Kadınlara Erken Emeklilik Yolunu Açan Kanun Teklifi TBMM'de / İsa Karakaş
(19.10.2019)
Sosyal Güvenlik Reformu ile birlikte kadınlara verilen en önemli hakların başında; doğum borçlanması ile emeklilik prim...

Sosyal Güvenlik Reformu ile birlikte kadınlara verilen en önemli hakların başında; doğum borçlanması ile emeklilik prim gün sayısının tamamlanması imkânı gelmektedir.

Bu uygulama başlangıçta iki çocuk için öngörülmüştü. Akabinde 2014 yılında yapılan düzenleme ile bu uygulama üç çocuk için geçerli sayılmıştır. Kadınlar, her bir çocuk için 2 yıla, toplamda 6 yıla karşılık gelen 2160 güne kadar doğum borçlanması yapabilmektedir.

Doğum borçlanmasından işçi, memur, sözleşmeli, iş yeri sahibi ve ortağı ile diğer tüm çalışan kadınlar belirli şartlarla faydalanabilmektedir. Borçlanma yapılacak sürelerde uzun vadeli sigorta kolları açısından kadınların sigortalı sayılmaması ve çocuklarının yaşaması şartı aranmaktadır.

Birden fazla çocuğu için borçlanma talebinde bulunan sigortalıların tercih ettikleri doğumları ya da yine tercihleri doğrultusunda en fazla borçlanılacak süreye imkân veren doğumları borçlandırılmaktadır.

Tek batında ikiz ve diğer çoğul doğumlarda ise sadece bir çocuk için en fazla iki yıla kadar borçlanma imkânı bulunmaktadır.

Bununla birlikte kadınlar, erkeklere göre eşitsizliğe yol açan “doğum borçlanmasından önce sigortalı olma şartı”ndan çok muzdaripler.

Erkekler, askerlik borçlanmasını yaparken hiçbir şarta tabi bulunmazken kadınların doğum borçlanması yapabilmesi için ise mutlaka doğumdan önce sigortalı olmaları gerekmektedir. Aksi takdirde kaç doğum olursa olsun borçlanma hakkından mahrum kalmaktadırlar.

Diğer yandan SSK, BAĞ-KUR, Emekli Sandığı kaydına bakılmaksızın bütün erkekler, askerliği ilk sigorta girişinden önce yapmış iseler belirli hâllerde 1-2 yaş daha erken emekli olma şansına sahip bulunmaktadır.

Mevcut düzenlemede kadınların ise ancak sigorta girişinden sonraki doğumları borçlanma hakkı bulunduğundan maalesef erkekler gibi daha erken emekli olmaları mümkün olmamaktadır. İşte bu konuda kadınlara daha erken emekli olma fırsatını veren yasa teklifi TBMM’ye gönderildi. 

Borçlanma öncesi sigortalılık şartının kaldırılması öngörülüyor

Hâlen TBMM komisyonunda bulunan kanun teklifinde; doğum borçlanmasının SSK, BAĞ-KUR, Emekli Sandığı kaydına bakılmaksızın, sigortalı, genel sağlık sigortalı ve isteğe bağlı sigortalı ayrımı yapılmaksızın, tüm sigortalı kadın çalışanlara "doğum borçlanması” hakkının verilmesi, Anayasa'nın "kanun önünde eşitlik” ilkesini düzenleyen maddelerinde "Kadınlar ve erkekler eşit haklara sahiptir. Devlet, bu eşitliğin hayata geçmesini sağlamakla yükümlüdür” ibaresiyle uyumlu bir şekilde doğum yapan kadınlar arasındaki ayrımcılığın giderilmesi ve kadınların sosyal alanda erkeklerle eşit hak ve yükümlülüklerle, eşit şartlarda güvenceli bir hayat sürdürmelerini sağlamansı amacıyla bu düzenlemenin yapıldığı belirtilmektedir.

Yasa teklifinde "a) Kanunları gereği verilen ücretsiz doğum ya da analık izni süreleri ile 4'üncü maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bendi kapsamındaki sigortalı kadının doğumdan önce veya doğum sırasında sigortalı olup olmamasına bakılmaksızın, 3 defaya mahsus olmak üzere doğum tarihinden sonra iki yıllık süreyi geçmemek kaydıyla bu sürelerde sigortalı olarak çalışmaması ve çocuğunun yaşaması şartıyla talepte bulunulan süreleri” şeklinde düzenleme öngörülmektedir.

6 yıla kadar erken emeklilik

Bahse konu düzenlemenin yasalaşması hâlinde çocuk sayısına göre yapılacak doğum borçlanması, işe giriş tarihinin 1999 yılı ve öncesine göre ne kadar geriye doğru giderse o kadar erken emekli olmak mümkün hâle gelecektir.

Örneğin üç çocuğu doğduktan sonra ilk defa  22.04.1999 tarihinde (SSK) sigortalı olan bir anne bu düzenlemenin yasalaşması hâlinde doğumdan önce sigortalı olma şartının kaldırılması hâlinde üç çocuğu için borçlanma yaparsa 55 yaş yerine 49 yaşında emekli olma fırsatına sahip olacaktır.

Yıllardır binlerce kadının beklediği bu kanun teklifinin bir an önce yasalaşmasını umuyoruz. Keza başta anneler olmak üzere kadınlarımız her şeyin en iyisine layıktır...

            ***

“Öldükten sonra unutulmak istemiyorsanız ya okumaya değer şeyler yazın ya da yazılmaya değer şeyler yapın.” B. FRANKLIN



Kaynak: Türkiye Gazetesi