Matrah artırımından ya­rarlanıp yararlanmama konusunda tereddüt ya­şayan yönetim kurulu üyeleri için karar alma süreçlerinde yardımcı ol­mak üzere bir rehber oluşturmaya çalıştım.

Mali işler yönetici raporu

Mali işler yöneticisinden, size sa­mimiyetle 2022 sonuna kadar ki, za­manaşımı dönemi içindeki yıllarla il­gili risk olasılıklarını/tahminini ola­bildiğince rakamsal raporlamasını isteyin.

Mali müşavirinizden bir rapor/ değerlendirme isteyin

Aynı şekilde 2022 sonuna kadarki dönemleri tasdik eden, müşavirliği­nizi yapan mali müşavirinizden de bir risk değerlendirmesi isteyin.

Bu risk değerlendirmesinin rakam­lı olması karar alma sürecini hızlan­dıracaktır.

Matrah artırımının maliyetini çıkarttırın

Matrah artırımına ilişkin rakam­lar sizin beyanlarınıza göre değişi­yor. Bu nedenle 2022 sonuna kadar­ki dönemleri kapsayacak şekilde, bu kanunun verdiği ne kadar hak varsa, bundan yararlanmanın rakamsal bo­yutu önünüze gelsin.

Mukayese yapın

Mukayese yaparken kalem kalem af maliyetleri ile size rapor edilen olası riskleri mukayese edin. Belki bazı imkânlardan yararlanır, bazıla­rından yararlanmazsınız. Örneğin genellikle şirketler kurumlar vergisi için matrah artırımından yararlanır­ken, KDV için yararlanmayabiliyor­lar. Yıllar itibariyle de, olası risk he­saplarına göre farklılıklar yapılabilir.

Kararı kim verecek?

Kararı yönetim kurulu vermeli. Bu konudaki kararı mali işler yönetici­leri vermemeli. Yukarıda da işaret ettiğim gibi mali işler yönetiminden veya ilgili diğer birimlerden risk de­ğerlendirme/derecelendirme ra­porları/görüşleri alınmalı ancak karar “ticari” açıdan yönetim ku­rulunca verilmelidir.

Matrah artırımı yapmak repütasyonu olumsuz etkiler mi?

Etkilemez. Bu durum yasa ile düzenlenmiş hak olduğu için ade­ta sigorta poliçesi satın almak gi­bi değerlendirilmeli. Büyük ölçek­li veya çok uluslu şirketlerin de bu imkânlardan yararlandığını görüyor, şahit oluyoruz.

Evet artırır. 8.000 vergi inceleme elemanı boş oturtulmayacağına göre matrah artırımında bulunmayan şir­ketler kümesini inceleyeceklerdir.

Kurumlar vergisi ve KDV’de mat­rah artırımında bulunmak vergi in­celemesine alınma riskini tamamen kaldırır mı?

Geçmiş dönemde bir iç genelge ya­yınlanarak her iki vergi açısından da matrah artırımı yapan şirketlerin in­celemeye alınmaması konusu düzen­lenmişti. İç genelge ne derece uygu­landı bilmiyoruz.

Bu bir yana Mali İdare, kurumlar ve KDV’de matrah artırımında bulunan şirketleri transfer fiyatlaması açısın­dan inceleyip stopaj yönünden eleş­tirilebileceği görüşündeydi. Geçmiş­te bu tür tarhiyatlar yapıldı.

Bu sefer kar dağıtım stopajı için de matrah artırımı imkânı getirildi. Bu konuda mükerrer artırım mı gereki­yor konusunu önceki yazımda irde­lemiştim.

Matrah artırımında bulunmak sonraki dönemler için incelenme ris­kini artırır mı?

Artırmaz diyemem. Lakin 2022 so­nuna kadar riski bertaraf ettiğiniz bir durumda yeni risk biriktirmeyecek önlemler almak sizin elinizde. Risk oluşturmayın ya da bertaraf edin ki rahat olun. Geçmiş dönemleri çöz­müş olmanız ileriye dönük daha ra­hat etmenizi sağlayacaktır.

Hisse satışı yapacaksanız sakın kaçırmayın. Aftan yararlanmak şirketinizin değerini artırır

Şirketlerin hisse satışlarında değe­ri belirlenirken alıcı satın alacağı şir­kette risk tespit çalışmaları yaptırır. Tespit edilen olası her türlü risk şir­ket değerini düşürür veya bazen iş­lem olasılığını sıfırlar, yapılamaz ha­le getirir. Matrah artırımı yoluyla (ve diğer imkânlar) geçmiş dönemlerin tüm olası risklerini sıfırlamak elimizi rahatlatır, değerinizi artırır.