İşyerleri doğal afetlerden her zaman zarar görebiliyor. İstanbul’da dün  meydana gelen yoğun yağış sonucunda su baskınında  bazı işyerleri zarar gördü. Sel baskını sonucundaişyerinde  üretim durup işyeri sahibi sigorta prim borçlarını ödeyemeyecek duruma gelebiliyor.  İşyeri sahiplerinin su baskını gibi doğal afetlerden meydana gelen bu tür  sorununa 5510 sayılı Sosyal sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu çözüm getiriyor. Buna göre işyerleri yangın, su baskını, yer kayması, deprem gibi afete uğrayan, tabii afet nedeniyle tarımsal faaliyetinden dolayı zarar gören işverenler ile işveren olmayan 4/b’li (eski Bağ-Kurlu) sigortalılar, sigorta primlerini erteleme hakkına sahipler(5510/91.md). 

Erteleme başvurusu ve süresi nasıl ? 

İşyerleri su baskını nedeniyle afete uğrayanların bu durumlarını  belgelemeleri kaydıyla olayın meydana geldiği tarihten itibaren üç ay içinde Sosyal Güvenlik Kurumunun ilgili birimine dilekçe ile başvurmaları gerekiyor. Örneğin işyerini 18 Temmuz’da sel basan bir işverenin 18 Ekim’ekadar  Sosyal Güvenlik Kurumuna başvurması gerekiyor.Kurumca yapılacak inceleme sonucunda;  prim ödeme aczine düştüklerinin anlaşılması halinde, su baskını tarihinden önce ödeme süresi dolmuş mevcut prim borçları ile afetin meydana geldiği tarihten itibaren tahakkuk edecek üç aylık prim borçları, olayın meydana geldiği tarihten itibaren bir yıla kadar  ertelenebiliyor. 

Prim borcuna gecikme cezası yok 

Prim borcunun ertelendiği sürede zamanaşımı işlemiyor.  Ertelenen primlere  gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanmıyor. 

Belgeler geç verilebilir 

Mevcut durumda işverenler çalıştırdıkları sigortalılara ait aylık prim ve hizmet belgesini en geç ait olduğu ayı takip eden ayın 23’üncü günü gece saat 23:59’a kadar Sosyal Güvenlik Kurumuna göndermeleri gerekiyor. Bu belgenin süresinde verilmemesinin cezası bulunuyor. İşyerleri doğal afete uğrayanlarda bu süreler uzatılıyor. Buna göre,afetin meydana geldiği ayda verilmesi gereken aylık prim ve hizmet belgeleri, afetin meydana geldiği ayı takip eden üç ay içinde Kuruma verildiği takdirde, süresinde verilmiş sayılıyor. 

Sel nedeniyle işe gidemeyenlerin durumu 

Hava koşulları nedeniyle işe gidemeyen işçiye bir ceza verilemez. Ancak işçinin işe gidemediği süre bir haftayı geçerse patronun kıdem tazminatı ödeyip işten çıkarma hakkı doğuyor. Örneğin aşırı yağıştan dolayı yolların kapanması nedeniyle İstanbul’da işe gidemeyen bir işçiye sadece bu nedenden dolayı ceza uygulanamaz.