Hatırlayacağınız üzere, Maliye, Ağustos 2024’de 7425 sayılı yasayla gayrifaal, devir KDV’si - geçmiş yıl zararları yüksek ve kamuoyunda zombi şirket olarak adlandırılan şirketlerde devreden KDV usulsüzlüklerini önlemek amacıyla devir, birleşme ve tür değiştirmeyi zorlaştıran bir düzenleme yaptı. Ancak, bu düzenleme, sadece belirtilen zombi şirketleri değil, tüm devir, birleşme ve tür değiştirmeleri etkiledi! Maliye devir, birleşme ve tür değiştirmeye KDV ayarı verdi desek yanlış olmaz!

Yapılan bu düzenlemeye göre; devir, birleşme ve tür değiştirmelerde DEVİR KDV’ler, VERGİ İNCELEMESİ SONUCUNA GÖRE indirim konusu yapılabiliyor.

Fiktif devir KDV’nin indiriminin önlenmesi amacıyla yapılan bu düzenlemeyi olumlu bulmakla beraber, devir KDV indiriminin vergi incelemesi şartına bağlanması ancak bu kapsamda yapılacak incelemelerin süresinin çok uzaması (örneğin bir yılı geçmesi) uygulamada sıkıntılara neden olmaya başladı.

Yapılan değişiklik tam olarak ne?

KDV Kanununun 17/4-c maddesinin parantez içi hükmünde yer alan “mükerrer indirime yol açmayacak şekilde” ibaresinden sonra gelmek üzere “, Vergi Usul Kanununda düzenlenen zamanaşımı süreleri ile bağlı olmaksızın yapılacak vergi incelemesi sonucuna göre” ibaresi eklendi.

Maliye uygulamanın usul ve esaslarını Tebliğ ile belirledi!

Maliye yapılan bu yeni düzenlemenin usul ve esaslarını yayınladığı 52 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ ile belirledi (31.10.2024 tarihli ve 32708 sayılı Resmi Gazete).

Peki, düzenleme ile ne değişti?

7425 sayılı Kanunla yapılan bu düzenlemeye göre, Kurumlar Vergisi Kanununa göre yapılan devir ve bölünme işlemleri sonunda faaliyetini bırakan, bölünen, infisah eden veya birleşen şirketlerin DEVİR KDV’leri, faaliyete başlayan, devir ve bölünme sonrasında devredilen veya birleşilen şirketler tarafından yapılacak VERGİ İNCELEMESİ SONUCUNA GÖRE İNDİRİM KONUSU YAPILABİLECEK! Yani, bu şirketlerin devir KDV’lerinin indirimi, yapılacak vergi incelemesi ile doğrulanma şartına bağlandı. Ayrıca, yapılacak inceleme herhangi bir yılla veya zamanaşımı süresi ile de sınırlı değil (KDVK. Mad.17/4-c).

Mükelleflerin vergi incelemesi talep etmesi gerekiyor!

52 No.lu Tebliğde yapılan açıklamalara göre, 2 Ağustos 2024 tarihi itibarıyla faaliyetini bırakan, bölünen veya infisah eden işletme ve şirketlerin devreden KDV tutarlarının, yeni işletme veya şirketler tarafından indirime konu edilebilmesi vergi incelemesi şartına bağlanmış bulunuyor.

Devir, bölünme, nevi değişikliği sonucu oluşan yeni işletme ya da şirketlerin devreden KDV’leri indirim konusu yapabilmeleri için öncelikle bağlı bulunulan vergi dairesine bir dilekçe vererek, vergi incelemesi talebinde bulunmaları gerekiyor.

Bu taleplerin ilgili vergi dairesince inceleme yapmaya yetkili ilgili denetim birimine ivedilikle gönderilmesi şart!

Devir KDV hemen indirilmeyecek, Vergi İnceleme Raporu beklenilecek!

Devreden KDV’ler devir, bölünme, nevi değişikliği sonucu oluşan yeni işletme ya da şirket tarafından hemen indirim konusu yapılmayacak, vergi incelemesi sonucu beklenilecek, vergi incelemesi sonucu düzenlenen raporda uygun görülen indirim KDV tutarı, raporun vergi dairesi kayıtlarına intikal ettiği tarihi kapsayan dönem (ay) beyannamesinde yeni işletme ya da şirket tarafından indirim konusu yapılabilecek.

Örnek: (A) Ltd. Şti. 20 Kasım 2024 tarihinde (B) A.Ş.ye devrolmuştur. Devir tarihi itibarıyla (A) Ltd. Şti.nin devreden KDV tutarı 15 Milyon TL’dir. (B) A.Ş., devreden KDV tutarını indirim konusu yapabilmek için bağlı bulunduğu vergi dairesine 2 Aralık 2024 tarihinde inceleme yapılması talebi ile başvurmuştur.

Konuya ilişkin vergi inceleme raporu vergi dairesi kayıtlarına 15 Mayıs 2025 tarihinde intikal etmiş olup, raporun sonuç bölümünde 15 Milyon TL tutarındaki devreden KDV’nin (B) A.Ş. tarafından indirim konusu yapılması uygun bulunmuştur.

(B) A.Ş., söz konusu rapora istinaden bu tutarı Mayıs/2025 dönemi KDV beyannamesinde indirim konusu yapmıştır.

Vergi incelemesi şartı devir KDV’nin indirimi ile ilgili!

Evet, vergi incelemesi şartı, 2 Ağustos 2024 tarihinden itibaren yapılan devir, bölünme ve birleşme işlemleri sonucunda faaliyetini bırakan, bölünen, infisah eden veya birleşen şirketlerin devir KDV’lerinin, bölünme suretiyle faaliyete başlayan, devralan veya birleşilen şirketler tarafından indirilip indirilemeyeceği ile ilgili.

2 Ağustos 2024 tarihinden itibaren bölünme suretiyle faaliyete başlayan, devralan veya birleşilen şirketlerin, devir, bölünme ve birleşme işlemleri sonucunda faaliyetini bırakan, bölünen, infisah eden veya birleşen şirketlerin devir KDV’lerini indirebilmeleri için, bu KDV’lerin zamanaşımı süreleri ile bağlı olmaksızın yapılacak vergi incelemesiyle doğrulanması gerekiyor.

Devir KDV yoksa ya da devir KDV indirilmeyecekse inceleme de yapılmayacak!

Vergi incelemesi, 2 Ağustos 2024 tarihinden itibaren bölünme suretiyle faaliyete başlayan, devralan veya birleşilen şirketlerin, devir, bölünme ve birleşme işlemleri sonucunda faaliyetini bırakan, bölünen, infisah eden veya birleşen şirketlerin devir KDV’lerini indirebilmeleri için zorunlu bulunuyor.

Dolayısıyla, 2 Ağustos 2024 tarihinden itibaren yapılan devir, bölünme ve birleşme işlemleri sonucunda faaliyetini bırakan, bölünen, infisah eden veya birleşen şirketlerin devir KDV’si yoksa, herhangi bir sorun da yok, bunlar devreden KDV doğrulama incelemesinin dışında kalıyorlar.

Ayrıca, 2 Ağustos 2024 tarihinden itibaren bölünme suretiyle faaliyete başlayan, devralan veya birleşilen şirketler, devir, bölünme ve birleşme işlemleri sonucunda faaliyetini bırakan, bölünen, infisah eden veya birleşen şirketlerin devir KDV’lerini indirmek istemiyorlarsa, yine vergi incelemesine tabi olmayacaklar.

Devir KDV’nin indiriminde can sıkan şey ne?

Devir, bölünme ve birleşme işlemleri sonucunda faaliyetini bırakan, bölünen, infisah eden veya birleşen şirketlerin devir KDV’sinin indiriminde yaşanan sıkıntı, indirim için gerekli olan vergi incelemelerinin süresiyle ilgili!

Sahadan edindiğimiz bilgilere göre, belirtilen işlemler nedeniyle üzerinden 1 yıl geçtiği halde tamamlanamayan hala incelemesi devam eden ve bu nedenle devir KDV’si indirilemediği için mağdur olan çok sayıda şirket var.

Kaş yapayım derken göz çıkarmayalım, kurunun yanında yaş da yanmasın!

Bu tür incelemelerin süresiyle ilgili bir düzenleme yok!

Maalesef bu türden incelemelerin süresiyle ilgili bir düzenleme yok!

Gelir İdaresi Başkanlığı ve Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı’nca devir KDV’nin doğruluğuna ilişkin olarak yapılacak bu vergi incelemelerine ortaklaşa bir süre kısıtı konulmalı, bu süre de çok kısa tutulmalı.

Sorunun kökten çözümü için Kanun değişikliği gerekiyor!

Bize göre sorunun kökten çözümü ve şirketlerin devir KDV indiriminde yaşadıkları mağduriyetin önlenmesi için KDV Kanununun 17/4-c maddesinde değişiklik yapılarak;

- Devir KDV’nin doğruluğuna ilişkin olarak yapılacak vergi incelemesi için YMM’lere yetki verilmeli ve YMM Raporlarına göre devir KDV’nin indirimine izin verilmeli,

- Devir KDV’nin hemen indirimi için mükelleflerden teminat alınmalı ve devir KDV’lerin indirimine izin verilmeli,  daha sonra teminat vergi inceleme raporu veya YMM Raporuna göre iade edilmeli!

Bu şekilde yapılacak değişiklikler hem bu işlemlerin yapılması hem de devralan birleşilen ve tür değiştirme sonucu oluşan yeni şirketlerin KDV indirimlerinin gecikmesini de önleyecek.

Tür değişikliği kapsam dışında bırakılmalı!

Bize göre, yapılacak olası değişiklik çalışmalarında, en azından tür değişikliği kapsam dışında bırakılmalı. Bu değişiklik bile, devir KDV’nin indiriminde yaşanan sorunların büyük bir kısmını ortadan kaldırabilir.