Son Dört Ayda 500 Milyar Açık
(19.09.2022)
Hazine ve Maliye Bakanlığı, ağustos ayı Merkezi Yönetim Bütçe sonuçlarını açıkladı. Buna göre; bütçe ağustos ayında...

Hazine ve Maliye Bakanlığı, ağustos ayı Merkezi Yönetim Bütçe sonuçlarını açıkladı. Buna göre; bütçe ağustos ayında 3 milyar 586 milyon TL, Ocak-Ağustos 2022 döneminde de 33 milyar 127 TL fazla verdi. Her şey yolunda gibi!

Sizlere, ilk 8 ayda yapılan vergi tahsilat tutarlarını ve bu tahsilatların toplam vergi gelirleri içindeki yüzdesel ağırlıklarını gösteren tabloyu hazırladım. Bugün bütçenin gelir ve gider tarafı ile Orta Vadeli Plan'da belirlenen hedefler yardımıyla bütçeye ilişkin tespit ve önerilerimi paylaşacağım.

GELİR HEDEFİ TUTACAK GİBİ

Bütçenin gelir tarafı yani vergi gelirleri açısından bir sorun gözükmüyor. İlk 8 ayda geçen yılın tamamında tahsil edilen vergiden daha fazla tahsilat var. Tahsilat artış oranı %106.9.

İthalat patlayınca, ithalde alınan Katma Değer Vergisi geçen yıla göre %137.5 oranında artarak, toplam vergi tahsilatı içindeki payı tarihinde ilk kez %24.48 olmuş. Kur Korumalı Mevduat ile kâr rekoru kıran bankalar liderliğinde Kurumlar Vergisi'nde tahsilat geçen yıla göre %212.9'luk bir artış göstermiş ve yıl sonuna kadar da artarak devam edecek.

Gelir Vergisi'nin toplam vergi gelirleri içindeki payı %21'lerden %14'lere gerilemiş. Çalışanların %57'sinin asgari ücret ve civarında ücret aldığı bir ülkede, asgari ücrete isabet eden tutar vergi dışı tutulunca sonuç normal. Vergi gelirlerinin artışında enflasyon, Kur Korumalı Mevduat ve Özel Tüketim Vergisi oran artışlarının etkisi yukarıdaki tabloda çok net görülüyor.

FIRTINA ÖNCESİ SESSİZLİK Mİ?

Bütçenin gider tarafına baktığımızda; geçen yılın aynı dönemine göre %90.7'lik bir artış var. Bu dönemde personel gideri %65.8, cari transferler %89.5 (geçen yılın ilk 8 ayında 377 milyar 915 milyon TL olan cari transferler, bu yılın aynı döneminde 715 milyar 982 milyon TL oldu) ve mal ve hizmet alım giderleri %130.6 artmış.

Bütçede geçen yıl yer almayan sürpriz bir gider kalemi var: Türk Lirası'ndan Kur Korumalı Mevduat hesabına geçenlere, Türk Lirası'nın yabancı paralar karşısında uğradığı kur kaybı ve faiz için sizin vergilerinizden ödenen tutar. İlk 8 ay sonunda bu hesap sahiplerine 75 milyar 600 milyon TL ödendi. Yılsonuna kadar çok daha büyük rakamlar ödeneceğini şimdiden söyleyebilirim. Döviz hesaplarından kur korumalıya geçenlere Merkez Bankası tarafından şu ana kadar ödenen tutarın 103 milyar TL civarında olduğunu söyleyeyim.

Bu yıl temmuz ayında çıkartılan ek bütçe ile gelir ve gider rakamları ciddi oranda artırılmış ama bütçe açığı hedef rakamı (278 milyar 374 milyon TL) değiştirilmemişti. Fakat o da ne! 4 Eylül'de yayımlanan “Orta Vadeli Plan”da 2022 yılı bütçe açığı 461 milyar 200 milyon TL olarak revize edildi. Böylece bütçe açığı rakamına 183 milyar TL ilave yapılmış oldu.

İlk 8 ay bütçe disiplinine riayet, son dört ay disiplini unut! Acaba neden?



Kaynak: Nedim Türkmen / Sözcü Gazetesi