Evde Bakım Ücreti Asgari Ücret Karşısında Eridi Mi? / Vedat İlki
(21.02.2018)
2014 Yılından önce; ''Bakıma muhtaç engellilere sunulacak bakım hizmetinin karşılığı olarak belirlenecek kişi başına aylık bakım ücreti tutarı, iki aylık net asgarî ücretten fazla olamaz...

2014 Yılından önce;

''Bakıma muhtaç engellilere sunulacak bakım hizmetinin karşılığı olarak belirlenecek kişi başına aylık bakım ücreti tutarı, iki aylık net asgarî ücretten fazla olamaz.''

2014 yılında 6518 sayılı Kanunun 21.Maddesi ile birlikte;

''Bakıma ihtiyacı olan engellilere özel bakım merkezlerinde sunulacak bakım hizmetinin karşılığı olarak belirlenecek kişi başına aylık bakım ücreti tutarı, (20.000) gösterge rakamı ile memur aylık katsayısının çarpımı sonucu bulunacak tutardan fazla olamaz. Bakıma ihtiyacı olan engellinin evde bakımına destek için ise (10.000) gösterge rakamı ile memur aylık katsayısının çarpımı sonucu bulunacak tutar kadar aylık sosyal yardım yapılır.''

denilerek düzenlemeye gidilmiştir.

Gösterge rakamları ise yeniden artırılmamıştır.(4 yıldır aynı)

Asgari ücrette net meydana gelen artışlarla birlikte evde bakım paralarında Gösterge rakamları sabit olduğundan,asgari ücret net karşısında kayıp yaşamıştır.

Bu rakamlar ve ödemeler Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına verilen ödeneklerle SYDV karşılanıyor.

Evde bakım maaşı için başvurular, Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüklerine başvuru yapması gereken engelli bireylerin yakınları hastanelerin sağlık kurullarından alacakları ağır engelli ibareli sağlık raporları ve yaşadığı eve giren kişi başı gelirlerinin istenilen oranda olması ile evde bakım maaşı alabilmektedir. Her ayın belli dönemlerinde yatan evde bakım maaşlarının yattığı illeri anlık olarak takip edebilirsiniz.

Bakıma muhtaç ve yoksul durumdaki 600 bine yakın vatandaşa yardım amacıyla yılda 5-6 milyar lira dolayında kaynak aktarıyor. Evde bakım maaşından yararlanabilmek için en az yüzde 50 engelli raporu bulunması ve raporda “ağır engelli” olduğunun belirtilmesi, engelli bireyin kişisel bakımını tek başına karşılayamaması zorunlu. Ağır hastalık nedeniyle yaşamını başkalarının yardımıyla sürdürenler de bu kapsamda değerlendiriliyor. 

Başkasının yardımı ve bakımı olmadan hayatını devam ettiremeyen, tek başına ihtiyaçlarını (beslenme, giyinme, tuvalet, merdiven inip çıkabilme gibi) gideremeyenlere bakanlar, bakım maaşı alabilmektedir.

Her ne ad altında olursa olsun her türlü gelirler toplamı esas alınmak suretiyle, hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarı, asgarî ücretin aylık net tutarının 2/3’ünden( 2018 yılı için bu tutar 1.450,91x 2/3=967,27 TL’dir) daha az olan bakıma ihtiyacı olan engellilere, resmî veya özel bakım merkezlerinde bakım hizmeti ya da sosyal yardım yapılmak suretiyle evde bakımına destek verilmesi sağlanır. Hanede birden fazla bakıma ihtiyacı olan engelli bulunması hâlinde, hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarının hesaplanmasında birinci bakıma ihtiyacı olan engelliden sonraki her bakıma ihtiyacı olan engelli iki kişi sayılır.

Bakıma ihtiyacı olan engellilere özel bakım merkezlerinde sunulacak bakım hizmetinin karşılığı olarak belirlenecek kişi başına aylık bakım ücreti tutarı, (20.000) (0,10855X20.000=2.171 TL)gösterge rakamı ile memur aylık katsayısının çarpımı sonucu bulunacak tutardan fazla olamaz.

Bakıma ihtiyacı olan engellinin evde bakımına destek için ise (10.000(0,10855 x 10.000=1085,50 TL) gösterge rakamı ile memur aylık katsayısının çarpımı sonucu bulunacak tutar kadar aylık sosyal yardım yapılır.

6518 sayılı Kanun ile değişiklik yapılamadan önce bakım maaşı net asgari ücrete göre belirleniyor idi. 2828 sayılı kanun’da üst sınır olarak net iki asgari ücret sınırı 2014 öncesi mevcuttu.

Net asgari ücrete göre evde bakım ücreti ödenirken;

 gösterge x memur maaş katsayı çarpımı ile ,

evde bakım ücretinin hesaplanması  bakım ücretinden yararlananların asgari ücret karşısında kayıpla karşı karşıya kalmıştır

2014 YILINDAN İTİBAREN FARKLARI GÖSTEREN TABLO

         
           

Yıllar

Net Asgari Ücret

Gösterge

Katsayı

Tutar

Fark

2014 1.Dönem

765

0,076998

10.000

770

5

2014 2.Dönem

810

0,076998

10.000

770

-40

2015 1.Dönem

858

0,079308

10.000

793

-65

2015 2.Dönem

910

0,083084

10.000

831

-79

2016 1.Dönem

1.177,00

0,088817

10.000

888

-289

2016 2.Dönem

1.177,00

0,093259

10.000

932,59

-244,41

2017 1.Dönem

1.270,00

0,096058

10.000

960,58

-309,42

2017 2.Dönem

1.270,00

0,102706

10.000

1027,06

-242,94

2018 Dönem

1.450,00

0,10855

10.000

1085,5

-364,50

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Yıllar

Net Asgari Ücret

Gösterge

Katsayı

Tutar

Fark

2014 1.Dönem

1.530,00

0,076998

20.000

1.540

10

2014 2.Dönem

1.620,00

0,076998

20.000

1.540

-80

2015 1.Dönem

1.716,00

0,079308

20.000

1.586

-130

2015 2.Dönem

1.820,00

0,083084

20.000

1.662

-158

2016 1.Dönem

2.354,00

0,088817

20.000

1.776

-578

2016 2.Dönem

2.354,00

0,093259

20.000

1865,18

-488,82

2017 1.Dönem

2.540,00

0,096058

20.000

1921,16

-618,84

2017 2.Dönem

2.540,00

0,102706

20.000

2054,12

-485,88

2018 Dönem

2.900,00

0,10855

20.000

2171

-729,00

 



Kaynak: Alitezel