerisinde en fazla iki defa kullanılabilir. Çekim hakkının kullanılması hâlinde çeyiz hesabında kalan bakiyenin, çeyiz hesabının açılış tarihinden itibaren yatırılması gereken asgari tutarlar toplamından az olmaması gerekir. Asgari tutarların hesaplanmasında ilgili yıldaki asgari ödeme tutarları üzerinden, son çekim hakkının kullanıldığı ay hariç tüm aylar dikkate alınır. Evlilik amacıyla kullanılacak çekim hakkı ise bir defada kullanılır.

Evlilik amacıyla çekim hakkının evlilik tarihinden önce kullanılması ve herhangi bir sebeple evliliğin gerçekleşmemesi durumunda, çekim tarihinden en geç 3 ay içerisinde evlendirme dairelerine başvuru yapıldığını tevsik eden evrakın bir örneği ile birlikte çekim hakkının kullanıldığı bankaya başvurularak çeyiz hesabı statüsünün devamı talep edilebilir. Hesabın statüsünün devam edebilmesi için çeyiz hesabının açılış tarihinden itibaren yatırılması gereken asgari tutarlar toplamının hesaba yatırılması gereklidir.

Devletin çeyiz katkısına ilişkin esaslar

Katılımcının devlet katkısına hak kazanması için; Evlilik tarihinden önce asgari 3 yıl boyunca hesaba düzenli ödeme yapması, 27 yaşını doldurmadan ilk evliliğini yapması ile yukarıda açıkladığımız şekilde hesabını işletmesi gerekmektedir.

Devlet katkısının hesaplanmasında, evlilik tarihinde ya da evlilik amacıyla çekim hakkının kullanıldığı tarihte çeyiz hesabında biriken tutar esas alınır ve ödenecek devlet katkısı bu tutarın yüzde 25’ini ve azami 9.000 Türk lirasını geçmemektedir. Düzenli ödemenin çekim hakkının kullanıldığı ya da evliliğin gerçekleştiği ayda yapılmaması hak kaybı oluşturmaz. 

Devlet katkısının hesabı

Devlet katkısı katılımcı tarafından çeyiz hesabına yapılan düzenli ödeme sürelerine göre aşağıdaki şekilde hesaplanır. Devlet katkısı, düzenli ödeme süresi 36 ila 47 ay olanlar için, hesaptaki birikim tutarının %20’sidir. Ancak, ödenecek tutar 6.500 Türk lirasını geçemez.

Devlet katkısı, düzenli ödeme süresi 48 ila 59 ay olanlar için, hesaptaki birikim tutarının %22’sidir. Ancak, ödenecek tutar 7.500 Türk lirasını geçemez.

Devlet katkısı, düzenli ödeme süresi 60 ay ve üzeri olanlar için, hesaptaki birikim tutarının %25’idir. Ancak, ödenecek tutar 9.000 Türk lirasını geçemez.

Devlet katkısının ödemesi

Devlet katkısı, hak sahibine çeyiz hesabının bulunduğu banka aracılığıyla ödenmektedir. Katılımcı, evlilik tarihinden itibaren 6 ay içerisinde uluslararası aile cüzdanı ve ilk evliliği olduğuna dair Nüfus Hizmetleri Kanunu gereğince ilçe nüfus müdürlüklerinden alacağı belge ile çeyiz hesabının bulunduğu bankaya müracaat eder.

Banka ay içerisinde yapılan devlet katkısı ödeme başvurularını kontrol eder ve takip eden ayın ilk 10 iş günü içerisinde Bakanlık tarafından hazırlanan form çerçevesinde tek liste hâlinde Bakanlığa iletir. Bakanlık, bankalar tarafından gönderilen belgelerin ulaşmasını takip eden 30 iş günü içerisinde, ilgili bilgi ve belgeleri kontrol eder ve devlet katkısının çeyiz hesabının bulunduğu bankaya aktarılmasını sağlar.

Katılımcılara sadece tek çeyiz hesabı için devlet katkısı ödenir. Birden fazla çeyiz hesabı açılması durumunda hesaplar birleştirilemez ve katılımcının devlet katkısı için başvurduğu ilk hesaba devlet katkısı ödenir.



Kaynak: İsa Karakaş / Türkiye Gazetesi