SSK Kapsamında Çalışma Yetim Aylığına Engel Değil
(19.06.2021)
2021 Mayıs ayında Bağ-Kur emeklisi babam vefat etti. Kendisi evli değildi, 11 yıl önce ikinci eşinden de boşanmıştı...

2021 Mayıs ayında Bağ-Kur emeklisi babam vefat etti. Kendisi evli değildi, 11 yıl önce ikinci eşinden de boşanmıştı. Evli olmadığı için devletin, maaşının yarısını hak sahibi çocuklara vermediği, kalan yüzde 50'yi ise okuduğu için 25 yaşına gireceği güne kadar 22 yaşındaki ikinci evliliğinden olan erkek kardeşimle paylaşacağım söylendi. Aklımı en çok karıştıran ise 25 yaşına girip maaşı kesildiğinde de yüzde 25'in bana ödenmeyeceğinin söylenmesi. Bu arada kendisi okuyor ama SGK'lı olarak çalışıyor olmasına rağmen babamdan aylığa hak kazanıyormuş. Bu duyduğum bilgilerin doğru olup olmadığını sizden öğrenmek istedim. R.C.

Duyumlarınızın kaynağı nedir bilemiyorum. Ancak ölen emekli kişi evli olmadığı için emekli aylığının yarısının hak sahibi çocuklara verilmediği ifadesi, doğru bir ifade değil. Genel olarak ölen Bağ-Kur emeklisinin emekli aylığının, ölüm tarihinde evlilik birliği devam eden dul eşine yüzde 50'si, hak sahibi olan çocuklardan her birine yüzde 25'i oranında aylık bağlanır.

Ancak 1 Ekim 2008 tarihinden sonra ölen Bağ-Kur sigortalısının/emeklisinin çocuklarına bağlanan yetim aylıklarında, sigortalının ölümü ile anasız ve babasız kalan veya sonradan bu duruma düşenlerle, ana ve babaları arasında evlilik bağı bulunmayan veya sigortalının ölümü tarihinde evlilik bağı bulunmakla beraber ana veya babaları sonradan evlenenler ile kendisinden başka aylık alan hak sahibi bulunmayan çocukların her birine bağlanacak aylığın oranı yüzde 50'dir.

27 Mart 2018 tarihinde yapılan düzenlemeye göre de, hak sahibi çocuklardan yükseköğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurmayanların, 4/a (SSK) kapsamında sigortalı çalışmaları, bunlara yetim aylığı bağlanmasına engel değil.

Bu bağlamda, öğrenim gören kardeşinize 4/a kapsamında çalışıyor olmasına rağmen aylık bağlanmasında yasaya aykırı bir durum yok. Babanızın ölüm tarihinde babanız ve anneleriniz arasında evlilik bağı bulunmadığından, sizlere yüzde 25 değil yüzde 50'şer oranında aylık bağlanmış olmalı. Yukarıda belirttiğim Yasa hükmüne göre, kendisinden başka aylık alan hak sahibi bulunmayan çocuklara bağlanacak aylığın oranı da yüzde 50 olduğundan, halen yüzde 50 olan aylık bağlama oranınız kardeşiniz aylıktan çıktıktan sonra da değişmez.

Yurtdışı dul aylığı SGK'nın bağladığı aylığı etkilemez

Annem, 2019 yılında vefat eden SSK emeklisi babamdan aylık alıyor. Başka bir yerden geliri yok. Babam yurt dışından da emekli maaşı alıyordu. Babam ve annem çifte vatandaş. Annem için babamın yurtdışındaki maaşından da hak talep etsek, yüzde 75 oranında bağlanan aylığından kesinti olur mu? Gülhan Yakupoğlu

Dul eşin aylık oranı, TC sosyal güvenlik kanunları veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışması veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmış olması ya da aylık bağlanan çocuğu bulunması halinde yüzde 50 oluyor.

Anneniz herhangi bir sigortalılık kapsamında çalışmadığından ve kendi sigortalılığı nedeniyle emekli aylığı da almadığından, yabancı ülke mevzuatına göre babanızdan bağlanacak aylık, SSK'dan almakta olduğu dul aylığını etkilemez.



Kaynak: Sezgin Özcan / Sözcü Gazetesi