EYT’liler Dikkat! Bu Harfler Varsa Emekliliğiniz Tehlikeye Girebilir!
(17.09.2022)
EYT’liler/Emeklilikte Yaşa Takılanlar 23 yıldan beri müktesep haklarının iadesini beklemektedir. Hükûmet tarafından EYT...

EYT’liler/Emeklilikte Yaşa Takılanlar 23 yıldan beri müktesep haklarının iadesini beklemektedir. Hükûmet tarafından EYT kanun teklifi bu Aralık ayı içerisinde TBMM’ye intikal ettirilecektir. Bu teklifte öngörülecek şartları yerine getirmiş olsalar bile hizmet dökümünde belirli harfler bulunan EYT’lilerin emeklilikleri tehlikeye girebilecektir.

Zira SGK, sahte iş yeri ve sahte sigortalılık ile yıllardan beri amansız mücadele etmektedir. Bu tedbirlerden biri de sahtecilikle ilgili bazı harflerle işaretlemeler yapmaktadır. Bu bağlamda hizmet dökümlerinde yer alan söz konusu harfler (Ş) Şüpheli (K) Kontrollü (S) Sahte anlamına gelmektedir.

SGK’nın sosyal güvenlik denetmenleri tarafından yapılan denetimler sonucunda “Sahte İş Yeri” tescili yapıldığı tespit edilen iş yerleri sisteme “Sahte İş Yeri” olarak işlem görmektedir.

Sahte iş yerlerinin belirgin özellikleri de dikkate alınarak tespit edilen kriterler kapsamında Kurumda tescilli bulunan iş yerleri arasında sahte olma potansiyeli yüksek olan iş yerleri ise “Kontrollü İş Yeri” olarak işlem görmektedir.

“Sahte İş Yeri” olarak tanımlanmış olan iş yerlerinin, işverenlerinin, gerçek kişi olması hâlinde T.C. Kimlik Numarası, tüzel kişi olması hâlinde Vergi Kimlik Numarası (VKN) ile tüzel kişiliği oluşturan ortakların TCKN/VKN anahtar olarak kullanılmak suretiyle bu kişiler adına aynı veya farklı sosyal güvenlik merkezlerinde tescil edilmiş/edilecek diğer iş yerleri ile bu gerçek veya tüzel kişilerin ortak/üst düzey yönetici olduğu/olacağı diğer iş yerleri, sistem tarafından “Şüpheli İş Yeri” olarak, tanımlanmaktadır.

Yapılan denetim ve işlemler sonucunda EYT’lilerin sigortalı gösterildiği iş yerinin tamamen sahte veya EYT’linin çalışmasının fiilî ve gerçek olmadığı tespit edilirse sahte sigortalı sayılarak belirtilen iş yerlerindeki çalışmaları iptal edilecektir. Yapılan iptaller neticesinde emeklilik şartlarının eksik kalması hâlinde ise emeklilik riske girmiş olacaktır.

SGK açısından sahte iş yeri olarak kabul edilen iş yerleri

Sahte iş yeri; “tabela iş yeri” olarak da adlandırılan gerçekte hiçbir ticari ve mesleki faaliyeti olmadığı ve somut bir varlığı bulunmadığı hâlde, iş yeri dosyasından sahte sigortalılık bildirimi yapmak amacıyla, çoğu kez gerçekte var olmayan adresler beyan edilerek (boş arazi, boş dükkân vb.) sadece sahte sigortalı bildirmek amacıyla iş yeri dosyası tescil edilen yerlerdir. Ayrıca sahte iş yeri; yeni iş yeri dosyası tescil edilmeksizin SGK’da tescilli bulunan ve gerçekte var olan faal veya gayri faal bir iş yerini devralmak ya da bu iş yeri işvereni olan şirketin hisselerini satın almak veya gayri faal olan iş yerlerinin e-Bildirge şifrelerini usulsüzce kullanmak suretiyle bu iş yeri dosyaları üzerinden gerçekte hiçbir ticari ve mesleki faaliyette bulunmadan sahte sigortalılık bildirimi yapmak amacıyla da kendini gösterebilmektedir. Söz konusu nitelikteki iş yerleri hakkında sosyal güvenlik denetmenleri tarafından yapılan tespitlere istinaden düzenlenen raporlarda;

  • İş yerinin Kanun kapsamına alındığı tarihten itibaren bildirimi yapılan tüm sigortalıların sahte olduğunun tespit edilmesi hâlinde “Sahte İş yeri/1-Kanun Kapsamına Alındığı Tarihten İtibaren Sahte İş yeri”,
  • Belirli bir tarihten sonra sigortalı bildirilen kimselerin çalışmalarının gerçek ve eylemli olmadığının, bir başka ifade ile belirli bir tarihten sonra iş yerinin gerçekte var olmadığının tespit edilmesi hâlinde ise “Sahte İş yeri/2-Belirli Bir Tarihten Sonra Sahte İş yeri”,

Seçeneği seçilmek suretiyle, denetim raporunun “tarih ve sayısı”, ile raporu düzenleyen Denetmen(D)/Müfettiş(M) bilgisi, işverene hizmet veren sözleşmeli meslek mensubunun TCKN/VKN bilgileri ile varsa kusur durumunu belirten “Kusuru Var” bilgisi “Tescil Değişiklik” ekranları vasıtasıyla sisteme girilerek iş yerinin tescil durumu kontrollüden/şüpheliden/normalden sahteye çevrilmek üzere gerekli tanımlama yapılmaktadır.

Denetim sonucunda sahtecilikle ilgili yapılmakta olan işlemler

SGK’nın denetim elemanları tarafından yapılan tespitlerde sahte veya gerçek iş yerinden bildirimi yapılan sahte sigortalıların belirlenmesi durumunda; Yapılan denetim sonucunda sahte iş yeri veya sahte sigortalılık tespitine ilişkin düzenlenen raporun bir suretinin, geçici iş göremezlik ve emzirme ödeneklerinin tahsil edilmesi, sahte sigortalı olduğu tespit edilenlerin kullanmış oldukları iyileştirme vasıtası, ortez ve protez giderlerinin tahsili için ilgili birimlere gönderilmektedir. Öte yandan;

  • İş yerinin sahte olduğunun tespit edilmesi hâlinde, düzenlenecek raporun bir suretinin iş yerinin Muhtasar Beyannamesinin/Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinin verildiği yetkili vergi dairesine gönderilmektedir.
  • Sahte hizmet kazandırmak suretiyle sağlık hizmetleri ve diğer haklardan, ödeneklerden yararlanılması ile gelir veya aylık bağlatılması nedenleriyle Kurumun yanlış işlem ve ödeme yapmasına sebebiyet veren ve bu suretle adına borç tahakkuk ettirilen ve/veya borç tahakkuk ettirilmesine neden olan kişiler hakkında Kurum zararı da belirtilerek TCK kapsamında Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulmaktadır.
  • SGK’nın denetim elemanlarınca yapılan tespitlerde sahte veya gerçek iş yerinden sahte sigortalılar adına yapılan bildirimlere ilişkin prim ve idari para cezası ödenmiş olduğunun tespiti hâlinde, ödenen primlerin ve idari para cezaları Kuruma irat kaydedilmektedir.
  •  “Sahte iş yeri” tanımlaması yapılan iş yeri dosyaları üzerinden Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi “I”, dört aylık sigorta primleri bordroları ise “T” kodu girilerek, hizmetin iptal edilmesi, bu iş yerlerinden sigortalı adına hizmet bildirimi ve hizmet birleştirme işlemi yapılmamaktadır. Ayrıca; “Sahte iş yeri” tanımlaması yapılan iş yeri dosyaları üzerinden SGK’ya verilen sigortalı işe giriş/işten ayrılış bildirgeleri iptal edilmektedir.

Netice itibarıyla yukarıda açıkladığımız sahte iş yerlerinde sigortalı gösterilmiş olanlar varsa tavsiyemiz öncelikle e-Devlet üzerinden hizmet dökümlerini kontrol etmeleri ve emeklilik şartlarının eksik kalması ihtimal dâhilinde ise (mümkünse hizmet borçlanmaları… yaparak) gerekli tedbirleri almaları lehlerine olacaktır.



Kaynak: İsa Karakaş / Türkiye Gazetesi