Yurt Dışı Hizmet Süreleri ile Bağ-Kur/Emekli Sandığı/İsteğe Bağlı Hizmet Sürelerinin Çakışması / Şevket Tezel
(24.06.2019)
Önceki yazımızda 2019/9 sayılı Genelge çerçevesinde yapılan değişiklikler bağlamında yurtdışı hizmet süreleri ile SSK...

Önceki yazımızda 2019/9 sayılı Genelge çerçevesinde yapılan değişiklikler bağlamında yurtdışı hizmet süreleri ile SSK hizmet sürelerinin çakışmasındaki uygulamayı anlatmıştık. Bugün de  yine yurtdışı hizmet süreleri ile yurt içindeki Bağ-Kur (5510/4/B) hizmet süresi, Emekli Sandığı (5510/4/C) hizmet süresi ve isteğe bağlı hizmet süreleri ile çakışması halindeki uygulamaya değineceğiz.

Yurtdışı Çalışması Bağ-Kur Süresi Çakışması

1/10/2008 tarihinden önce 1479 sayılı Kanun kapsamındaki sigortalılıklarının sosyal güvenlik sözleşmesi bulunan ülkede çalışmaya başladıkları tarihten bir gün öncesinde sona erdirilmesi, sona erdirilen sigortalılıkların sözleşmeli ülkede çalışmalarının sona erdiği tarihten sonraki günden itibaren yeniden başlatılması gerektiğinden, sözleşme hükümleri saklı kalmak şartıyla sözleşmeli ülkelerde sigortalı olunan süre ile çakışan ülkemizdeki 1479 sayılı Kanun kapsamındaki çalışmaların iptal edilmesi gerekiyor.

5510 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (e) bendine göre,

“Uluslararası sosyal güvenlik sözleşmeleri hükümleri saklı kalmak kaydıyla; yabancı bir ülkede kurulu herhangi bir kuruluş tarafından ve o kuruluş adına ve hesabına Türkiye’ye üç ayı geçmemek üzere bir iş için gönderilen ve yabancı ülkede sosyal sigortaya tabi olduğunu belgeleyen kişiler ile Türkiye’de kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan, yurt dışında ikamet eden ve o ülke sosyal güvenlik mevzuatına tabi olanlar” sigortalı sayılmayacağından 1/10/2008 tarihinden itibaren Türkiye’de kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan, yurt dışında ikamet eden ve o ülke sosyal güvenlik mevzuatına tabi olanların sigortalı sayılmaması icap etmektedir. Bu itibarla, sosyal güvenlik sözleşmeleri hükümleri saklı kalmak şartıyla yurt dışında ikamet eden ve o ülke sosyal güvenlik mevzuatına tabi olanların ülkemizdeki (4/b) statüsündeki çalışmalarının iptal edilmesi gerekecektir.

Yurtdışı Çalışmaları ile Emekli Sandığı Ya da 4/c Süresi Çakışması

Yurt dışında geçen çalışmalar ile ülkemizdeki 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununa göre iştirakçi olanlar ile Kanunun (4/c) kapsamında olanların prim ödeme sürelerinin çakışması halinde, ülkemizdeki çalışma sürelerinin geçerli sayılması gerekiyor.

Yurtdışı Çalışma veya İkamet Süreleriyle İsteğe Bağlı Sigorta Sürelerinin Çakışması

Sosyal güvenlik sözleşmeleri gereğince yurt dışından ülkemizde isteğe bağlı sigortaya prim ödemenin mümkün olduğu Fransa, İngiltere, İsveç ve İsviçre hariç olmak üzere diğer sözleşmeli ülkelerdeki sosyal güvenlik sözleşmesinin yürürlüğe girdiği tarihten sonraki sigortalılık süreleri ile ülkemizdeki isteğe bağlı sigortaya prim ödenen sürelerinin çakışması halinde isteğe bağlı sigortalılık sürelerinin iptal edilmesi gerekiyor.

Ancak, isteğe bağlı sigortalılığın devam ettiği süre içerisinde sosyal güvenlik sözleşmesi olan ülkelerde ev kadınlığı süreleri olanların aksine bir talebi olmadığı sürece isteğe bağlı sigortalılıklarının geçerli kabul edilmesi mümkün bulunuyor.

Yine Türkiye’deki sosyal güvenlik kanunlarına göre yurt içinde isteğe bağlı sigortaya prim ödenen sürelerde, bu isteğe bağlı sigorta süreleri geçerli sayılıp sözleşmesiz ülkelerde geçen sigortalılık veya ev kadını olarak geçen süreler için borçlanma yapılması mümkün bulunmuyor.



Kaynak: Alitezel