SGK Primlerine Kısmen Tabi Tutulacak Ödemelerin Hesabı / İsa Karakaş
(25.04.2018)
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), sosyal güvenlik hizmetlerini ifa etmesi için öngörülen her türlü ödemeler ile yönetim giderlerini karşılamak üzere ilgililerden prim alıyor. Bu primler, SGK’nın gelir...

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), sosyal güvenlik hizmetlerini ifa etmesi için öngörülen her türlü ödemeler ile yönetim giderlerini karşılamak üzere ilgililerden prim alıyor. Bu primler, SGK’nın gelir kaynaklarının en önemlisi. SGK primlerinin matrahını, işverenlerin çalışanlarına yaptıkları ödemeler oluşturuyor.

SGK genel olarak bütün ödemeleri prime tabi tutarken, bazı ödemeleri ise prime tabi tutmaktan istisna etti. Bazı ödemeleri de kısmen prime tabi tutuyor. Bu yazımızda, kısmen prime tabi ödemelerin hesaplanması irdelendi.

YEMEK PARALARI

Sigortalılara yemek parası adı altında yapılan ödemelerin, işyerinde veya müştemilatında işveren tarafından yemek verilmemesi şartıyla, fiilen çalışılan gün sayısı dikkate alınarak 16 yaşından büyükler için belirlenen günlük asgari ücretin yüzde 6’sının, yemek verilecek gün sayısı ile çarpılması sonucunda bulunacak miktarı, prime esas kazançların tespitinde dikkate alınmayacak. Dolayısıyla bu tutardan prim kesilmeyecek. Bu durumda, yemek parası adı altında yapılan ödemelerden prime esas kazanca dahil edilecek tutar; “Brüt Günlük Asgari Ücret X % 6 X (Ay İçinde Fiilen Çalışılan Gün Sayısı) Yemek Parası Verilen Gün Sayısı = İstisna Tutarı, Ödenen Yemek Parası – İstisna Tutarı = Prime Esas Kazanca Dahil Edilecek Yemek Parası” formülü vasıtasıyla hesaplanacak.

Öte yandan, sigortalılara ay içinde yemek parası olarak nakit ödeme yapılmaksızın, çalıştıkları işyerinin dışında yemek üretimi yapan başka firma veya şahıslar tarafından (örneğin yemek kuponu karşılığında) gerek işyerinde, gerekse işyerinin dışında yemek verilmesi halinde, işverenlerce bu firma veya şahıslara fatura karşılığında yemek bedeli olarak ödenen fatura bedelleri prime esas kazanca dahil edilmeyecek.

1/1/2018 ila 31/12/2018 tarihleri arasında primlerden istisna edilecek günlük yemek parası: 67.65 TL x % 6 = 4.06 TL.

ÇOCUK YARDIMI

Sigortalının hizmet akdinin devam etmesi şartıyla ve fiilen çalışmasının olup olmadığı üzerinde durulmaksızın; sigortalı veya isteğe bağlı sigortalı sayılmayan, kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olan çocuklarından 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim veya Meslekî Eğitimi Kanunu’nda belirtilen aday çırak, çırak ya da işletmelerde meslekî eğitim görmesi halinde 20 yaşını, yükseköğrenim görmesi halinde 25 yaşını doldurmamış ve evli olmayan çocukları ile yaşına bakılmaksızın Kanuna göre malûl olduğu tespit edilen evli olmayan çocuklar için çocuk zammı adı altında yapılan ödemelerin, çocuk başına 16 yaşından büyükler için belirlenen aylık asgari ücretin yüzde 2’si aylık prime esas kazançların hesaplanmasında dikkate alınmayacak.

Bu durumda, çocuk zammı adı altında yapılan ödemelerden prime esas kazanca dahil edilecek tutar; “Brüt Aylık Asgari Ücret X % 2 X Çocuk Sayısı (İki Çocuğa Kadar) = İstisna Tutarı, Ödenen Çocuk Zammı – İstisna Tutar = Prime Esas Kazanca Dahil Edilecek Çocuk Zammı” formülü vasıtasıyla hesaplanacak.

1/1/2018 ila 31/12/2018 tarihleri arasında aylık çocuk yardımı; 2.029,50 TL x % 2 = 40.59 TL primlerden istisna edilebilecek.

AİLE YARDIMI

Sigortalılara aile zammı adı altında yapılacak ödemelerin, sigortalının hizmet akdinin devam etmesi şartıyla fiilen çalışmasının olup olmadığı üzerinde durulmaksızın, sigortalının eşinin Kanuna tabi zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışmaması ve Kurumdan gelir veyahut aylık almaması durumunda, 16 yaşından büyükler için belirlenen aylık asgari ücretin yüzde 10’u aylık prime esas kazançların hesaplanmasında dikkate alınmayacak. Bu durumda, aile zammı adı altında yapılan ödemelerden prime esas kazanca dahil edilecek tutar; “Brüt Aylık Asgari Ücret X % 10 = İstisna Tutarı, Ödenen Aile Zammı – İstisna Tutarı = Prime Esas Kazanca Dahil Edilecek Aile Zammı” formülü vasıtasıyla hesaplanacak. 1/1/2018 ila 31/12/2018 tarihleri arasında aylık aile yardımı; 2.029,50 TL x %10 = 202,95 TL (Aylık) tutarındaki kazançları, prime esas kazanca dahil edilmeyecek.

ÖZEL SİGORTA PRİMLERİ İŞVEREN KATKILARI

SGK Uygulama Kanunu’nda, “… işverenler tarafından sigortalılar için özel sağlık sigortalarına ve bireysel emeklilik sistemine ödenen ve aylık toplamı asgarî ücretin yüzde 30’unu geçmeyen özel sağlık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payları tutarları, prime esas kazanca tâbi tutulmaz” deniliyor. Sigortalı adına ay içinde özel sağlık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payı adı altında işverence yapılan ödemeler toplamının aylık asgari ücretin yüzde 30’una isabet eden kısmı prime esas kazanca dahil edilmeyecek, kalan tutar ise ödendiği ayın prime esas kazancına dahil edilecek. Özel sağlık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payı adı altında işverenlerce yapılan ödemelerden prime esas kazanca dahil edilecek tutar; “Brüt Aylık Asgari Ücret X % 30 = İstisna Tutarı, Özel Sağlık Sigortası Primi + Bireysel Emeklilik Katkı Payı – İstisna Tutarı = Prime Esas Kazanca Dahil Edilecek Özel Sağlık Sigortası Primi ve Bireysel Emeklilik Katkı Payı Tutarı” formülü vasıtasıyla hesaplanacak. Buna karşın, sigortalının özel sağlık sigortası ve bireysel emeklilik katkı payının ödendiği aydaki prime esas kazancının, prime esas kazanç üst sınırının üzerinde olması halinde, söz konusu özel sağlık sigortası ve bireysel emeklilik katkı payları takip eden iki ayda üst sınır aşılmamak kaydıyla sigortalının prime esas kazancına dahil edilecek. Sigortalı adına işveren tarafından yalnızca özel sağlık sigortası primi veya yalnızca bireysel emeklilik katkı payı ödenmiş olması durumunda ise prime esas kazanca dahil edilecek tutar, ödenen özel sağlık sigortası primi veya bireysel emeklilik katkı payı üzerinden yüzde 30 oranındaki istisna tutarının düşülmesi suretiyle hesaplanacak.



Kaynak: İto