Yapılandırma Tamam Zor Kısmı Ödeme
(18.11.2020)
Ekonomik kriz ve pandeminin etkileri dikkate alındığında, yürürlüğe giren Yapılandırma Kanunu'nun başarı şansı az..

4 MİLYON KİŞİNİN 500 MİLYAR LİRALIK BORCU YENİDEN YAPILANDIRILDI

Ekonomik kriz ve pandeminin etkileri dikkate alındığında, yürürlüğe giren Yapılandırma Kanunu'nun başarı şansı az görünüyor. Ancak Cumhurbaşkanı'nın başvuru ve ödeme süresini birer ay ertelemesine bile umut olarak bakılıyor

Devlete, 4 milyon kişi tarafından ödenmesi gereken 500 milyar TL'nin üzerindeki borcun daha düşük faiz ile uzun süreye yayılarak ödenmesine imkan sağlayan Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkındaki 7256 sayılı Kanun, 17 Kasım 2020 tarihli ve 31307 sayılı Resmî Gazete 'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

KANUNUN KAPSAMI GENİŞ

Söz konusu kanun ile yapılandırmaya konu alacaklar aşağıdaki gibidir:

■ Vergi Usul Kanunu kapsamına giren vergiler ve vergi cezaları ile bunlara bağlı gecikme faizleri, gecikme zamları gibi fer'i alacaklar,

■ Sigorta primleri ve topluluk sigortası primleri, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi,

■ İl özel idarelerinin, 6183 sayılı Kanun kapsamında takip edilen asli ve fer'i amme alacakları,

■ Belediyelerce tahsil edilen bütün vergiler, vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları,

■ Gümrük Kanunu ve ilgili diğer kanunlar kapsamında gümrük yükümlülüğü doğan ve Ticaret Bakanlığı'na bağlı tahsil daireleri tarafından 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre takip edilen gümrük vergileri, idari para cezaları, faizler, gecikme faizleri, gecikme zammı alacakları,

■ Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu hükümlerine göre üyelerin oda ve borsalara, esnaf ve sanatkarların üyesi oldukları odalara, TÜRMOB'a, Türkiye İhracatçılar Meclisi ile ihracatçı birliklerine ait olan aidat ve diğer bazı alacaklar,

■ Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlıklarının (YİKOB) 6183 sayılı Kanun kapsamında takip edilen asli ve fer'i amme alacakları,

■ KOSGEB tarafından kullandırılan ve uygunsuzluğu tespit edilmiş destek ödemelerinden kaynaklı olan alacaklar,

■ Organize sanayi bölgelerine ve sanayi sitesi yapı kooperatiflerine kullandırılan kredilerden kaynaklı alacaklar,

■ Vakıflar Genel Müdürlüğü ve mazbut vakıfların kira alacakları,

■ Türk Standartları Enstitüsü'nün alacakları,

■ İl özel idareleri, belediyeler ve bunların bağlı kuruluşları ile sermayesinin yüzde 50'sinden fazlası bunlara ait şirketlerin mülkiyetinde bulunan taşınmazlar hakkında yaptıkları satış, irtifak hakkı ve kiralama işlemlerinden kaynaklanan kullanım bedelleri ve hasılat payları alacakları,

■ Kalkınma ajanslarının özel idareler, belediyeler ve sanayi odalarından olan alacakları,

■ Ecrimisiller, öğrenim katkı kredisi ve öğrenim kredisi borçları, haksız alınan destekleme ödemeleri, kaynak kullanımı destekleme fonu, taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına katkı payı, trafik, seçim, nüfus para cezaları, karayolları taşıma kanununa göre kesilen para cezaları, karayollarından usulsüz geçişler nedeniyle kesilen para cezaları, su, atık su ve katı atık alacakları,

■ Sigara içme yasağına uymama nedeniyle kesilen cezalar, Covid-19 tedbirlerine uymama nedeniyle kesilen cezalar, düzenleyici ve denetleyici kuruluşlar tarafından kesilen cezalar ve adli para cezaları hariç olmak üzere, devlete ait neredeyse tüm borçlar kapsamdadır.

KESİNLEŞMİŞ ALACAKLARDA YAPILANDIRMA

Yapılandırma kapsamına kesinleşmiş alacaklar girmektedir. Bir alacağın kesinleşmiş kabul edilebilmesi için, kanunun yayımı tarihi itibarıyla, ilk derece yargı mercileri nezdinde dava açma süresi geçmiş, itiraz/istinaf veya temyiz süreleri geçmiş, idari para cezalarına ilişkin idari yaptırım kararlarına karşı dava açma süresi geçmiş ve uzlaşma hükümlerinden yararlanma süresi geçmiş veya uzlaşılmış olması gerekmektedir.

Yapılandırma Kanunu'nun kapsamına giren alacakların dönemi aşağıdaki gibi belirlenmiştir:

■ 31 Ağustos 2020 tarihinden (bu tarih dahil) önceki dönemlere, beyana dayanan vergilerde bu tarihe kadar verilmesi gereken beyannamelere ilişkin vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları,

■ 2020 yılına ilişkin olarak 31 Ağustos 2020 tarihinden (bu tarih dahil) önce tahakkuk eden vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları,

■ 31 Ağustos 2020 tarihinden (bu tarih dahil) önce yapılan tespitlere ilişkin olarak vergi aslına bağlı olmayan vergi cezaları (usulsüzlük, özel usulsüzlük gibi).

BAŞVURU VE İLK TAKSİT ÖDEMELERİ 1 AY ERTELENEBİLİR

Kanun hükümlerinden yararlanmak isteyen borçluların, 31.12.2020 tarihine kadar (bu tarih dahil) ilgili idareye başvuruda bulunmaları gerekmektedir.

Hazine ve Maliye Bakanlığı'na, Ticaret Bakanlığı'na, il özel idarelerine, belediyelere ve YİKOB'lara bağlı tahsil dairelerine ödenecek tutarların ilk taksidinin 31.01.2021 tarihine kadar (bu tarih dahil), Sosyal Güvenlik Kurumu'na bağlı tahsil dairelerine ödenecek tutarların ise ilk taksidinin 28.2.2021 tarihine kadar (bu tarih dahil), diğer taksitlerinin ise bu tarihleri takip eden ikişer aylık dönemler halinde azami 18 eşit taksitte ödenmeleri gerekmektedir.

Yapılandırma düzenlemelerinden ilk iki taksidin süresinde tam ödenmemesi ya da süresinde ödenmeyen veya eksik ödenen diğer taksitlerin belirtilen şekilde ödenmemesi veya bir takvim yılında ikiden fazla taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde yararlanmak mümkün değildir.

Yapılandırma düzenlemesinin ekonomik krizin ve pandeminin etkilerinin devam ettiği dikkate alındığında, başarı şansı çok olmamakla birlikte kanunda Cumhurbaşkanı'na başvuru ve ödeme süresini birer ay uzatma yetkisi verilmiştir. Bu yetkinin kullanılması durumunda, vergide ilk taksit şubat ayına, sigorta primlerinde ise ilk taksit mart ayına sarkacaktır. Bu uzatma, pandeminin de etkisini kaybetmesi ile birlikte başarı şansını biraz artırabilir.

Aksi takdirde, 2021 yılının ilk aylarında bu ödemeleri yapmak çok kolay olmayacaktır.

Yapılandırmada peşin ödeme teşvik ediliyor

Kanunun yayımı tarihi itibarıyla, kesinleşen alacakların yapılandırması ise aşağıdaki şekilde olacaktır:

■ Vergi dairesine ödenmemiş vergi ve diğer borçlara bağlı gecikme zamları ve faizleri yerine yurtiçi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) oranında güncelleme yapılması,

■ Vergi aslına bağlı cezaların (vergi ziyaı cezası) tamamının silinmesi,

■ Vergi aslına bağlı olmayan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarının %50'sinin silinmesi,

■ Motorlu Taşıtlar Vergisi borcuna bağlı faizler yerine Yİ-ÜFE oranında güncelleme yapılması,

■ Öğrenim ve/veya katkı kredisi borçlarına bağlı gecikme zamları yerine Yİ-ÜFE oranında güncelleme yapılması,

■ Peşin ödemelerde Yİ-ÜFE oranında hesaplanan tutardan ayrıca %90 indirim yapılması,

■ Trafik para cezaları ve diğer idari para cezalarının peşin ödenmesi halinde asıllarında %25 indirim yapılması,

■ Taksitli ödeme seçeneğinin tercih edilmesi halinde ilk taksitin süresinde ödenmesi şartıyla, ikinci taksit ödeme süresi içinde geri kalan taksitlerin tamamının ödenmesi halinde;

■ Yİ-ÜFE oranında hesaplanan tutardan ayrıca %50 indirim yapılması,

■ Trafik para cezaları ve diğer idari para cezaları asıllarında %12,5 indirim yapılması,

■ Yapılandırılan tutarların peşin veya ikişer aylık dönemlerde 6, 9, 12, 18 eşit taksitler halinde ödenmesi,

■ Vadesi 31/12/2014 tarihinden önce olan aslı 100 TL ve altındaki borçların silinmesi,

■ 7143 sayılı Kanun kapsamında devam eden borçların yeniden yapılandırılması,

■ 6183 sayılı Kanun kapsamında tecili devam eden borçların yeniden yapılandırılması gibi çok önemli olanaklar getirilmiştir. Tabii ki ödeme gücü olan için…



Kaynak: Nedim Türkmen / Sözcü Gazetesi