“Youtuber”lara %15 Vergili İstisna Uygulaması
(25.02.2022)
Gelir Vergisi Kanunu’na eklenen mükerrer 20/B sayılı maddeyle internet ortamındaki sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden metin...

Gelir Vergisi Kanunu’na eklenen mükerrer 20/B sayılı maddeyle internet ortamındaki sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden metin, görüntü, ses, video gibi içerikler paylaşan sosyal içerik üreticilerinin bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar ile akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlar için uygulama geliştirenlerin elektronik uygulama paylaşım ve satış platformları üzerinden elde ettikleri kazançlar gelir vergisinden istisna kılınmıştır.

Böylece uzun zamandır tartışılan “youtuber”, “influencer” ya da uygulama geliştiricilerinin elde ettikleri kazançların nasıl vergileneceği konusu netleşmiştir. Konunun ayrıntıları 12.02.2022 tarihinde yayımlanan 322 numaralı Gelir Vergisi Tebliği ile belirlenmiştir. Bu yazımızda bu kişilerin kazançlarının vergilendirme esaslarını anlattık.

Youtuber vergi istisnası nedir?

Kamuoyunda youtuber vergi istisnası olarak da bilinen istisna, sosyal medyadan ve mobil cihaz uygulamalarından elde edilen gelirlerin vergiden istisna edilmesidir. Uygulama gereği istisna edilen gelirler üzerinden bankalar tarafından %15 oranında vergi kesilir.

Stopaj yoluyla alınan vergi bu kişilerin nihai vergisi olduğundan bu kazançlar için beyanname verilmez.

İstisnanın kapsamı nedir?

İstisnanın iki ana başlığı vardır.

Birincisi, “youtube” gibi sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden metin, video, müzik gibi içerikler paylaşanların bu faaliyetinden elde ettikleri kazançların vergiden istisna edilmesidir.

İkincisi, akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlar için uygulama geliştirenlerin, paylaşım ve satış platformları üzerinden elde ettikleri kazançların istisna olmasıdır.

Her iki istisnada da bankalar tarafından vergi stopajı yapılmaktadır.

Sosyal içerik üreticiliğinde (youtuber) istisnanın kapsamı nedir?

Sosyal içerik üreticiliği kapsamında youtube gibi sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden elde edilen; reklam gelirleri, sponsorluk gelirleri, bağışlar, hediyeler, ücretli abonelik gelirleri gibi gelirler istisna kapsamındadır.

Örneğin bir kişinin youtube üzerinden verdiği dil eğitimi videolarının izlenmesi esnasında yayınlanan reklamlardan elde ettiği kazançlar istisnadır.

Mobil cihazlar için uygulama geliştiriciliğinde istisnanın kapsamı nedir?

Mobil cihazlar için uygulama geliştiriciliğinde yalnızca elektronik uygulama paylaşım ve satış platformları üzerinden elde edilen kazançlar istisnadır.

Bu platformlar üzerinden elde edilen; ücretli uygulama satış geliri, reklam geliri, uygulama içi satış geliri, sponsorluk geliri, ücretli abonelik geliri gibi gelirler istisna kapsamındadır.

Elektronik uygulama paylaşım ve satış platformları dışında elde edilen kazançlar ise istisnaya girmez.

Örneğin bir mobil uygulamanın cep telefonuna indirilmesi sonucu elde edilen kazanç istisna olurken, aynı uygulamanın bir yazılım şirketine satılması istisna değildir.

Uygulamadan yararlanmanın şartları nelerdir?

Uygulamadan yararlanmak için bu faaliyetler sonucunda elde edilecek tüm hasılatın Türkiye’deki bankalar aracılığıyla tahsil edilmesi şarttır. Birden fazla banka hesabı da açılabilir. Öte yandan banka yazılımındaki problem nedeniyle zaman zaman bu hesapların açılamadığı görülmektedir. Bu sorunun bir an önce giderilmesi istisnanın işlemesi açısından elzemdir.

Uygulamadan faydalanmak isteyenler, öncelikle ikametgâhlarının bulunduğu yerdeki vergi dairesine başvurarak “İstisna Belgesi” alırlar.

Başvuru tarihinde ticari kazanç yönünden daha önce açılmış mükellefiyet varsa gerekli kontrollerin sonrasında belge verilir. Başvuru öncesinde mükellefiyet yoksa vergi dairesi önce mükellefiyet kaydı açar, sonrasında istisna belgesini verir.

İstisna belgesi ne işe yarar?

Alınan istisna belgesi, madde kapsamındaki faaliyetlerle ilgili hasılatın tahsil edileceği bankaya verilir.

Önceden açılmış banka hesapları da bu amaç doğrultusunda kullanılabilir. 

Yeni hesap açılması halinde açılış tarihinden, mevcut hesabın kullanılacak olması halinde ise istisna belgesinin bankaya verildiği tarihten itibaren bir ay içerisinde banka hesabına ilişkin bilgiler vergi dairesine bildirilmek zorundadır.

Kazanç istisna ise vergi ödemesi nedir?

Kanun gereği istisna edilen kazançlar üzerinden stopaj yoluyla %15 oranında vergi ödenir. Bu vergiyi, bankalar keser ve takip eden ayın 26’sına kadar beyan edip vergi dairesine yatırır.

Döviz bedelleri üzerinden aktarım tarihindeki döviz alış kuru TL değerleri dikkate alınarak stopaj yapılır.

Bir takvim yılında elde edilen hasılatın istisna sınırını aşması halinde de bankalarca stopaj yapılmaya devam edilir.

İstisna sınırsız mıdır?

Hayır. %15 stopaj ödemeli istisnadan yararlanmak için istisna kapsamındaki faaliyetlerden elde edilen hasılat toplamı 2022 yılında 880 bin TL’yi aşmamalıdır.

Bu tutarın aşılıp aşılmadığı, takvim yılı sonunda her bir yıl için ayrı ayrı değerlendirilir.

Bu sınır aşılmazsa elde edilen kazançlar için yıllık gelir vergisi beyannamesi verilmeyecek, diğer gelirler nedeniyle beyanname verilmesi halinde bu kazançlar beyannameye dâhil edilmeyecektir.

Stopaj yoluyla ödenen vergiler nihai vergi olacağından, bu vergilerin başka gelirler nedeniyle verilecek beyanname üzerinden hesaplanan vergilerden indirilmesi mümkün değildir.

Bu sınır aşılırsa ne olacak?

İlgili takvim yılında istisna şartlarını kaybedenler ile bu şartları ihlal edenler, şartın kaybedildiği veya ihlal edildiği yıl için istisnadan yararlanamaz.

Bu durumda, elde edilen kazançların tamamı, yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilir. Stopaj yoluyla kesilen vergiler ise beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisinden indirilir.

Herhangi bir nedenden dolayı istisnadan yararlanılamazsa, sonraki yıllarda tekrardan istisnadan yararlanılabilir.

Para dışında elde edilen mallar ne olacak?

İstisna edilen faaliyetlere ilişkin tablet, giyim eşyası, ayakkabı, kitap gibi mal veya hizmetlerin tahsil tarihindeki rayiç bedeli elde edilen ay içerisinde, ayın son yedi günü içinde alındıysa en geç takip eden ayın ikinci iş günü bitimine kadar banka hesabına yatırılmak zorundadır.

Şimdi bunu bir örnekle açıklayalım.

Sosyal içerik üreten Bay (A)’ya içerik üretimi karşılığında 1 Şubat 2022 tarihinde cep telefonu verilmiştir. Cep telefonunun alındığı tarihteki bedeli 15 bin TL’dir. İstisnadan faydalanmak için cep telefonu bedeli olan 15 bin TL’nin şubat ayı sonuna kadar bankaya yatırılması şarttır. Bu sürede para yatırılmazsa istisna şartları ihlal edilmiş olur.

Başka faaliyetleri olanlar da istisnadan yararlanabilir mi?

Evet. Bu durum istisnadan faydalanmaya engel teşkil etmez. Ancak başkaca mükellefiyeti bulunan ve defter tutan mükelleflerin, istisna kapsamında bulunan ve bulunmayan faaliyetlerine ilişkin hasılat, maliyet ve gider unsurlarının ayrı ayrı izlemesi şarttır. Müşterek genel giderler, bu faaliyetler ile ilgili olarak cari yılda oluşan hasılatın toplam hasılat içindeki oranı dikkate alınarak dağıtılır.

Kurumlar vergisi mükellefleri istisnadan faydalanabilir mi?

Hayır. İstisnadan sadece gerçek kişiler yani gelir vergisi mükellefleri yararlanabilir.

Uygulamadan faydalananlar defter tutacak mı fatura düzenleyecek mi?

İstisna sınırının aşılıp aşılmadığına bakılmaksızın, defter tutma ve belge düzenleme zorunluluğu yoktur.  Bu istisnadan yararlananların, satın aldıkları mal ve hizmetlere ilişkin belgeleri 5 yıl boyunca saklamaları zorunludur.

İstisna şartlarını sağlamadığı tespit edilenler yapılacak işlem nedir?

Şartları sağlamadığı halde istisnadan faydalandığı tespit edilenlerin eksik tahakkuk etmiş olan vergileri, vergi ziyaı cezası kesilerek gecikme faiziyle birlikte tahsil edilir.

İstisna kapsamındakiler KDV hesaplayacak mı?

Gelir vergisi istisnasına konu teslim ve hizmetler için KDV hesaplanmayacaktır. Örneğin youtube kanalında video paylaşımı KDV’ye tabi değil. Ayrıca kazanç toplamı 2022 yılı için 880 bin TL’yi aşsa ve bu kazançlar yıllık beyanname ile beyan edilecek olsa bile KDV istisnası uygulanmaya devam edecektir.

Bağ-kur yükümlülüğü var mı?

5510 sayılı Kanun’un 4. maddesine göre, kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan ticarî kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefi olanlar sigortalı sayılıyor. Bu durumda vergi açısından kazançları istisna edilenler Bağ-Kur’lu olmaktadır. Konuyla ilgili yeknesak bir uygulama olmadığını gözlemliyoruz. Bu nedenle SGK’nın uygulama birliğine gitmesinde fayda vardır.



Kaynak: Mustafa Ak / Dünya Gazetesi