Katma Değer Vergisi’nde Uygulama Alanı Artıyor
(03.05.2021)
Ülkenin geldiği son durumu cuma günü kanun ile yapılan “İbraz süresinin son günü 30.04.2021 ile 31.05.2021 (bu tarihler...

Ülkenin geldiği son durumu cuma günü kanun ile yapılan “İbraz süresinin son günü 30.04.2021 ile 31.05.2021 (bu tarihler dahil) tarihleri arasına isabet eden çekler, bu tarihler arasında ibraz edilemez; 01.06.2021 tarihinden sonra, kalan ibraz süresi içinde ibraz edilebilir” düzenlemesi çerçevesinde anlatmaya çalışacağım.

DEVLET ALACAKLARI İÇİN ERTELEME YOK, ÇEK TAHSİLİNE YASAK VAR

Nisan ayının son gününde; vergi mükelleflerinin sigorta prim ödemeleri, kurumlar vergisi ödemeleri, yine geçmişe yönelik sigorta prim borçlarının yapılandırılması çerçevesinde 7143 ve 7256 sayılı Kanun kapsamında ödenmesi gereken taksitleri vardı. Tam kapanma haline girdiğimizi ilan eden iktidar, vergi mükelleflerine ilişkin olarak ne mücbir sebep ilan etti ne de kamuya ait borçlar ile ilgili olarak bir erteleme yaptı.

İktidar, devletin vatandaştan olan alacakları ile ilgili herhangi bir erteleme yapmaz iken, özel hukuk ilişkisine müdahale ederek, çek alacaklılarının çek bedellerini tahsil etmesini ve çekin bankaya ibrazını yasaklayarak engelledi. 7318 sayılı Kanun'un 15. maddesi ile yapılan düzenlemede; Covid-19 salgın hastalığıyla mücadele kapsamında ülke genelinde uygulanan kısıtlamalar dikkate alınarak, hak kayıplarının önlenmesi amacıyla çek ibrazına yasak getirildiği yazıyor. Yani, vatandaş devlete olan borcunu öderken Covid-19'dan ve kısıtlamalardan etkilenmiyor, ama özel hukuk kişileri çek bedellerini öderken bundan etkileniyor!

KAOS DEVAM EDİYOR…

Kanunun Resmi Gazete'de yayımı ile beraber 30 Nisan 2021 sabahı güne başlayan piyasalarda müthiş bir panik başladı. O gün çekini tahsil edip, vergi ve sigorta borçlarını ve taksitlerini ödeyecek olan ya da ay sonu olduğu için çalışanlarına maaşlarını ödemeyi düşünen işyerleri resmen ortada kaldı. Ne yapacaklarını bilemez durumda, çözüm aramaya başladılar. Yapılan vahim yanlış fark edildi, ama artık iş işten geçmişti. Ticaret Bakanlığı önce bir basın açıklaması yaptı, sonra da mükerrer sayılı Resmi Gazete'de bir genel tebliğ yayımladı.

Kanuna tamamen aykırı hükümler içeren ve kanun ile yapılan düzenlemeyi genel tebliğ ile düzeltmeye (!) çalışan genel tebliğde; “Çek hesabı sahibinin hesabında çekin karşılığının bulunması kaydıyla, çek bedelinin ödenmesi gerekmektedir” düzenlemesi yapıldı. “Normlar hiyerarşisi” kuralını bilmeyenlerin yönettiği kabile devleti olduk çok şükür. Deneme yanılma yöntemi ile ülkenin yönetilmesine alışıyor gibi olduk, ama bu kadar da artık çok fazla olmaya başladı. Siz, iki tüccar arasındaki çek ilişkisine müdahale edip, bir tarafın ödeme yükümlülüğünü erteleme görevini kimden aldınız? Bunu yaparak kime hizmet ediyorsunuz? Çeklerini ödeyemeyen hangi şirketler bunu sizden talep etti?

Gölge etmeyin, piyasa çözer

Çek ile ilgili düzenleme; kanunun Meclis Genel Kurulu'nda görüşülmesi sırasında verilen bir teklifle, kanuna eklendi. Türk ekonomisini derinden etkileyecek ve kaos yaratacak bu tür bir düzenlemenin iş dünyası ile görüşülmemesi ve hatta TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda da müzakere edilmeden, ayak üstü son dakika teklifi ile yasalaştırılması affedilemez.

Bu teklifi verenler;

– 2020 yılında Türkiye'de 456.000 keşideciye ait 13.900.000 adet çekin işlem gördüğünü ve bu çeklerin tutarının 976 milyar TL olduğunu biliyorlar mı? Hayır.

– Yine bu yılın ilk üç ayında 240.000 keşideciye ait 3.500.000 çekin işlem gördüğünü ve işlem gören çek tutarının 286 milyar TL olduğunu biliyorlar mı? Hayır.

– Çek ile dönen Türk ekonomisinin yaratılan bu çek döngüsü içinde bir aylık bir süre için de olsa, kesintiye uğraması durumunda ortaya çıkacak etkinin ateşe benzin dökmek olduğunu biliyorlar mı? Hayır.

– Kanunun genel tebliğ ile düzeltilmeyeceğini biliyorlar mı? Hayır.

– Çeklerin ibraz süresi aynı şehirde 10 gün, farklı ilde düzenlenmiş ise 1 ay olduğuna göre, 20 Nisan 2021 vadeli çekin ibraz süresi dolmadığı için, bu çekin de tahsilini engellediğinizi biliyor musunuz? Hayır.

– Bankaların kanun hükmüne rağmen, genel tebliğ ile hesapta para var diye çek bedelini ödemesi durumunda, hesap sahibinin bankaya dava açabileceğini biliyor musunuz? Hayır.

– Daha önceden alınmış olan müşteri çeklerinin bankalara verilerek kredi kullanıldığını, kredi kullanmak için verilen bu çeklerin vadelerinin ibraz yasağı getirilen dönemlerde ödenmemesi durumunda ortaya çıkan ek faiz ile ilgili binlerce dava açılacağını biliyor musunuz? Hayır.

– Çekini ödeme yükümlülüğü kaldırılan kötü niyetli keşidecilerin, bankalar ve tapu açık olduğuna göre, bu süre içinde mallarını ellerini kollarını sallayarak kaçırabileceklerini biliyor musunuz? Hayır.

Siz asıl yapmanız gerekenleri yapın. Örneğin; herkese aşı bulup aşılamak gibi. Sorunları çözmek yerine, piyasanın kendi dinamikleri ile çözüm ürettiği konulara, burnunuzu sokmaktan vazgeçin.

 



Kaynak: Nedim Türkmen / Sözcü Gazetesi