Yurtdışı Borçlanmada Son 2 Gün- Çaresiz Kalanlara / Abdulhalim Eke
(30.07.2019)
Son bir hafta fırtına esiyor, her ilgili yoğun, her birimiz, öneri, başvuru, soru ve cevaplardan kısa devre yapmış...

Son bir hafta fırtına esiyor, her ilgili yoğun, her birimiz, öneri, başvuru, soru ve cevaplardan kısa devre yapmış, yorulmuş durumdayız.

Yeni zamlı borçlanma yapmak ve daha az aylık istemiyorsanız son iki gün.

Bu son hafta neler gördüm,

2000 sonrası dönem için 600 bin TL lik bir borçlanma ile 5.000TL emekli aylığı için borçlanma yapanlardan tutun, ama ben bu yıl düğün yapacaktım nasıl yaparım çok zorlanacağım diyenlere kadar farklılıklar yaşadım.

Hele vekalet çıkarmak istiyorum deyip Büyükelçilikten randevu  alamayanlar ve ben artık Türkiye’ye gelemiyorum nasıl yapacağım diyenlere kadar farklı zorluluklara şahit oldum.

ŞİMDİ BİR UZMANA İSTESEM DE ULAŞAMADIM VEKALET ÇIKARAMADIM AMA İLLE DE BORÇLANMAK İSTEYENLER İÇİN MEVCUT  BORÇLANMA SİSTEMİNİN ÖNE ÇIKAN YÖNTEMLERİNİ İZAH ETMEYE ÇALIŞACAĞIM.

1- VEKALET Mİ ÇIKARAMADINIZ BORÇLANMANIZA ENGEL DEĞİL BORÇLANMA İŞLEMİNİ KENDİNİZ DOLDURUN.

2- SGK internet sitesinden  www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/emekli/form_ve_dilekceler/formlar bölümünden Ek 65 yurtdışı borçlanma talep dilekçesini indirin.

3- Formu doldururken ;

  a-Borçlanılabilecek süreler

Öncelikle Türk Vatandaşı iseniz 18 yaşından sonraki çalışma ve işsizlik sürelerinden her birinde 1 yılı geçmeyen süreleri borçlanabileceksiniz. Buna göre 2005 yılında Haziran ayında çalışmış iseniz ve 2 yıl işsiz kalmış iseniz  Temmuz 2005-Haziran 2006 arasını borçlanıp, Haziran 2007 ye kadar işsizlik süresini borçlanamayacaksınız. Ev kadınları Türkiye’de geçen süreler dışında (yaz tatilleri de aynen uygulanmakta yaz tatillerinde Türkiye’de geçen bir kaç ayın borçlanabileceğine dair mahkeme uygulamaları var SGK bu süreleri borçlandırmıyor) süreleri borçlanabilecekler.

Türk vatandaşlığından izinle çıkmış iseniz çıkma sonrası süreleri borçlanamazsınız. Günleriniz yetmiyor ise, her zaman Türkiye’ye gelip çalışarak veya işyeri açarak, bir şirkete ortak olarak, isteğe bağlı sigortalı olarak süreleri tamamlayabilirsiniz. Yeterli Türkiye’de ikamet edin o dönemde yabancı ülkede adınıza prim yatmasın.

Bu anlamda çocuk doğum borçlanması ülkemizde 3 çocuk için yapılabilmekte her çocuk için en fazla 2 yıl borçlanma yapılmaktadır. Çocukların doğumları arasında 2 yıldan az süre varsa önce doğan çocuk için iki çocuk arasındaki süre kadar borçlanma yapılabilir. Çocukların doğumundan itibaren Türkiye’de sigorta yapılmayan günler için borçlanma yapılır o nedenle çocuklardan önce Türkiye’den kayıt ve tescil oluşturulur ise bu süreler daha önce yurtdışı borçlanmada değerlendirilmemiş olmak koşulu ile her zaman yurtdışı borçlanma değil DİKKAT YURT İÇİ BORÇLANMA OLARAK DEĞERLENDİRİLEBİLİR. Mali yönden çok sıkışanlar bu süreler kadar borçlanma yapmayabilirler. Sonradan yurt içi borçlanma seçeneklerinden doğum borçlanmasını seçebilirler.

Bir de çok sıkıntıda olanlar veya istemeyenler son 3,5 yıldan eksik olan süre kadar örneğin 1250 gün eksik borçlanabilirler. Borçlanma sonradan yeni sisteme tabi olsa bile önceki aylık SSK veya Emekli Sandığı aylığı hakkı veriyor ise bu süre sonradan yeni sisteme düşmemek için yani aylığın bağkur aylığına düşmemesi-dönüşmemesi için 1260 gün ve fazlası borçlanılmaz, kısaca mümkünse tam borçlanın. BAĞ_KUR aylıkları ortalama SSK aylıklarından % 40-%30 arasında daha az bir tutar olduğundan SSK aylığı tercih edilmektedir.

SSK lı çalışmalarınız geçersiz ise, gerçekten çalışmadan bir işyerinde gösterilmiş iseniz bu her zaman sizin için sorun oluşturur ve her zaman SSK aylıklarınız geçersiz hale gelip, aldığınız aylıkları geri ödemek zorunda kalabilirsiniz. Siz siz olun çürük yapı üstüne borçlanma yapmayın.

   b- Emekli yaşı, Fransa, Almanya gibi ülkelerde sigortaya başlama yaşınız ne ise emekli yaşınızı ona göre değerlendirin yani 18 yaş ve sonrası diye takılmayın. 16 yaşında Almanya sigortanız varsa yaş hesabınıza o yıldan başlayın. Başlangıç olmaya ülkeler için 18 yaşı esas alın.

  c- Tarih seçin Borçlanılacak günleri seçerken mutlaka başlangıç tarihini ve ve ne kadar yatıracak iseniz, kaç gün istiyorsanız onu yazın. En büyük sorun çok gün seçip az gün yatırmaktır. Zira hem SGK hem yargı size son seçilen tarihten geriye gün veriyor. Örneğin 3.600 gün  borçlanmak istiyorsunuz 01.01.1990 tarihinden itibaren 3.600 gün deyin. Kural olarak Çalışma ve işsizlik sürelerini işaretleyin. Olabildiği kadar ev kadınları için ev kadınlığı sürelerini borçlanmayın zira ev kadını olarak sürelere sondan mal ediliyor. Örnek 15 yıl sadece ev kadını süreler borçlanıldı 2019 Temmuzda ödendi. 2019 Temmuzdan 15 yıl geri gidilir ve 2004 Temmuz başlangıç olur.

  d- Kazanç Seçin

Bu hafta soru olarak gelen bir olayda kişi 2002 yılı öncesi 18 yılı tüm dönemleri asgari kazancın 5,5 katından borçlanmış ve 2015 yılında 393 bin lira yatırmış, alabileceği aylık bu gün emekli olsa 3.000TL  kendisine gel borçlanmanı iptal edelim, yeniden borçlanalım aynı hakka 200 bin lira ile kavuşursun elinde 193 bin TL kalır demişsekte  nasıl olur ben dava açacağım diye kabul etmemiştir. Halbuki planlı bir  borçlanma ile 2015 yılında 95 bin lira ile aynı hakka sahip olabilirdi.

Böyle faciaların önüne geçmek için gün seçimi kadar kazanç seçimi de sizin için önemli ise örneğin siz 2.000 üzerinde bir rakam aylık istiyorsanız doğru seçim için öncelikle 1996 ve öncesi borçlanma tutarının asgari olmasına bu rakamı geçmemesine dikkat edin, 1997,1998,1999 yılları için 1,70 lik bir asgarinin fazlası oranı borçlanmak yeterli olur. 2000 yılı ve sonrası en az 2 yıl tavan borçlanmayacaksanız hiç 2000 sonrasında tavan seçmeyin. Zira asgari aylık koruması çoğu zaman 1 yıllık tavan borçlanmaya hiç bir yarar sağlama imkanı vermez. Bu eşiği aşmak için mutlaka 2,3,4 ve daha fazla yıl asgari kazanç geçilmelidir. Ancak burada yine dikkat edin 2000 yılı başında en fazla 3 kat asgarinin katı borçlanılırken 2019 da bu rakam 7,5 katına çıkmıştır. Her dönem  3,4,5,6,5 ve 7,5 olan tavanları aşan borçlanma yapmayın paranıza ve dahası umudunuz yazık etmeyin. Aylık hesabı yapan bir uzmandan imdat isteyin.

4- O Kİ ZAMAN VE FIRSAT YOK KENDİ DOLDURDUĞUNUZ FORMU KENDİNİZ İADELİ TAAHHÜTLÜ VEYA TAAHHÜTLÜ  BULUNDUĞUNUZ ÜLKEDEN POSTAYA VERİN.

Formu doldurdunuz varsa Türkiye’deki SSK numaranızı biliyorsanız varsa yazdınız yoksa ilgili bölüme Türkiye’de SSK lı çalıştım notunu yazdınız, çalıştığınız ülkeyi yazdınız, imzaladınız, adınızı yazdınız, adresiniz yazdınız ve hazırsa yurtdışı belgeleri eklediniz şimdi bulunduğunuz ülkenin postanesine gidin, tatilde bile olsanız o ülkenin postanesine gidin taahhütlü, iadeli taahhütlü olarak nüfusta bağlı olduğunuz ilin SGK Müdürlüğüne gönderin, dert etmeyin yanlış SGK ya gitse de onlar doğru yeri gönderirler.  Diyelim ki  borçlanmaya esas belgeler eksik o zaman sadece form gönderin acil belgeleri temin edip ayrıca gönderin.

ÖDEME  : Size tebliğat yapılınca 3 ay içinde ilgili bankalardan birine kendiniz ödeyiniz.

DOĞUM YAPAN KADINLARIN DİKKATİNE

Bir çok ülkede doğumdan sonraki 3 yıl ( çocuk yetiştirme süreleri) ilgili ülke mevzuatına göre kadına sigortalılık hakkı vermektedir. Ancak bazı çocuklar için 1 yıllık süre ile kayıt yapılmıştır. Almanya örneğinde siz bunu 3 yıla çıkarabilirsiniz. Acilen bu üç yıla çıkarmayı tamamlayıp veya kayıtsız çocukları kaydettirip alacağınız yeni hizmet cetvellerini SGK ya gönderin, aksi halde aynı dönemlerde çalışmıyor iseniz ev kadını borçlanması sizin aleyhinize işleyecektir.

KİMLERİN ACELESİ OLMASIN

1- KISMİ AYLIK ALANLAR

2-KISMİ AYLIK ALMASA BİLE TÜRKİYE’DEN GÜNÜ OLUP SÖZLEŞMELİ ÜLKEDEN AYLIK ALMAYA BAŞLAYANLAR

3- YETERİ KADAR TÜRKİYE GÜNÜ OLANLAR İLE TÜRKİYE GÜNLERİNDEN EKSİKLERİNİ DOĞUM BORÇLANMASI, ASKERLİK VEYA İLERİDE TÜRKİYE ÇALIŞMASI İLE TAMAMLAYABİLECEK OLANLAR

4- PARAM YOK DİYENLER TÜRKİYE’DE SSK LARI VARSA 2.400 GÜNÜ BORÇLANSINLAR KALAN 1.200 GÜNÜ BİRAZ PAHALI DA OLSA SONRADAN YAPSINLAR.

5- ÖLÜM VE MALULLÜKTE (AĞIR VE ORTA DÜZEY RAHATSIZLIKLARDA ) ASLA VE ASLA UZMAN DESTEĞİ ALMADAN BORÇLANMA YAPMAYIN

6- KARINIZ BORÇLANABİLİYORSA VE SİZDEN YILLARCA ÖNCE EMEKLİ OLABİLİYORSA  ONUN ADINA NİTELİKLİ BORÇLANMA YAPIN KOCANIN BÜTÇESİNİ DE KADINA KULLANIN (LÜTFEN UZMAN DESTEĞİ ALIN)

Bu sayfa iki gün içinde kapanıyor.

(YENİ KANUNA  YENİ DÖNEMDE BEKLENMEYEN  YÖNTEMLERDE  BULUŞMAK  ÜZERE)

Not:  Son iki günde bir uzmana erişemeyenler  acil durumlarda sorularınızı netleştirerek sorun



Kaynak: Ali Tezel