Doğalgaz Ödemelerinin Ertelenmesi Bütçeyi Kurtardı
(20.01.2023)
Bu yıl temmuz ayında çıkartılan ek bütçe ile gelir ve gider rakamları ciddi oranda artırılmış ama bütçe açığı hedef...

Bu yıl temmuz ayında çıkartılan ek bütçe ile gelir ve gider rakamları ciddi oranda artırılmış ama bütçe açığı hedef rakamı olan 278 milyar 374 milyon TL değiştirilmemişti. 4 Eylül 2022 tarihinde yayımlanan Orta Vadeli Plan'da 2022 yılı bütçe açığı 461 milyar 200 milyon TL olarak revize edildi.

Hazine ve Maliye Bakanlığı, aralık ayı Merkezi Yönetim Bütçe Sonuçlarını açıkladı. 2022 yılı Ocak-Aralık döneminde merkezi yönetim bütçe giderleri 2 trilyon 941 milyar 420 milyon TL, bütçe gelirleri 2 trilyon 353 milyar 286 milyon TL ve bütçe açığı ise 139 milyar 65 milyon TL olarak gerçekleşti. 2022 yılında en büyük bütçe gider kalemleri; 1 trilyon 126 milyar 152 milyon TL ile cari transferler, 615 milyar 278 milyon TL ile personel giderleri ve 310 milyar 903 milyon TL ile faiz giderleri oldu.

Bugün sizlere; 2022 yılının tamamında vergi türleri itibari ile yapılan vergi tahsilat tutarlarını, toplam vergi tahsilatı içindeki oransal ağırlıklarını ve 2021 yılına göre 2022 yılında vergi türleri itibari ile yüzdesel vergi tahsilat artışını gösteren iki tablo hazırladım.

Enflasyon, ithalat ve bankaların kur korumalı mevduattan elde ettikleri kârlarla tahsilat rekorları kıran Kurumlar Vergisi'nin yansıdığı bir önceki yıla göre artış oranları tablosu:

2022 bütçesini başarılı göstermek için, 2023 bütçesi feda mı edildi?

16 Aralık 2022 tarihinde köşemde okuduğunuz “Kurumlar Vergisi bütçeyi sırtladı” başlıklı yazımda; doğalgaz başta olmak üzere enerji ödemeleri yapılmadığı için, bütçenin olumlu performans gösterdiğini yazmış, aralık sonuçlarını beklediğimi ifade etmiştim. Nihayet, aralık ayı sonuçlarını ve dolayısıyla Ocak-Aralık 2022 dönemi bütçe sonuçlarını gördük.

Öngörüm doğrulandı; yaklaşık 320 milyar TL doğalgaz ödemesi yapılmayarak ya da ertelenerek, bütçenin 2022 performansı yüksek tutuldu. Bu sonuca nasıl varıyorum: Ülkemizde doğalgaz ödemeleri için BOTAŞ'a Hazine'den verilen tutarlar “Borç verme” başlıklı hesapta izleniyor. BOTAŞ'a kasım-aralıkta aktarılan bir para yok. Yılın tamamında BOTAŞ ‘a 126 milyar 300 milyon TL gönderilmiş. Doğalgaz ödemelerini yaparken Merkez Bankası, BOTAŞ'a döviz satardı, böyle bir satış da mevcut değil.

Sonuç olarak; iktidar bir şekilde 320 milyar TL doğalgaz ödemesini 2022 yılında yapmayarak bütçede başarıyı hanesine yazdı ama 2023 bütçesi -320 milyar TL ile yıla başladı. Dolayısıyla, özellikle seçim sonrasında ciddi kaynak arayışları ve yeni bir bütçe yapılmak zorunda kalınacağını şimdiden söyleyeyim.



Kaynak: Nedim Türkmen / Sözcü Gazetesi