Yetim Aylığım Neden 2.500 Liradan Az?
(14.06.2022)
Bağ-Kur'dan emekli, 1997 yılında vefat etmiş babam üzerinden ölüm aylığım 26.04.2022'de; 1.639,74 TL aylık ve 81,99 TL ek...

Bağ-Kur'dan emekli, 1997 yılında vefat etmiş babam üzerinden ölüm aylığım 26.04.2022'de; 1.639,74 TL aylık ve 81,99 TL ek ödeme olarak toplam 1.721,73 TL ödendi. Bu aylık bana göre çok az geldi. Bu aylıkla geçim mümkün olmaz. Cumhurbaşkanı yılbaşında “En düşük emekli aylığı 2.500 TL olacak” demişti. Benim aylığım 2.500 TL'nin de altında. E-devlet üzerinden emekli aylık bilgilerimi incelediğimde “Hak sahibi Aylık/Gelir Hissesi 25” yazıyor. Yani bana babamın aylığının yüzde 25'i mi bağlanmış oluyor? Babam üzerinden benden başka aylık alan kimse yok. Bağlanan aylığımda bir eksiklik var mı acaba? Var ise neyi iddia ederek, nasıl itiraz dilekçesi vermem gerekiyor? Semra T.

1 Ekim 2008 tarihinden önce vefat eden sigortalıların hak sahiplerine bağlanacak gelir ve aylığın hesaplanması ve paylaştırılmasında, sigortalının vefat tarihinde geçerli olan yasa hükümleri uygulanıyor.  Babanızın vefat tarihinde geçerli olan 1479 sayılı Bağ-Kur Kanunu hükümlerine göre, çocuklara bağlanacak yetim aylığının oranı yüzde 25. Tek hak sahibi olunması ya da hem anasız hem babasız kalınmış olması da aylık bağlama oranını etkilemiyor. Bu bağlamda babanızın aylığının yüzde 25'i bağlanmış oluyor.

Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortasından aylık alan emeklilere ve hak sahiplerine yapılan ödemeler toplamının 2.500 liradan az olamayacağına ilişkin alt sınır, dosya bazında uygulanıyor. Cumhurbaşkanı'nın ifadesi de “En düşük ‘EMEKLİ AYLIĞI' 2.500 TL olacak” şeklinde. Oluşan algı, “ödenen emekli, dul ve yetim aylıklarının 2.500 liranın altında olamayacağı” şeklinde olsa da, 2.500 liralık alt sınır dosya bazında belirlendiğinden, dul ve yetim aylıklarına yansıması da aylık bağlama oranlarına göre oluyor. Babanızdan yüzde 25 oranında yetim aylığı bağlandığından, bağlanan aylık tutarı 2.500 liranın yüzde 25'i olan 625 lira ile kıyaslanıyor. Tarafınıza ödenen tutar, 625 liranın üzerinde olduğundan, uygulama yasa hükmüne uygun ve itiraz etmeniz gereken bir durum maalesef yok.

Olası EYT yasası beni kapsar mı?

8 Mayıs 2000 girişliyim. 8 ay askerlik borçlanması yaptım ve ilk girişimi 8 Eylül 1999 tarihine çektim. O gün emeklilikte yaş sınırları getiren kanun yürürlüğe girdi. 1976 doğumluyum. 8200 prim günüm var. EYT'li miyim? Olası EYT yasası beni kapsar mı? Ercan Yeşilkaya

8 Eylül 1999 (dahil) tarihinden önce sigortalı olan 4/a (SSK) sigortalılarının emekliliğe hak kazanma koşulları 506 sayılı Kanunun geçici 81. maddesinde belirtilen koşullara göre belirleniyor. 4759 sayılı Kanun ile değişik 506 sayılı Kanun'un geçici 81. maddesinin birinci fıkrasının (B) bendi ile sigortalıların 23 Mayıs 2002 tarihindeki sigortalılık sürelerine göre belirlenen en az sigortalılık süresi, yaş ve prim ödeme gün sayısı koşulunu yerine getirmeleri halinde emekli aylığına hak kazanabilecekleri öngörülmüş.

Bu bağlamda 8 Eylül 1999 (dahil) tarihinden önce herhangi bir sigortalılık (SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı, özel banka emekli sandığı) kapsamında sigortalı olanlar EYT (emeklilikte yaşa takılan) kapsamına giriyor. Ancak EYT'li sayılmak için yaş dışındaki prim günü ve sigortalılık süresi koşullarını sağlamış olmak gerekiyor. Yaptığınız 8 aylık askerlik borçlanması sonrası sigorta başlangıç tarihiniz 8 Eylül 1999 tarihine geri geleceğinden, siz de EYT kapsamındasınız. Ancak prim günü koşulunu sağlamış olmakla birlikte, 25 yıllık sigortalılık süresini tamamlamamış olduğunuzdan, yaşa takılma durumunuz henüz oluşmamış. EYT yasası çıkarsa, yasa ile belirlenecek koşulları sağlamanıza bağlı olarak yasa hükümlerinden yararlanmanız söz konusu olabilir.



Kaynak: Sezgin Özcan / Sözcü Gazetesi