Mükellefler Torbada Olanlardan Çok Olmayanları Soruyor
Öncelikle merak edilen konuları hem seslendireyim hem de duyumlarımı paylaşayım. 1.Emlak vergisi düzenlemesi ne oldu?Emlak vergisi düzenlemesinin bu torbaya yetiştirileceği ifade ediliyor. Daha önce yapılan ve artışı yeniden değerleme oranının yarısı ile sınırlayan yeknesak bir düzenlemeden farklı olacak, farklı vergi değerleri ve yeniden değerleme oranının üstünde değer artışları öngöre bir düzenleme hazırlığı yapıldığı söylentisi var. Bu konuda bir hatırlatma yapma gereği duyuyorum. Birincisi bu vergi her yıl ödenecek. İkincisi birçok vergi ve harç için baz teşkil edecek. Üçüncüsü de gayrimenkullerin değeri artsa bile gayrimenkulden gelir elde ediyorsanız o vergileri o gayrimenkulün getirisi ile ödeyebilirsiniz. Vergi ödemek için gayrimenkulü satacak hale gelmiyor olmak gerek. Kaldı ki gayrimenkulden kira geliri elde ettiğinizde zaten üzerinden gelir vergisi veya kurumlar vergisi ödüyorsunuz. Velhasıl bu sistemi emlak vergileri üzerinden çok zorlamamak gerek. 2.Borçların yapılandırılmasına ilişkin düzenleme soruluyorBu torbada yapılandırmada olur beklentisi vardı. Olmaması hayal kırıklığı yarattı. Ancak halen sonradan torbaya sokulur veya yeni bir torba ile gelir beklentisi var. 3.Enflasyon düzeltmesine erteleme beklentisiMali İdarenin bu uygulamadan verim alamadığı ( vergi gelirlerinin azaldığı) ve ertelemeye istekli olduğu ancak talebin piyasadan gelmesinin beklendiği düşünülüyor. Bu ertelemenin, özellikle enflasyon düzeltmesi nedeniyle vergi ödemeyecek veya daha az vergi ödeyecek şirketler için adaletsiz ve beklenmedik bir mali yük yaratacağı da göz önünde bulundurulmalıdır. 4.dönem geçici verginin de yeniden getirilmesi dikkate alındığında bu mükellef grubu için hiç hesapta olmayan mali yükler söz konusu olabilecektir. Bu konuda bir erteleme olacaksa bir an önce duyurulması uygulayıcıları rahatlatacaktır. 4.Matrah artırımı veya ihtilaflı konularda bir af olur mu?Mükellef devlet ilişkileri dinamiği, karşılıklı olarak birbirini anlama, tahminde bulunma sonucu yaratıyor. Mükelleflerin adeta genlerine işlemiş bu tarihsel birikim biz danışmanlardan daha iyi tahminlerde bulunmalarını sağlıyor. Ancak inşallah bu kez öyle olmaz. Mükellefler ve bir kısım müşavirler belki kızacak ama tekrar 2022 benzeri bir affı bu kadar kısa sürede tekrar yaşamayız temennisindeyim. Mükellefler, maliye işleri çok sıkılayıp mükellefleri sıkıştırdığı dönemleri hep bir af izler yaklaşımındalar. Bir diğer grup da Maliye bu kez geri dönüşsüz ve hep böyle gelecekse bir beyaz sayfa imkânı verilsin, eskiye sünger çekip öyle başlayalım duasında. Peki torbada vergi ile ilgili neler var?TBMM’ye gönderilen kanun teklifi özetle; 1 2025 yılını da içerecek şekilde 4. geçici vergi beyanı geri geliyor. Uzun yıllar tartışıldıktan sonra 2022 yılında kaldırılan 4.geçici vergi beyanı üç yıl sonra geri getirilmek isteniyor. Aniden, yılın son iki ayında. Bu düzenleme iş yükü yanında vergi ödeyecek mükelleflerin ödemelerinde 2,5 aylık bir öne çekme anlamına gelecek. 2 2025 yılında da uygulanmak üzere, gelir vergisi beyanında konut kredisi faizi konut kira gelirlerinden gider olarak indirilemeyecek. 3 2025 yılı için 47.000 TL olan, konut kira gelirleri için uygulanan kira istisnası emeklilerin konut kira gelirleri hariç 2026’dan itibaren kaldırılıyor. 4Bazı fon gelirlerinde vergi istisnası kaldırılıyor. Sürekli olarak portföyünün en az %51’i Borsa İstanbul’da işlem gören hisse senetlerinden oluşan fonlardan; katılma payları sadece nitelikli yatırımcılara satılabilen, Türkiye Elektronik Fon Alım Satım Platformu’nda (TEFAS) işlem görmeyen ve fon portföyüne alınacak varlık ve işlemlere ilişkin herhangi bir oransal sınırlamaya tabi olmayanlar için 1 yıllık elde tutma süresine bağlı tevkifat istisnasının uygulanmaması öngörülüyor. Bu durumda istisna kapsamından çıkarılan gelirler üzerinden stopaj yapılacak, bu gelirler üzerinden stopaj yapılacağı için söz konusu gelirler yine beyan edilmeyecek. Stopaj nihai vergi olacak. Bu düzenleme kanunun yayımı tarihinde yürürlüğe girecek. 5 Gayrimenkullerin devir ve iktisabında emlak vergisi değerinden az olmamak üzere mükelleflerce beyan edilen alım satım bedeli üzerinden tapu harcı hesaplanıyor ve beyan edilen alım satım bedelinin gerçek durumu yansıtmadığının tespiti halinde aradaki farka ilişkin tapu harcı üzerinden %25 nispetinde vergi ziyaı cezası kesiliyor. Tapu satış bedelini düşük gösterenin cezası artık %25 i değil %100 ü (eksik ödenen harcın bir katı) olması teklif ediliyor. 6Tapu bedelinin emlak vergisi değerinden az olamayacağı netleştirildi. Bu değişiklikle uygulamada oluşan karışıklığın önüne geçilmesi, gayrimenkul devir ve iktisaplarında tapu harcının, emlak vergisi değerinden az olmamak üzere mükelleflerce beyan edilen alım satım bedeli üzerinden alınacağı hususunun pekiştirilmesi öngörülüyor. Bu değişiklik yayım tarihinde yürürlüğe girecek. 7 Trafik Kanunu kapsamında araçların ilk tescil işlemleri ile tescil edilmiş araçların ikinci el satış ve devirlerinde, 1.000 TL’den az olmamak üzere satış ve devir bedeli üzerinden binde 2 oranında harç alınması öngörülüyor. Bu değişikliğe paralel olarak 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 20. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinin altıncı paragrafı değiştirilerek noterler tarafından gerçekleştirilen tescil edilmiş araçların (ikinci el araçların) satış ve devir işlemlerine ilişkin harç istisnası kaldırılıyor. Bu düzenleme kanunun yayımını izleyen ayın başında yürürlüğe girecek. 8Ayakta teşhis ve tedavi yapılan özel sağlık kuruluşları ile ağız ve diş sağlığı hizmeti sunulan özel sağlık kuruluşlarına ait belgeler, veteriner hekim muayenehane ve poliklinikleri ile hayvan hastanelerine verilen ruhsatlar ve kıymetli madenler kuruluş ve faaliyet izin belgeleri, kuyum, ikinci el motorlu kara taşıtı ve taşınmaz ticareti yetki belgeleri ile ticari havayolu ve genel havacılık işletme ruhsatlarından yıllık harç alınacak. Ayrıca mevcut durumda sadece ruhsat alımında harca tabi hususi hastaneleri ve laboratuvarları açmak için düzenlenen ruhsatnameler ile turizm müessesesi işletme belgelerine ilişkin harçlar da yıllık hale getiriliyor. Bu düzenleme 1/1/2026 tarihinde yürürlüğe girecek. 9 Vakıf üniversiteleri, ücret artışını TÜFE+ÜFE ortalamasına göre yapacak. 10 SGK borçlanma oranı %45’e yükseliyor. 11 Emeklilik prim oranı artırılıyor (%32- %33). 12 İşveren prim indirimi imalat dışı sektörlerde 4 puandan 2 puana düşüyor. 13 SGK prime esas kazanç üst sınırı 7,5 -9 kat oluyor. 14 SGK aylıklarından borç tahsilatı yapılabilecek (%25’e kadar). 15 5434 sayılı Kanundaki borçlanma oranı da %45’e çıkıyor. 16 SGK geçici madde düzenlemesiyle teknik uyum sağlanıyor. 17 Askerlik borçlanması oranı %32’den %45’e çıkarıldı. 18 Dernek ve vakıf gelirleri muafiyet süresi 2035’e uzatıldı. 19 Çeklerin erken ibraz yasağı 2028’e kadar uzatıldı. 20 İstanbul deprem projesi vergi istisnası 2035’e kadar uzatıldı. 21 Kentsel dönüşüm özel hesabı 2027 sonuna kadar sürecek. 22 Elektrik aydınlatma katkısı süresi 2030’a kadar uzatıldı. 23 Belediye başkanları ve meclis üyeleri sadece bir görev için ödeme alabilecek. Kaynak:Zeki Gündüz / Dünya Gazetesi |