Sağlık Raporu Almadan İşçi Çalıştıranları Bekleyen Yaptırımlar / İsa Karakaş
(11.12.2019)
İşverenlerin, çalışanlarının sağlık gözetimini yapmaları yasal bir zorunluluktur. Bu nedenle çalışanların iş yerinde maruz...

İşverenlerin, çalışanlarının sağlık gözetimini yapmaları yasal bir zorunluluktur. Bu nedenle çalışanların iş yerinde maruz kalacakları sağlık ve güvenlik risklerini dikkate alarak sağlık gözetimine tabi tutmaları gerekmektedir.

Aksi takdirde hem İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu hem SGK yaptırımları söz konusu olmaktadır.

İşe girişte rapor zorunlu

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca işverenler aşağıdaki hâllerde çalışanların sağlık muayenelerinin yapılmasını sağlamak zorundadır. Çalışanların;

  • İşe girişlerinde
  • İş değişikliğinde,
  • İş kazası, meslek hastalığı veya sağlık nedeniyle tekrarlanan işten uzaklaşmalarından sonra işe dönüşlerinde talep etmeleri hâlinde ve
  • İşin devamı süresince, çalışanın ve işin niteliği ile iş yerinin tehlike sınıfına göre Bakanlıkça belirlenen düzenli aralıklarla muayenelerin yapılması gerekmektedir.

Diğer yandan tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işlerde çalışacaklar, yapacakları işe uygun olduklarını belirten sağlık raporu almadan işe başlatılamaz.

İş yeri hekimi tarafından düzenlenen raporlar yeterli

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında alınması gereken sağlık raporlarının iş yeri hekiminden alınması yeterli bulunmaktadır. Belirtilen kanun yürürlüğe girdikten sonra işe girişlerde çalışanlar için hastanelerden rapor alınması zorunlu değildir.

50’den az çalışanı bulunan ve az tehlikeli iş yerleri için ise kamu hizmet sunucuları veya aile hekimlerinden de alınabilir. Raporlara itirazlar Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen hakem hastanelere yapılması gerekmektedir. İtiraz üzerine hakem hastaneleri tarafından verilen kararlar kesin hükmündedir.

Çalışanlardan rapor parası alınamaz

Sağlık gözetiminden doğan maliyet ve bu gözetimden kaynaklı her türlü ek maliyet işverence karşılanması gerekmektedir. Bu maliyetler çalışana yansıtılamaz.

Sağlık muayenesi yaptırılan çalışanın özel hayatı ve itibarının korunması açısından sağlık bilgilerinin gizli tutulması ve paylaşılmaması gerekmektedir. Aksi takdirde doğacak sorumluluklardan işveren sorumlu tutulmaktadır.

SGK, masrafları işverenden alır

SGK Kanunu uyarınca hastalık vakalarında bazı durumlarda işverenin sorumluluğu söz konusu olmaktadır. SGK’ya göre; çalışma mevzuatında sağlık raporu alınması gerektiği belirtilen işlerde,

  • Böyle bir rapor olmadan çalıştırılan,
  • Eldeki rapora aykırı olarak bünyece elverişli olmadığı işte çalıştırılan

Sigortalının, bu işe girmeden önce var olduğu tespit edilen veya bünyece elverişli olmadığı işte çalıştırılması sonucu meydana gelen hastalığı nedeniyle, SGK tarafından sigortalıya ödenen geçici iş göremezlik ödeneklerinin tamamı işverenden faiziyle birlikte alınmaktadır.

Engin Topuz Bey,  deneme süresinde asgari ücret üzerinden çalışmasının zorunlu olduğuna dair hiçbir yasal hüküm yoktur. İş sözleşmesini imzalarken dikkat etmek lazım. Sözlü anlaşılan hususların sözleşmede yer verilip verilmediğine bakılmalı, ondan sonra imzalanmalı. Bahsettiğiniz mühendisin de bunu yapması gerekirdi. İş Kanunu sadece asgari ücretin altında işçi çalıştırmayı yasaklamıştır. Bunun dışında ücretin belirlenmesini tarafların iradesine bırakmıştır.

               ***

Emrah Bey, sizden habersiz muhasebeciniz iş yerinizi kapattıktan sonra sahte sigortalılık fiilini işlemiş ise bu fiil de sizin iradeniz ve iştirakiniz dışında olduğundan hapis cezası almanız söz konusu olmayabilir.

               ***

M.SAHAN Bey, işten ayrılmış olduğunuzdan müfettişler sizin şikâyetinize bakmaz. Bir aylık süreyi geçirmeden önce resmî ara bulucuya başvurmanız gerekir.

               ***

“Devler gibi eserler bırakmak için, karıncalar gibi çalışmak lazım.” Necip Fazıl Kısakürek



Kaynak: Türkiye Gazetesi